O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi farg‘ona politexnika instituti

3. TAJRIBA O‘TKAZISH TARTIBI

1. 
   Idish suv bilan to‘ldiriladi.
   
2. 
   Saqlanish klapani ochiladi.
   
3. 
   Elektroplitka elektr tokiga ulanadi.
   
4. 
   Suv qaynay boshlangach (t100 ^oC) saqlanish klapani orqali bug‘ shiddat bilan chiqa boshlaganda klapan berkitiladi.
   
5. 
   Bosim har 0,2-0,4 at.ga o‘zgarganda, bosim o‘zgarishi va temperatura o‘zgarishi yozib boriladi.
   
6. 
   Bosim 4 at.ga ko‘tarilganda elektroplitka tokdan uziladi.
   
7. 
   Sovitish jarayonida temperatura va bosim o‘zgarishlari yozib boriladi.
   
8. 
   Barometr ko‘rsatishidan atmosfera bosimi aniqlanadi.
   
9. 
   Tajriba tugugandan so‘ng qurilma elektr tokidan uziladi.
   

4. TAJRIBA NATIJALARINI HISOBI

1. 
   Idishdagi to‘yingan bug‘ning absolyut bosimi hisoblanadi.
   

P_t=P_a=P_b+P_m.

P_b - barometr ko‘rsatishidan olingan bosim.

P_m - manometr ko‘rsatishi bo‘yicha olingan bosim.

2. 
   Isitish va sovitish vaqtida aniqlangan o‘rtacha to‘yinish temperaturasi hisoblanadi:
   

(1)

3. 
   Tajriba natijalaridan P_t=f(t_m) munosabat aniqlanadi va jadval hamda grafik holiga keltiriladi.
   

5. HISOBOTNING MAZMUNI

1. 
   laboratoriya ishining nomi.
   
2. 
   Qisqacha nazariy ma’lumot
   
3. 
   Tajriba qurilmasining sxemasi.
   
4. 
   Tajriba yakunlari.
   
5. 
   Ishning yakuni bo‘yicha xulosa.
   

Nazorat savollari:

1. To‘yingan bug‘ deb nimaga aytiladi?

2. Sharl qonuniga ta’rif bering
3. To‘yingan bug‘ning absolyut bosimi.