O‘zbеkiston rеspublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi I. U. Raxmonov

Nazorat savollari: 
1.
Hisobiy yuklama deganda nimani tushinasiz? 
2.
P
n
, P
m
, P
x
, P
o’rt.kv.
, P
o’rt.
– yuklamalar orasida munosabatni ko‘rsating? 
3.
Elektr ta’minot sxemasida elektr yuklamani aniqlash harakati 
joylarini aytib bering? 
4.
Hisobiy yuklamani nima maqsadda aniqlanadi? 
5.
Hisobiy yuklama deganda nimani tushinasiz? 
6.
P
n
, P
m
, P
x
, P
o’rt.kv.
, P
o’rt.
– yuklamalar orasida munosabatni ko‘rsating? 
7.
Hisobiy yuklamani nima maqsadda aniqlanadi? 
8.
Hisobiy yuklama talab koeffitsienti asosida qanday formula asosida 
aniqlanadi? 
9.
Maksimumlar har xilligi koeffitsienti nima maqsadda qo‘llaniladi? 
10.
Hisobiy yuklama forma koeffitsienti asosida qanday formula 
asosida aniqlanadi? 
11.
Iste’molchilarni effektiv soni deganda nima tushiniladi? 
12.
Hisobiy yuklama o‘zgarmas yuklama iste’molchilar uchun qanday 
aniqlanadi? 
13.
Tartibga solingan diagrammalar usulida qaysi tartibda hisobiy 
yuklama aniqlanadi? 
14.
Elektr energiya sarfini aniqlash usullari? 

---

66 
5-BOB. KUCHLANISHI 1000 V GACHA BO‘LGAN SEX 
TARMOQLARINING SXEMALARI 
5.1. Sex tarmoqlarida qo‘llaniladigan sxemalarning xususiyatlari. 
Iste’molchilarni elektr ta’minlash sxemalarini tanlash ayrim 
iste’molchilarning quvvatiga, soniga, joylanish tartibiga, manbaning 
ishonchlilik darajasiga va boshqa faktorlarga bog‘liq. 
Elektr tarmog‘ini to‘g‘ri tanlangan sxemasi iste’molchilarni elektr 
energiya bilan ishonchli ta’minlashni, ishlatilishda qulay va ko‘rinarli 
bo‘lishni, tez va soz montaj usullarini amalga oshirishga imkon beradi. 
Bunda uni ko‘rish uchun ketadigan o‘tkazuvchi materiallarning 
mablag‘ sarfi va elektr energiyani isrofini eng kam bo‘lishi ta’minlanadi. 
a) b) 
5.1-rasm. a) Taqsimlash punkt(TP), b) dvigatellarni elektr ta’minoti. 
Sex elektr tarmoqlari radial, magistral va aralash qilib ko‘riladi.
Birinchi sxema sex nimstansiyasining taqsimlash punktidan(TP), 
sexning turli joylarida joylashgan, mayda guruhdagi dvigatellarni elektr 
energiya bilan ta’minlashda ishlatiladi. 
Yuqori 
quvvatli 
iste’molchilarni(nasos 
dvigatellarini, 
kompressorlarni, yirik presslarni va boshqalar) elektr energiya bilan 
ta’minlash ikkinchi sxema bo‘yicha amalga oshiriladi.