O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi sh. Dj. Ergashxodjaeva strategik marketing toshkent – 2019

5.5. Tovarning raqobatbardoshligini oshirish yo‘llari 

Hozirgi kunda raqobat kurashida ustunlik bunday raqobatda emas, balki

baholardan tashqari raqobatdadir. CHunki, hozirgi kunda iste’molchilar ko‘pincha
mahsulotning bahosiga emas, balki birinchi navbatda (tovarning) foydali fazilatlariga
ahamiyat berishadi va shu fazilatlar ma’qul kelsa, tovar uchun ko‘proq pul to‘lashga
ham tayyor bo‘ladilar.
Marketing izlanishlari shuni ko‘rsatadiki, rivojlangan mamlakatlarda xaridor
tovar xarid qilayotganda birinchi navbatda uning fazilatlari, tashqi ko‘rinishiga,
dizayniga ahamiyat beradilar. Shundan keyin tovarning texnik ko‘rsatkichlariga
e’tibor beradilar. Shunday ko‘rsatkichlar ichida narx-navo 6-7 o‘rinlarda turadi.
Lekin bu boy, aholisining turmush darajasi yuqori bo‘lgan davlatlariga xos
xususiyatdir. Vaholanki, O‘zbekiston kabi mamlakatlarda baho hozircha xaridor
uchun muhim ko‘rsatkich hisoblanadi. Buni albatta hisobga olish zarur.

---

---

118

Etuk firmalar baholardan tashqari raqobatda quyidagi narsalarga ham e’tibor
beradilar va evaziga firmaning bir tekis rivojlanishiga erishadilar:
• tovarning texnik jihatdan yangiligi;
• tovarlarning yangidan-yangi ehtiyojlarni qondirish imkoniyatlari;
• o‘xshash tovarlarga nisbatan ishlab chiqarilayotgan tovarning chidamli,
ishonchliligi, sifatining yuqorilik darajasi;
• tovarlarni sotib olgan xaridorlarga ko‘rsatiladigan xizmatlarning xilma-
xilligi;
• tovarlarning tejamliligi, ixcham, foydalanishdagi samarasi;
• Atrof-muhit uchun ekologik toza bo‘lishi va hokazolar.

Raqobat stratеgiyasi

Tannarxni
pasaytirish

Mahsulotlarni

diffеrеnsi-
asiyalash

Bozorni
sеgmеntlash

Yangilikni

joriy etish

Bozor ehtiyojiga

o`z vaqtida ta'sir
o`tkazish

Mahsulot

tannarxi va
narxining
pastligi

Mahsulotlarning

bеtakrorligi
(alohidaligi), ularni
yuqori sifatliligi
yoki alohida
dizaynga egaligi

Bozor
sеgmеntida

komplеks
xizmat
ko`rsatish

Raqobatchilar

bo`lmagan,
yangi
o`zlashtiril-
magan bozor
boshida ish
olib borish

Raqobatlarni vaqt

oralig`ida mobil
boshqaruv tizimi
hisobiga ortda
qoldirish

Raqobatbardoshlikning asosiy ustunliklari