397. ”Yoqubovning romani markazida Ibn Sino hamda Beruniy taqdirlari,
ular yashagan davr turadi. U tarixga bugungi davr nuqtai nazaridan
qaraydi…” Kimning fikrlari va qaysi asar haqida?
O’tmish haqiqati tahlili va saboqlari “Ko’hna dunyo” romanida o’ziga xos
tasvirlangan. Adabiyotshunos Sarvar Azimov “ Ko’hna dunyo” romanini tahlil
qilarkan, yuqoridagi fikrlarini davom ettirib, shunday deydi: “… muallifning xulo-
salari va umumlashmalari keng, shuning uchun tarixiy materialga ajib dolzarb
ma’-no bag’ishlaydi. Zamonlar osha qilingan sayohat teran falsafiy umumlashma-
lar chiqarishga imkon beradi. Romanda tasvirlangan barcha voqealar hujjatlar
bilan cheklab qo’yilmagan.Odil Yoqubov tarixni xuddi ko’rib turadi, tarix bilan
bahslashadi, zamondoshlariga uzoq o’tmish tajribalaridan guvohlik berayotgan-
dek bo’ladi…”
60
.
398. Shorahim shovvoz qaysi asar qahramoni? U qanday xarakterlarga ega?
“Oqqushlar,oppoq qushlar” romani markazida Shorahim shovvoz obrazi turadi.
Bu obraz siymosida mehnatkash xalqimiz, asl dehqon-bog’bonga xos fazilatlar,
ayrim ojizliklaryaxshi namoyon bo’lgan. Shovvoz butun umri mehnat bilan o’tgan,
el-yurt g’amida o’zini, shaxsiy hayotini, huzur-halovatini unutib yuborgan.
Shovvoz yil davomida erta-yu kech mehnat bilan bo’lib, tug’ilgan yurtining chiroyi
va ne’matlaridan bebahra qolgan, vafodori Oysuluv ko’nglini ham ololmagan,
sog’lig’i haqida qayg’urmagan. Oxirida u buning uchun o’kinadi, ammo hayotini
qaytadan boshlash imkoniyati bo’lganida, yana shu tarzda umr kechirishi tabiiy,
chunki u mehnat uchun tug’ilgan, el-yurt g’amidan boshqasini bilmaydigan odam.
Shovvoz – birda mard, tanti, kezi kelganda, qahri qattiq; birda muloyim, qalbi
daryo; birda o’ta soda, go’l; birda esa, ko’pni ko’rgan, donishmand – xullas,
g’aroyib tabiatli odam. Uning yigitlik sha’ni oyoqosti qilingan o’g’liga aytgan
qat’iy so’zini tinglaganda, qabih kimsa – Fotih va qallob Muzaffarga hamla
qilgandagi, Muzaffar “himmati”ni rad etgandagi holatini ko’rganimizda uning
60
Aзимoв Сaрвaр. “Ўтмиш ҳақиқати сaбoқлaри”. – “Шaрқ Юлдузи” журнaли, 1986 йил, 10-сoн, 168-бeт.
shijoatiga qoyil qolamiz. Umr yo’ldoshi Oysuluvga o’z vaqtida yordam
berolmaganiga, o’g’li avariyaga uchraganda chekkan alamli zorlarini o’qiganda
dildan achinamiz…
Dostları ilə paylaş: |
