6.4.1-teorema (Galua nazariyasining fundamental teoremasi). K ⊂ F separabel va normal kengaytmaning orasidagi maydonlar to‘plami bilan Gal(F, K) Galua gruppasining qism gruppalari to‘plami orasida o‘zaro bir qiymatli moslik mavjud. Bunda L maydonga Gal(F, L) qism gruppa va H ⊂ Gal(F, K) qism grup- paga esa FH maydon mos keladi. Bundan tashqari, |Gal(F, L)| = [F : L] va [F : FH] = |H|.
Ta’kidlash joizki, K ⊂ F separabel va normal kengaytmaning orasidagi may- donlar to‘plami bilan Gal(F, K) Galua gruppasining qism gruppalari orasidagi ushbu moslikda K maydonga Gal(F, K) Galua gruppasining o‘zi mos kelsa, grup- paning faqat birlik elementdan tashkil topgan qism gruppasiga esa F maydon mos keladi. Bundan tashqari ushbu moslikda F maydonning L1 va L2 qism maydon- lari uchun L1 ⊂ L2 munosabat o‘rinli bo‘lsa, u holda bu qism maydonlarga mos keluvchi H1 va H2 qism gruppalar uchun H1 ⊃ H2 bo‘ladi.
6.4.1-misol. √Agar√Q ⊂ Q(√2, √3) kengaytma√ni q√arasak, u holda 6.3.1-misolga
ko‘ra |Gal(Q( 2, 3), Q)| = 4 bo‘lib, Gal(Q( 2, 3), Q) Galu√a gr√uppasi Z4 va
K4 = {e, a, b, ab} gruppal√ardan biri√ga izomorf bo‘ladi. Q ⊂ Q( 2, 3) kengayt-
maning orasida ikkita Q( 2) va Q( 3) maydonlar bo‘lganligi uchun ushbu Galua
gruppasining ham ta√rtib√i 2 ga teng bo‘lgan kamida ikkita qism gruppasi mavjud.
Bundan esa Gal(Q( 2, 3), Q) ∼= K4 kelib chiqadi. Galua nazariyasining funda-
mental teoremasiga ko‘ra qism maydonlar va qism gruppalar orasidagi quyidagicha moslikni o‘rnatish mumkin:
Q ↔ K4, Q(√2, √3) ↔ {e},
Q(√2) ↔ {e, a}, Q(√3) ↔ {e, b}, Q(√6) ↔ {e, ab}.
Endi K ⊂ F kengaytma orasidagi L maydon K maydonning normal kengayt- masi bo‘lgan holni qaraymiz.
Dastlab, quyidagi tasdiqni keltiramiz.
Dostları ilə paylaş: |