O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi namangan muhandislik pedagogika instituti

- MАVZU INNOVATSION MENEJMENTNING USULLARI VA VAZIFALARI

Innovatsion menejment vazifalari va usullarining xususiyatlari

Innovatsion menejmentning vazifalari

Innovatsion menejmentni tashkil qilish

Innovatsion menejmentda kommunikatsiyalar jarayoni

Innovatsion menejmentda nazorat

Innovatsion menejmentda qarorlar qabul qilinishi

Tayanch so’zlar: innovatsion menejmentning maqsadlari, innovatsion faoliyatni boshqaruvchi vazifalari tizimi, rejalashtirish jarayoni, ishlab chiqarishning texnik–tashkiliy darajasi ko’rsatkichlari, kommunikatsiyalarning turlari va shakllari, undovchi sabablarni boshqarish, muvofiqlashtirish, nazorat turlari

1. Innovatsion menejment vazifalari va usullarining xususiyatlari

Innovatsion menejmentning maqsadlari, xarakteri va mazmuni innovatsion menejmentning xususiyatlari va uning an’anaviy turlardan katta farq qilinishini belgilab beradi. Ierarxiyaning har xil darajasidagi (davlat darajasidan boshlab to kichik innovatsion korxonagacha) har qanday innovatsion tizimlarni innovatsion rivojlanishining maqsadi uzoq muddatli iqtisodiy o’sish va yuqori tartibdagi raqobat afzalliklarini ta’minlash uchun innovatsion bazani yaratishdan iboratdir.

Raqobat nazariyasidan kelib chiqqan holda, xuddi fanni rivojlanishi va yangi texnologiyalarni tadbiq etilishining innovatsion salohiyati yuqori tartibdagi raqobat afzalligini yaratadi.
Innovatsion rivojlanish maqsadlarni belgilash va kompaniya rivojlanishi yo’nalish strategik ko’rishga o’zining xususiyatlarini kiritadi, boshqaruv apparati oldida turgan vazifalarni modifikatsiyalaydi. Innovatsion tadbirkorlikning yuqori xatari, mahsulotlarni mavjud bo’lish davrlarini qisqarishi, yirik seriyali ishlab chiqarishdan voz kechish innovatsion menejer zimmasiga alohida majburiyatlar yuklaydi. Innovatsion faoliyat sharoitida menejerning roli keskin o’sadi, uning shaxsi, qobiliyati, malakasi va kasbiy ko’nikmalari esa haqiqatda ham kompaniya taqdirini belgilab beradi.
Innovatsion menejmentning asosiy vazifalarini amalga oshirishda alohidagi o’zaro aloqa va mantiqiy izchillik vujudga keladi. Masalan, menejmentning kommunikatsiya, undovchi sabablar, vakolatlarni boshqa topshirish jarayoni kabi protsessual va sotsial – psixologik vazifalarning ahamiyati keskin oshadi. Innovatsion jarayonlarni tashkil qilish usullari orasida shaxslararo munosabatlar, guruhli dinamika qonunlariga suyanuvchi norasmiy turlar ustunlik qiladilar.
Nazoratning har xil turlari o’rtasidagi nisbat o’zgaradi. Ularning barchasi ko’proq o’zini o’zi nazorat qilish, innovatsiyalarning strategik nazorati, hamda nazoratning moliyaviy – iqtisodiy turlariga mo’ljallangan. Innovatsion jarayonlarni borishi ustidan nazorat qilish bilan bog’liq kommunikatsiyalar alohida ahamiyat kasb etadi. Ularda protsessual xarakter va axborotlarni almashtirishning uzluksiz jarayoni ustun bo’ladi.

Xodimlarni innovatsion boshqarishda menejmentning vazifalari va usullari alohidagi o’zgarishlarga duch keladilar. Yangiliklarni ishlab chiqish va tadbiq etilishi, jarayonlarni murakkablashishi, yangi texnologiyalarni paydo bo’lishi xodimdan tegishli malaka va alohidagi kasbiy bilimlar va ko’nikmalarni talab qiladi. Innovatsion tuzilmalarda xodim ma’lumotining umumiy darajasini ancha oshishi sodir bo’ladi. Xodimlarning shakllanayotgan turi o’ziga ma’suliyatni olish va qarorlar qabul qilishga qodir xodimlarni talab qiladi. Vakolatlarni boshqachaga topshirish va uning bilan bog’liq tashkilot ierarxiyasi yuqori darajalarining vakolatlarini qisqarishi xodimlarning tashabbusi, shaxsiy erkinligi va omilkorligini o’sishi bilan yaqindan bog’liq.

Boshqaruv ob’ektining maqsadi va vazifalari

Tashqi va ichki ta’sirlar

1. rasm. Innovatsion menejmentdagi ishlab chiqarishni boshqarish vazifalarining tizimi

   
   

Innovatsion menejmentda xodim, innovatsion jamoa va umuman innovatsion korxonaning o’zining hulqining turi o’zgaradi. Nafaqat maqsadga qaratilgan ratsional harakat, balki qiymatga qaratilgan ratsional harakat hulqning asosiy tarkibiy qismi bo’ladi.

Innovatsion menejmentdagi ishlab chiqarishni boshqarish vazifalarining tizimi 1.2 – chizmada berilgan.
Innovatsion menejmentda boshqaruv usullarining tarkibi, tuzilishi va mazmunining ko’rinishlari ancha o’zgaradi: tahlil va bashorat, modellashtirishning miqdoriy usullari,
ta’sir qilishning sotsial – psixologik turlariga, an’anaviy menejmentga qaraganda ko’proq o’rin beriladi, iqtisodiy yondashishlarning mazmuni boyitiladi, ma’muriy dastaklarini qo’llash uchun imkoniyatlar doirasi torayadi.

1. Innovatsion menejmentning vazifalari