O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi jalilova s. X., G`Ayibova n. A

Intellekt -
Ta`lim olishga bo`lgan qobiliyat sifatida 
(A.Bine,Ch.Spirmen,S.Kolvin) . 

Intellekt -
Mavhumlashtirish operatsiyasiga qobiliyat sifatida 
(L.Termen,R.Torndayk,Dj.Peterson)

Intellekt -
Yangi sharoitlarga moslashish qobiliyati 
sifatida(V.Stern,L.Terstoun,Ed.Klapared,J.Piaje) . 
Intellekt strukturasiga bo`lgan qarashlar: 
1.
Spirmen bo`yicha intellekt modeli.
2.
Terstoun bo`yichai Intellekt modeli
3.
Gilford bo`yicha intellekt modeli
4.
Ayzenk bo`yicha intellekt modeli
Spirmenning
2omilli nazariyasiga ko`ra: 

G- omil

S-omil farqlanadi. 
G-omil har qanday intellektual faoliyat uchun xos, umumiy omil bo`lsa, S-
omil faoliyatning faqat bir turi uchun xos bo`lgan spetcifik omil hisoblanadi. 
Terstoun
intellekt modeli: 
V.
So`zlarni tushunish( lug`at testlari dilan o`lchanadigan asosiy omil.
W.
Nutq tezligi ( anagramma, qofiya va b.topshiriqlar yordamida 
o`lchanadi). 

---

92 
N.
Son omili ( sonlar bilan operatciyalar bajarish aniqligi va tezligini 
aniqlashga qaratilgan topshiriqlar yordamida o`lchanadi).
S.
Fazoviy qobiliyatlar omili (geometrik figuralar va ularning 
munosabatlari,shuningdek,obektlar holati va ular shakllarini idrok etishni 
tekshirishga qaratilgan topshiriqlar yordamida o`lchanadi
M.
Assotciativ xotira(juft assotciatciyalarni esda olib qorish testlari 
yordamida o1lchanadi)
 P.
Idrok qilish tezligi( predmetlar, ularning o`xshashlik va farqlarini aniq 
va tez idrok qilish topshiriqlari orqali tekshiriladi).
I(RO).
Induktiv tafakkur (vazifani echishning ba`zi qonuniyatlarini izlab 
topishga qaratilgan topshiriqlar yordamida o`lchanadi).
Gilford
intellekt modeli: 
•
Gilford nazariyasidagi muhim jihat shundan iboratki, uning fikricha 
intellektual qobiliyatlarning 150 turi mavjud. Shu sababli intellekt modelida G 
– omildan voz kechiladi. 
•
Gilford intellekt modelida 3 o`lcham mavjud bo`lib, ularning 
kombinatsiyasi intellektyal qobiliyatlarning har xil tiplarini belgilab beradi.
•
Gilford nazariyasidagi muhim jihat shundan iboratki, uning fikricha 
intellektual qobiliyatlarning 150 turi mavjud. Shu sababli intellekt modelida G 
– omildan voz kechiladi. 
•
Gilford intellekt modelida 3 o`lcham mavjud bo`lib, ularning 
kombinatsiyasi intellektyal qobiliyatlarning har xil tiplarini belgilab beradi.
•
Gilford nazariyasidagi muhim jihat shundan iboratki, uning fikricha 
intellektual qobiliyatlarning 150 turi mavjud. Shu sababli intellekt modelida G 
– omildan voz kechiladi. 
•
Gilford intellekt modelida 3 o`lcham mavjud bo`lib, ularning 
kombinatsiyasi intellektyal qobiliyatlarning har xil tiplarini belgilab beradi.
Bu o`lchamlar: 
•
Aqliy operatciyalar turi . 
•
Axborotlar mazmuni . 

---

93 
•
Natija yoki mahsulot (axborotni qayta ishlash shakli).