O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi farg’ona politexnika instituti r. J. Tojiev, R. X. Mirsharipov
-rasm. Ko’chma minorali kranlarning tayanch qismi
Yüklə 8,76 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
10.13-rasm. Ko’chma minorali kranlarning tayanch qismi.
a) umumiy ko’rinish; b) balansirli yuk aravachalari sxemasi; v) siljish mexanizmining kinematik sxemasi. 1 – yurish aravachasi, 2 – sharnirli kronshteyn, 3 – rama, 4 – tayanch, 5 – tortqi, 6 – uzatma, 7 – g’ildirak, 8 – reduktor, 9 – to’xtatgich, 10 – eletrodvigatel,11 – ichki halqa, 12 – dumalanuvchi qism, 13 – tashqi halqa. Yurish aravachalari ikki, uch va ko’p g’ildirakli bo’lishi mumkin (10.13-rasm, b). Tashqi yukni g’ildiraklarda bir xil taqsimlanishi uchun ular orasiga muvozanatlovchi aravacha o’rnatiladi. Aravachalarni harakatlantiruvchi mexanizmi (10.13-rasm, v) elektrodvigatel 10, mufta to’xtatgichi bilan 9, reduktor 8 va g’ildiraklar 7 ni harakatga ochiq tishli uzatma 6 dan iborat. Pastki yurish ramasiga tayanch burilish qurilmasi 4 mahkamlangan bo’lib, u kranni burilish qismidan gorizontal va vertikal zo’riqish kuchlarini qabul qiladi. Ko’pchilik kranlarda tayanch burilish qismi ichki 11 va tashqi 13 halqalardan iborat, sharikli yoki rolikli 12 139 dumalanuvchi qismga ega bo’lgan katta diametrdagi maxsus tayanch podshipnigi sifatida tayyorlanadi. 10.8. Chorpoyali, ko’prik va kabelli kranlar Chorpoyali, ko’prik va kabelli kranlar proletli kranlar tipiga mansub bo’lib, strelali kranlarga nisbatan xizmat ko’rsatish maydoni bo’yicha doimiy yuk ko’tarish qobiliyati, yuqori ustuvorligi va yengilligi bilan farq qiladi, shu bilan birga ularning manevrchanligi oz va montaj qilinishi murakkabdir. Chorpoyali kranlar. Ularni omborxonalarda va qurilish materiallarini ishlab chiqaruvchi zavodlarda yuklash-tashish ishlarini mexanizatsiyalashda, konstruktsiyalarni yig’ish maydonlarida, yirik sanoat korxonalari, issiqlik va atom elektrostantsiyalari qurilishida texnologik qurilmalarni montaj qilishda keng miqyosda qo’llaniladi. Chorpoyali kranlar montaj va umumiy ishlarni bajaradigan turlarga bo’linadi. Umumiy ishlarda foydalaniladigan Chorpoyali kranlar 5 tonnagacha, montaj ishlarida foydalaniladiganlari esa 500 tonnagacha yuk ko’tara oladi. Chorpoyali kranning yuk ko’tarish konstruktsiyasi ikkita tayanch 7 (10.14-rasm) va ularga o’rnatilgan ko’prik 2 dan iborat. Kran ko’prigi bo’ylab yuk aravachasi 3 harakat qiladi. Tayanchlar yurish aravachalari 8 ga o’rnatiladi va ularning har biri ikki relsli yo’l bo’ylab harakatlanadi. Oz yuk ko’taradigan kran ko’priklari uch poyali fazoviy ferma va yurish balkasi profili qo’shtavr bo’lib, unda elektrotal harakatlanadi. O’rtacha va yuqori ko’tarish qobiliyatiga ega kranlar ko’priklari to’rt poyali fazoviy ferma bo’lib, to’rtburchak yoki trapetsiyasimon kesimga ega bo’ladi. Bu kranlarning yuk aravachalari pastki yoki yuqori poyaslarda harakatlanadi. Ba’zi kranlarda yuqori poyaslarda asosiy yuk aravachasi, pastki poyasda esa yuk ko’taruvchi yordamchi aravacha 9 harakatlanadi. Kran ko’priklari konsolli va konsolsiz tayyorlanadi. Konsol uzunligi proletning 25-30% ga teng bo’ladi. Prolet katta bo’lganda tayanchlardan biri ko’prikka qo’zg’almas ikkinchisi esa qo’zg’aluvchan qilib biriktiriladi. Yuk aravachasi arqon va elektroreversiv chig’ir 1 (10.14, b- rasm) yordamida ko’prikda harakatlanadi. Ko’tarish mexanizmi umumiy traversa 5 va ko’prikning ikkala tomoniga simmetrik joylashgan ikkita polispast 4 dan iborat. |