O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi alisher navoiy nomidagi samarqand davlat universiteti

Xulosalar 

 

Fizika ta’limida yangi pedagogik texnologiyalarni qo’llash bo’yicha olib 

borilgan tadqiqot ishlaridan quyidagi natijalar va xulosalar kelib chiqadi:  

1.  Fizika  fani  yuqori  sinf  (kurs)  larga  o’tgan  sari  hodisalar,  qonuniyatlar 

murakkablashib,  dars  materialining  hajmi  esa  ortib  boradi.  Shu  va  shu  kabi 

boshqa  parametrlar  dars  sifati,  o’quvchilarning  o’zlashtirish  ko’rsatkichiga 

salbiy  ta’sir  etishi  mumkin.  Bu  maqsadda  fizika  ta’limida  yangi  pedagogik 

texnologiyalarni qo’llash samarali ekanligi aniqlandi. 

2.  Fizika  ta’limida  yangi  pedagogik  texnologiyalarni  qo’llashdan  maqsad  ta’lim 

oluvchini  dars  jarayonining  markaziga  olib  chiqish,  o’quvchilarni  o’quv 

materiallarini  shunchaki  yodlab  olishlaridan,  ixtiyoriy  takrorlashlaridan 

uzoqlashtirib,  mustaqil  va  ijodiy  faoliyatini  rivojlantirish,  darsning  faol 

ishtirokchisiga aylantirishdir. 

3.  Yangi  pedagogik  texnologiyalarni  fizika  ta’limida  to’laqonli  tarzdagi 

texnologik  jarayon  sifatida  tadbiq  etish,  ta’lim-tarbiya  jarayonini 

texnologiyalashtirish  —  ta’lim  muassasasining  kuchli  moddiy-texnik  bazasini, 

ko’p vaqt va mehnat talab etadigan murakkab jarayondir. Fizika ta’limida yangi 

pedagogik    texnologiyalarni  qo’llash  uchun  o’qituvchi  yuksak  pedagogik 

mahoratga  ega  bo’lib,      dars  mavzusi,    o’quvchilar  soni,  ularning  qiziqishi, 

qobiliyatlarini har tomonlama  hisobga olishi  kerakligi ma’lum bo’ldi.  

4.  Fizika 

bo’limlarining  muayyan  mavzulari  uchun  yangi  pedagogik 

texnologiyalar qo’llanilgan dars loyihalari ishlab chiqildi va bu loyihalarni dars 

jarayonida  sinab  ko’rish  uchun  SamDU  qoshidagi  II  son  akademik  litseyida 

tadqiqot  ishlari  o’tkazildi.  Har  bir  yangi  pedagogik  texnologiya,  interfaol 

metodlarni  qo’llashda  ikkita  guruh  namuna  sifatida  tanlab  olindi.  Bu 

guruhlarning  birinchisiga  dars  oddiy,  an’anaviy  usulda,  ikkinchisida  esa  yangi 

loyiha asosida  o’tkazildi.Yangi  pedagogik  texnologiyalarni qo’llab o’tkazilgan 

dars  jarayonida  o’zlashtirish  ko’rsatkichi  yuqoriligi,  sifat  samaradorligi 

yaxshilanganligi aniqlandi. 

---

 

75 

5.  Tajriba  fizikadan  ma’ruza  darslarini  o’tishda  “aqliy  hujum”,  BxBxB”, 

“muammoli  vaziyat”  kabi  interfaol  metodlar,  masala  yechish  darslarida  esa, 

“6x5”,  “davra  suhbati”,  “kichik  guruhlarda  ishlash”  kabi  metodlarni  qo’llash 

yaxshi  natija  berishini  ko’rsatdi.  Fizikadan  muayyan  bo’lim  yoki  mavzularni 

yakunlash,  darsni  mustahkamlashda  “Venn  diagrammasi”  strategiyasi  va  shu 

kabi  usullardan  foydalanilganda,  o’quvchilarning  fizika  fanini  o’rganishdagi 

qiyinchiliklari bartaraf etilishi kuzatildi. 

6.  Ikki  yillik  tadqiqot  natijalari  asosida  “yulduzli  osmon”,  “sirli  baho”,  “Kim, 

qayerda xato qildi?” kabi yangi metodlar ishlab chiqildi va bu metodlarni fizika 

ta’limida qo’llaganda quyidagi: 

-  o’quvchilar o’rtasida sog’lom raqobat muhitining yuzaga kelishi; 

-  o’zaro hamkorlik; 

-  bir-birini tinglash;  

-  o’z xatosini tushunish;  

-  fanga bo’lgan qiziqishning ortishi; 

-  ijodiy izlanish; 

va boshqa shu kabi ijobiy natijalar kuzatildi. 

7.  Yuqoridagi  yangi  pedagogik  texnologiyalarni  qo’llab  o’tkazilgan  fizika  dars 

jarayonlari  o’quvchilar  tomonidan  ham  ma’qullandi.  Oddiy,  an’anaviy  usulda 

tashkil qilingan dars jarayonidan farqli ravishda yangi pedagogik texnologiyalar 

asosida o’tkazilgan dars jarayoni o’zining sezilarli samarasini ko’rsatdi. 

 

 

 

 

---

 

76