O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta`lim vazirligi namangan muhandislik-qurilish instituti transport vositalarining tuzilishi va nazariyasi fani bo’yicha
Dvigatelning ramaga maxkamlanishi
Yüklə 2,37 Mb.
|
|
4. Dvigatelning ramaga maxkamlanishi.
71
ishlangan panjalar yoki kronshteynlar yordamida amalga oshiriladi. Maxkamlanadigan tayanchlari elastik bo’lib, ular rezina yostiqchalar va prujinalar bilan ta’minlanadi. Bunday elastik ravishda maxkamlanishi dvigatelning notekis ishlashidan vujudga keladigan silkinishlarni va aylanma harakatga ega massalarning yetarli muvozanatlashtirilmaganligi, shuningdek avtomobilning harakatlanishida ramadan dvigatelga beriladigan turtki zarblarni kamaytiradi (3.6- rasm). 3.6-rasm. KamAZ-5320 avtomobili dvigatelining maxkamlanishi: a-dvigatel; b-old tayanch; v- orqa tayanch; g-ushlab turuvchi tayanch; 1-tsilindrlar bloki; 2-shtift; 3-shpilka; 4,8,23 va 28–kronshteynlar; 5,15 va 19-boltlar; 6-tortgich; 7,14 va 27-rezina yostiqchalar; 9-ustun; 10-rama lonjeroni; 11-orqa tayanch kronshteyni; 12-dvigatel kronshteyni: 13- maxovik karteri; 16-barmoq; 17-himoya qalpog’i; 18- vtulka; 20-qopqoq; 24- rostlovchi qistirma; 22- uzatmalar qutisi karteri; 24- ko’ndalang list; 25- yostiqchaning oboymasi; 26- yostiqchaning nakladkasi. Dvigatellar ramaga yoki yarim ramaga uch (barcha yengil va MAZ-500 avtomobil dvigateli) to’rt va besh (KamAZ-5320 avtomobil dvigateli) joydan maxkamlanadi. KamAZ-5320 avtomobilining dvigateli ramaga quyidagi beshta joyi (3.6- rasm), tsilindrlar blokining 1 oldi qismida ikki tomonida joylashgan tayanchlari, maxovik karterining 13 ikki tomonida joylashgan tayanchlari va uzatmalar qutisining karterida 22 joylashgan bitta yordamchi tayanch bilan mahkamlangan. Oldingi tayanchlari tsilindrlar blokiga 1 qotirilgan kronshteyn 4, rezina yostiqcha 7, uni kronshteynga 8 biriktirishda foydalanilgan tortqi 6, kronshteynni 8 ramaga 10 maxkamlash uchun qo’llanilgan ustun 9 lardan tashkil topgan. Orqa tayanchlari maxovik karteriga 13 maxkamlangan dvigatel kronshteyni 12 rama lonjeroniga 10 biriktirilgan orqa tayanch kronshteyni 11, qopqog’i 20 bilan, barmoq 16 va boshqalardan tashkil topgan. Barmoq 16 rezina yostiqchada 14 joylashtirilgan. Qopqoq 20 bilan kronshteyn 11 oralig’iga rostlovchi qistirmalar 21 qo’yilgan. Alyuminiyli qotishmadan tayyorlangan barmoqni 16 ezilishdan saqlash 72
Yordamchi tayanch, uzatmalar qutisi karteriga 22 biriktirilgan kronshteyn 23, aboyma 25, rezina yostiqcha 27, ko’ndalang list 24, kronshteyn 28 va boshqalardan tashkil topgan. Rezina yostiqchali tayanchlar avtomobilning harakatlanishida dvigatelga beriladigan turtki zarblarni kamaytiradi va dvigatelni bo’ylama siljishidan ushlaydi. Nazorat sovollari: 1. Krivoship-shatunli mexanizmning vazifasini va uni tashkil etuvchi detallarini va ularning nomlarini ayting? 2. Porshen halqalarining turlari va ularning vazifalari nimalardan iborat? 3. Nima sababdan porshen massasi imkon qadar kichik bo’lishi kerak? 4. Nima sababdan porshenning tashqi yuzasi yupqa qalinlikda qalay bilan qoplanadi? 5. Nima sababdan porshen bo’ylamasiga konus, yubkasining kesimi esa oval shaklida ishlanadi? 6. Qizigan dvigatelda porshenning tsilindrda qadalib qolmasligi uchun uning konstruktsiyasida nimalar nazarda tutiladi? 7. SHatunning o’zak qismi kesimining shakli qanday ishlangan va sababi nimada? 8. Porshen barmog’ining o’rnatilishida qanday usullar mavjud? 9. Tirsakli val qanday elementlardan tashkil topgan va ularning vazifalari nimalardan iborat? 10.Tirsakli valning posangilari qanday vazifani bajaradi ? 11.Tirsakli valning shatun bo’yinlari (tsilindrlar soniga qarab) o’zaro qanday burchakda joylashishi mumkin? 12.Maxovik qanday vazifalarni bajaradi? 13.Burama-tebranishlar nima sababdan sodir bo’ladi? 14.Burama-tebranishlarni «so’ndirgichlar» qanday printsipda ishlaydi? Yüklə 2,37 Mb. Dostları ilə paylaş:
|