O‘zbekiston respublikasi ichki ishlar vazirligi a k a d e m I ya birinchi tibbiy yordam toshkent
Yüklə 0,68 Mb.
|
|
Kechiktirib bo‘lmaydigan yordam: gipertonik krizdagi birinchi va
asosiy chora-tadbir arterial bosimni pasaytirishdan iboratdir. Gipotenziv 141 vositalarning katta arsenali kasalxonaga olib borguncha arteral bosimni pasaytirish imkoniyatini beradi. Arterial bosimni pasaytirishda ikki taktik usulni qo‘llash maqsadga muvofiqdir. Agar bemorda serebral va koranar qon aylanishining buzilish belgilari bo‘lmasa, gipertoniya boshlang‘ich bosqichlarda bo‘lsa, arterial bosimni tezda, 2–10 minut davomida pasaytirish ehtimoli bor. Agar bemorda gipertoniya kasalligining kech bosqichlari (2 va 3-bosqich) bo‘lsa, miya (surunkali miya qon-tomir yetishmovchiligi), insultning qoldiq ko‘ri- nishlari (bosh aylanishi, xotiraning susayishi va b.) yetishmovchiliklari ifodalangan bo‘lsa, arterial bosimni asta-sekin – 20–40 minut davomida pasaytirish taktikasi qo‘llaniladi. Arterial bosimni pasaytirish tezligi dorini qay yo‘sinda yuborish bilan boshqariladi. Gipertoniya kasalligining boshlanish bosqichlarida koranar va miya aterosklerozi belgilari bo‘lmasa, tezda, 2–10 minut davomida arterial bosimni pasaytirish taktikasi – vena ichiga oqim bilan quyidagi preparatlardan birini yuborish kerak: dibazol (5 % li eritmadan 6–8 ml), furosemid (40–60 mg), uregit (50–100 mg), droperidol (1–4 ml 0,25 % li eritma), klofelin (0,1 % li eritmadan 1 ml), rausedil (1–2 ml 0,1 % li eritma), obzidan (5–10 mg). Effekt 1–5 minut davomida yuzaga kelib, arterial bosimning maksimal pasayishi 20–40 minutda qayd etiladi. Gipertoniya kasalligining kechikkan bosqichlarida yoki simtomatik gipertoniyada, miya va koranar aterosklerozining ifodalangan ko‘rinish- larida (asosan o‘tkir koranar yoki miya-qon tomir yetishmovchiligi asoratlarida) arterial bosimni asta-sekin, 20–40 minut davomida, birinchi guruh preparatlarini venaga tomchi usulida yuborib yoki quyidagi dorilarni oqim bilan yuborib pasaytiriladi: dibazol (0,5 % li eritmadan 6– 10 ml yoki 1 % li eritmadan 3–5 ml), magniy sulfat eritmasi (25 % li eritmadan 10 ml) tomirga juda sekinlik bilan yuboriladi (bemorda qizib ketishning yoqimsiz belgisi bo‘lmasligi uchun). Yana oqim bilan droperidol (0,25 % li 1–2 ml), furosemid (40–60 mg) yoki uregit (50–100 mg) ni tomirga yuborish mumkin. Birlamchi kriz tashxisi qo‘yilgan, og‘riqni to‘xtatib bo‘lmagan va asoratlar bilan kechadigan bemorlar kasalxonaga yotqiziladi. Asoratli ko‘rinishdagi va birinchi guruh preparatlarini qabul qilgan bemorlarni transportirovka qilishda zambildan foydalanish zarur bo‘ladi. Birinchi guruh preparatlarini qabul qilgan bemorlarning 2–3 soat davomida o‘rnida yotishi zarurligi to‘g‘risida ogohlantiriladi. Buyrak genezi sababli kelib chiqadigan simptomatik gipertoniya krizlari ham gipertonik krizlarni davolashdagi kabi usullar bilan davolanadi. 142 |