O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi alisher navoiy nomidagi samarqand davlat universiteti

3.6.Fizika fanidan o’quvchilar bilimini baholash, rag’batlantirishda 

“sirli baho” usulidan foydalanish 

Fizika  fanidan  masalalr  yechish  darsida  o’quvchilar  bilimini  baholash, 

rag’batlantirish mezonlarini har bir o’qituvchi bilishi kerak. 

 

Butun dars davomida faol o’quvchilar berilgan barcha masalalarni to’g’ri va 

tez  ishlab  boradilar.  Sust  o’zlashtiruvchi  o’quvchilar  esa,  aksincha  bir-ikkita 

masalani  to’g’ri  ishlay  oladilar-u,  shu  to’g’ri  ishlangan  masala  uchun  namunali 

baho olishni istaydilar. 

 

Bu vaqtda o’qituvchi o’quvchilar bilimini baholashga qiynaladi. Chunki kam 

masala ishlasa-da, bu o’quvchilar ham  masalani to’g’ri ishlagan bo’ladi. Quyidagi 

metodni  qo’llash  orqali  bu  muammoni  bartaraf  etish  va  o’quvchilarning  darsga 

qiziqishini yanada oshirish mumkin. 

 

O’qituvchi  masala  yechish  darsi  mavzusini  e’lon  qiladi.  Mavzu  yuzasidan 

kerakli fizik kattaliklar va ularning ifodalari haqida batafsil ma’lumot beradi. 

 

Shundan so’ng masalalar yechish boshlanadi. 

1-masalaning  sharti  e’lon  qilinadi.  Masalani  to’g’ri  va  tez  ishlagan  o’quvchilar 

daftariga o’qituvchi baho emas, balki “N” harfli belgini qo’yadi. Keyin 2-masalani 

ishlashga  kirishadilar.  Bu  masala  uchun  “A”  harfi  bilan  belgi  qo’yiladi.  3-masala 

uchun “M” harfi va h.k. Shu tariqa keyingi masalalar ishlanadi. 

 

Agar  bitta  o’quvchi  dars  davomida  berilgan  hamma  masalalarni  to’g’ri  va 

tez  ishlasa,  (  bu  darsda  8  ta  masala  )  ketma-ket  ball  o’rniga  “namunali”  so’zini 

hosil  qiluvchi  harfli  belgilar  qo’yib  boriladi.  Dars  yakunida  “NAMUNALI” 

so’zining barcha harflarini ( hech bo’lmaganda 7 tasini ) to’plagan  o’quvchilarga 

“Fizika  fanidan  namunali  o’quvchi”  deb  yozilgan  rag’bat  kartochkasi  beriladi  va 

“5” baho bilan baholanadi. 

 

Dars davomida “NAMUNA”  harflarini to’play olgan o’quvchilarga “Fizika 

darsida yaxshi qatnashchi” kartochkasi beriladi va “4” baho bilan baholanadilar. 

---

 

70 

 

Dars davomida 5 tagacha masala ishlay olgan o’quvchilarga “Fizika qiziqarli 

fan. O’z ustingizda ishlang.” Kartochkasi beriladi va bu o’quvchilar “3” baho bilan 

baholanadilar. 

 

Bu metodni qo’llash orqali quyidagi natijalarga erishish mumkin: 

1.  O’quvchilar    sirli  harflarini  yig’ishga  qiziqib,  masalani  tezroq 

yechishga intiladilar, o’z ishlari natijasi bilan qiziqadilar. 

2.  Hatto  “3”  baho  olgan  o’quvchi  ham  bu  bahodan  norozi  bo’lmaydi, 

aksincha,  nima  uchun  past  baho  olganligini  tushunadi  va  o’z  ustida 

ishlashni boshlaydi.