O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi nizomiy

O’quvchilar uchun so’rovnoma

№	Yangi mavzuni o’rganish usuli	+	-
1	O’qituvchini og’zaki tushuntirishi
2	O’qituvchini topshirig’iga binoan mustaqil ish bajarishi
3	Sinfda suhbat o’tkazish: a)o’quvchi savollariga javob berish: b) sinfdoshini javobi asosida xulosa chiqarish
4	O’qituvchi bilimlarni hammasini o’zi tushuntirib beradi va tayyor holda beradi
5	Bilimlarni ma’lum bir qismini o’zingiz o’qituvchi topshirig’iga binoan harita va darsliklar bilan ishlash davomida olasiz.
6	Sinfdoshlar ma’ruzasi va habarlari
7	O’qituvchining tushuntirishi
8	Atlaslar va darslikdagi haritalar bilan ishlash
9	Kinofilьmlar, videofilьmlar va deapozitivlar bilan ishlash
10	Sinfda darslik bilan ishlash
11	Axborot vositalari bilan ishlash
12	O’qituvchi yordamida amaliy ishlar bajarish
13	Olingan bilimlar asosida yangi mavzuni mustaqil o’rganish
14	Turli xil usullarni birga qo’llash
15	Yana qanday usullar sizni yangi mavzuni o’zlashtirishingizda yordam beradi

So’rovnoma asosida olingan ma’lumotlar matematik usullar bilan qayta ishlanadi va umulashtiriladi. Turli viloyatlarda o’tkazilgan so’rovnomalarning javobi mos bo’lsa o’rganilayotgan pedagogik jarayonlarning to’g’riligini tasdiqlaydi.

Pedagogik tadqiqotlar eng keng tarqalgan usullardan biri hisoblanadi. Uning yordamida har bir o’qitish metodlarni avzalliklarini aniqlash mumkin.
I.S.Matrusov fikricha, pedagogik eksperiment deganda nazorat qilinayotgan va hisobga olinayotgan sharoitda tadqiq qilinayotgan pedagogik jarayonlarni kuzatishga imkon beradigan ilmiy jihatdan tashkil qilingan ta’lim va tarbiya tajribasidir. Pedagogik eksperimentning maqsadi o’rganilayotgan voqea va hodisalarni qonuniyatlarini aniqlash, u yoki bu metodik masalani mohiyatini ochib berishdir.
Pedagogik eksperimentga quyidagi talablar quyiladi:

• 
  pedagogik eksperiment mukammal darajada loyihalashtirilgan bo’lmog’i lozim;
  
• 
  u metodologik jihatdan asoslangan gipotezaga tayanmog’i lozim;
  
• 
  o’rganilayotgan muammo o’zida qarama-qarshiliklarni va yangiliklar kurtagini aks ettirmog’i lozim;
  

Pedagogik eksperiment o’tkaziladigan vaqti, o’rganilayotgan hodisalar tarkibi, tashkil qilinishiga ko’ra turlicha bo’lishi mumkin. Pedagogik eksperimentlar o’tkazilish vaqtiga ko’ra qisqa va uzoq muddatli, o’rganilayotgan hodisani tarkibiga ko’ra oddiy va murakkab, tashkil qilinishiga ko’ra tajribali (bir guruh o’quvchilar bilan o’tkaziladi), tabiiy (bir sinf yoki bir necha maktabdagi bir xil sinflar bilan o’tkaziladi), kompleks eksperimentlarda tajriba va tabiiy usullar uyg’unlashgan holda qo’llaniladi.
Oldiga qo’ygan maqsadiga ko’ra pedagogik eksperimentlar tasdiqlovchi, (mavjud qoidalarni) shakillantiruvchi yoki yaratuvchi, nazorat qiluvchi yoki nazorat.
Pedagogik eksperiment yordamida nazariy hollar tekshiriladi, ta’lim va tarbiya jarayoni haqida to’la va aniq ma’lumotlar olishga imkon beradi. Bu o’rinda “Eksperiment” va “Tajriba” tushunchalarini chalkashtirmaslik lozim.