O‘zbekiston respublikasi ichki ishlar vazirligi a k a d e m I ya birinchi tibbiy yordam toshkent
Yüklə 0,68 Mb.
|
|
Profilaktik chora-tadbirlar:
1) atmosfera, korxona va yopiq xonalardagi havolar sofligini saqlash; 2) aholi yashaydigan joylarda suv saqlanadigan havzalar va suv tozalovchi inshootlar tozaligini saqlash va aholini toza ichimlik suvi bilan ta’minlash; 3) shaxsiy va davlat qurilish maskanlarini sanitariya qonun-qoi- dalariga asoslanib qurish; 4) aholi gavjum yashaydigan joylarda, temir yo‘l va avtovokzallarda, dengiz va daryo portida, aeroport, kinoteatr, kir yuvish muassasalarida tozalikka qat’iy rioya qilish; 5) korxonalarda mehnatkashlar sog‘lig‘i va texnika xavfsizligi (shovqin, chang, namlik) qoidalariga rioya qilish; 6) oziq-ovqat ishlab chiqarish korxonalari, umumiy ovqatlanish muassasalarida sanitariya talablariga rioya qilish, bozorlarda tozalik, oziq- ovqat mahsulotlarini tashish va saqlash kabi masalalarga ilmiy yondashish; 150 7) tug‘ruqxonalar, bolalar muassasalarida, umumiy ovqatlanish, toza ichimlik suvi bilan ta’minlaydigan, oziq-ovqat ishlab chiqaradigan muas- sasalarda xizmat qilayotgan xodimlar ichidan infeksiya tashuvchilarini aniqlab, ularni sanatsiya qilish (davolash); 8) qishloq xo‘jaligi korxonalarida veterinar mutaxassislar bilan birgalikda sanitariya-oqartiruv ishlarini olib borish; 9) chet ellardan yuqumli kasalliklar tarqalmasligi uchun davlat chegaralarini qo‘riqlash; 10) shohbekatlar, portlar, jamoat transporti va tomosha joylarida profilaktik dezinfeksiya ishlarini olib borish; 11) zarurat tug‘ilganda insonlarni kasallik tarqatuvchi hasharot va kanalardan himoya qilish: – himoya kiyimlari; – kemiruvchi va hasharotlarga qarshi kurash. Epidemiyaga qarshi tadbirlar, asosan, uch yo‘nalishda bo‘ladi: a) kassalikni tarqatuvchi yoki bemorlarni aniqlab davolash, joylarda kasallik tarqatuvchi hayvonlarga qarshi kurash choralarini tashkil qilish; b) kasallikning tarqalish yo‘nalishidagi zanjirini, ya’ni umumiy ovqatlanish va toza ichimlik suvi bilan ta’minlash muassasalarida qat’iy sanitariya kuzatuvlarini o‘rnatish, hasharot, hayvonlar va kanalarni qirib tashlash; v) inson organizmining yuqumli kasalliklarga qarshiligini oshirish maqsadida faol va sust emlash turlarini qo‘llash. Kasallik rivojlanishining asosiy bosqichlari: 1) kasallik chaqiruvchining organizmga tushishi va kasallikning birinchi belgilari paydo bo‘lishigacha o‘tgan muddat inkubatsion, ya’ni yashirin (pinhona) bosqich hisoblanadi. Bu bosqichda kasallik chaqiruvchi organizmning ichki muhitiga moslashib, ko‘payish holatiga to‘g‘ri keladi; 2) kasallikning boshlang‘ich bosqichi prodromal bosqich hisoblanib, bu bosqichda tana haroratining ko‘tarilishi, bosh og‘rishi, ko‘ngil aynishi, qusish, muskul va bo‘g‘imlardagi kuchli og‘riqlar, ya’ni ayni kasallikka xos bo‘lmagan (umumiy) belgilar bilan tavsiflanadi; 3) kasallikning yorqin namoyon bo‘lishi – ayni kasalliklarning maxsus klinik belgilari va laboratoriya tahlillarining to‘liq namoyon bo‘lishi, u yoki bu yuqumli kasalliklarga mosligi bilan kechadi; 4) organizmning yot infeksiyalarga qarshi kuchining susayishi va immunitetning pasayib ketishi tufayli kasallik belgilarining so‘nib borishi bilan ifodalanadi; 5) bu bosqichda organizmning butkul infeksiyadan xalos bo‘lishi yoki qayta zo‘rayishi kuzatiladi. 151 |