O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi mirzo ulugʻbek nomidagi o‘zbekiston milliy universiteti

2.8-rasm. NRI sub-indekslari 
Indeks dastlab Garvard Universitetining Xalqaro Taraqqiyot 
Markazida 2002 yilgacha ishlagan Axborot Texnologiyalari Guruhi 
tomonidan 
ishlab 
chiqilgan. 
Ushbu 
guruh 
AKTning 
millatlar 
raqobatdoshligiga ta’sirini yaxshiroq tushunishga intiladi va NRI ni uchta 
tarkibiy qismga ajratadi: 

---

133 

ma’lum bir mamlakat yoki jamiyat tomonidan taklif qilinadigan 
AKT uchun muhit (bozor, siyosiy, tartibga soluvchi va infratuzilma 
muhiti);

mamlakatning 
asosiy 
manfaatdor 
tomonlarining 
(shaxslar, 
korxonalar va hukumatlar) AKTdan foydalanishga tayyorligi; 

ushbu manfaatdor tomonlar orasida AKTdan foydalanish. (2.9
-
rasm.)
2.9-rasm. NRI tarkibiy qismlari 
2019 yilda tarmoqning tayyorligi indeksi 121 ta mamlakat 
iqtisodiyotini qamrab oldi. NRI-2019 uchun jami 62 ta koʻrsatkich 
aniqlandi. Ushbu koʻrsatkichlardan 40 tasi aniq / miqdoriy ma’lumotlar, 12 
tasi indeks / tarkibiy koʻrsatkichlar va 10 tasi soʻrov / sifat 
ma’lumotlaridir.
50
50
https://networkreadinessindex.org/nri-2019-countries

---

134 
Yangilangan NRI-2019 yaxshilangan tuzilishga ega boʻlib, u indeks 
uchun ishlatilgan eng soʻnggi modelga kiritilmagan bir nechta 
xususiyatlarni oʻz ichiga oladi. Shu sababli 2019 yil natijalarini avvalgi 
nashrlarning reytinglari bilan taqqoslab boʻlmaydi. Shunga qaramay, 
NRIning fundamental asosi oʻzgarishsiz qolmoqda va NRI-2019 
reytinglari NRI-2016 natijalari bilan muayyan oʻxshashliklarga egadir. 
Darhaqiqat, 2019 yil reytingidagi eng yaxshi-10 mamlakatning sakkiztasi 
NRI-2016 ning ham eng yaxshi oʻntaligiga kiritilgan. 2019 yilgi 
indeksdagi eng yaxshi-10 ga kirgan, avvalgi reytinglarning eng yaxshi 
oʻntaligiga kirmagan mamlakatlar – Daniya (2016 yil NRIda 11-oʻrin; 
2019 yilda 6-oʻrin) va Germaniya (2016 yil NRIda 15-oʻrin; 2019 yilda 9-
oʻrin) hisoblanadi. 
Quyida NRI-2019 mamlakatlarning egallagan oʻrni keltirilgan. 
1.
Shvetsiya 
2.
Singapur 
3.
Niderlandiya 
4.
Norvegiya 
5.
Shveytsariya 
6.
Daniya 
7.
Finlyandiya 
8.
Qoʻshma Shtatlar 
9.
Germaniya 
10.
Birlashgan Qirollik