tilda yozishga nisbatan ancha murakkab kechadi. Bunga sabablar quyidagicha: og'zaki nutqda albatta shevaning ta'siri bo'ladi, juda 83
bo'lmaganda notiqning talaffuzida seziladi; og'zaki nutqda yozma nutqdagi kabi o 'у lab fikr yuritish imkoniyat vaqti kam bo'ladi. Chunki og'zaki nutq tezkor jarayon, boshni qashlab o'tirishga vaqt yo'q; og'zaki nutqda talaffuz, ohang, imo-ishora vositalaridan foy- dalansa bo'ladi; og'zaki nutqning muvaffaqiyatli chiqishi notiqning kayfiyatiga, sog'ligiga, auditoriyadagi vaziyatga juda bog'liq; notiq so'zlayotganda yozma nutqidagidek etarli e'tibor berolmaydi. Ko'r- yapsizmi notiqning nutqi mukammal bo'lishi uchun u ishni nutqining yozm a ko'rinishi ustida ko'proq mehnat qilishi va uni o'zlashtirib olishi hamda notiqlik mahoratini ishga solib ijroga kirishishi lozim. Notiq muayan mavzu asosida nutqi uchun kerakli materiallami to'plash, izlab topishi va ulardan saralashi lozim. To'plangan adabi- yotlardan (materiallardan) kerakli joylarini o'qishi va uqib olishi darker. So'ngra mavzu yo'nalishini to'g'ri belgilashi, fikmi nimadan boshlab qanday yakunlanishini aniq tasavvur etishi lozim. Keraksiz fikr va gaplami nutq yozish jarayonida tushirib qoldirish, imkoniyati darajasida, aqli etganicha o'qib tushungan fikrlami o 'z so'zlari bilan qog'ozga tushirgani ma'qul. Tayyor bo'lgan ma'ruza matnini qayta- qayta o'qib o'zlashtirishi, kerak b o'lsa gapirish jarayonida o'zining tashqi ko'rinishini, holatini o 'zi kuzatishi uchun oynaga qarab, o'ziga o'zi nutq so'zlashish lozim. Ovozining ohangini va talaffuziga e'ti- borini qaratib tovush yozish texnikasiga yozib olib, o 'z nutqining to'
