O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi jalilova s. X., G`Ayibova n. A

Diqqat turlari 
 
 

---

90 
Diqqatning xususiyatlari 
 
 
Diqqatni o`rganish o`zlashtirmaslikning sabablarini, o`quv faoliyati 
xususiyatlarini tahlil qilish hamda individual psixologo–pedagogik tavsiyalar 
ishlab chiqishda qo`llaniladi. Shuningdek,diqqatning turli jihatlarini o`rganish 
kasbiy psixodiagnostika, ayniqsa, kadrlarni tanlashda muhim vazifalardan biri 
hisoblanadi.
Individning o‘z tajribasida esda olib qolishi, esda saqlashi va keyinchalik 
uni yana esga tushirishi 
xotira 
deb ataladi. 
Xotira
- atrof muhitdagi voqelik (narsa)ni bevosita va bilvosita, ixtiyoriy va 
ixtiyorsiz ravishda, passiv va aktiv (faol) holda reproduktiv va produktiv tarzda, 
verbal va noverbal shaklda, mantiqiy va mexanik yo‘l bilan aks ettiruvchi esda 
olib qolish, esda saqlash, qaytatdan esga tushirish, unitish hamda tanish, 
eslashdan iborat ruhiy jarayon alohida va umumiy nomoyon qiluvchi hodisa, 
barcha taasurotlarni ijodiy qayta ishlashga yo‘naltirilgan mnemik (yunoncha 
mnema-xotira) faoliyatdir 

---

91 
Intellekt 
– inson aqliy qobiliyatlari majmuidir. “Intellekt” tushunchasi 
(inglizcha “intellegence”) psixologiyada tadqiqot ob`ekti sifatida XIX asr 
oxirida ingliz antropologi F.Galton tomonidan fanga kiritilgan. F.Galton 
fikricha, intellektual qobiliyatlar nasliy xususiyat hisoblanadi. Intellektual 
qobiliyatlar nasl bilan sababiy bog`liq bo`lib, intellektual rivojlanish 
darajasidagi individual farqlarning yuzaga kelishida talim, tarbiya va boshqa 
tashqi sharoitlar umuman inkor etiladi.
XX asrda intellekt mohiyatini tushunishga bir necha yondoshuvlar yuzaga 
keldi. Bular: 
