O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent viloyati chirchiq davlat pedagogika instituti

O’quvchilar:
Qo’llaringiz stol ustida turibdi, tirsaklaringiz esa stol chetidan 
ozgina chiqib turibdi. 
O’qituvchi:
Qarang-chi, men tirsagimni gavdamga engashtirib, ikki tomonga 
surib qo’ydimmi? 
O’quvchilar
: Tirsaklaringiz hech qayerga engashmagan va ikki tomonga 
surilmagan. 
O’qituvchi
: Aytinglar-chi, boshimni qanday tutib turibman? 
O’quvchilar
: Boshingiz to’g’ri turibdi. 
O’qituvchi :
oyoqlarim nimaga tiralib turibdi? 
O’quvchilar:
Ular to’g’ri, polga tegib turibda. 
O’qituvchi :
Qarang-chi, men qanday holda o’tiribman. Mening gavdam va 
yelkalarim qanday ko’rinishda? 
O’quvchilar:
Gavdangiz to’g’ri tutilgan holda. 
O’qituvchi:
Mening ko’kragim va stolning cheti o’rtasidagi oraliq masofa 
qanday? 
O’quvchilar
: Sizning ko’kragingiz va stolning orasidagi masofa unchalik katta 
emas. 
O’qituvchi :
Hammangiz turing va yozayotganda lozim bo’ladigan holda 
o’tiring. 
- yana bir bora turinglar. Qani, menga ayting-chi, yozayotganda qanday o’tirsa 
to’g’ri hisoblanadi? 
O’quvchilarning yozuv jarayonida to’g’ri o’tirish tartibini o’zlashtirib 
olganlarini ko’rib, o’qituvchi daftarning to’gri turish tartibini o’rgatishga kirishadi. 

---

178 
O’quvchilarga daftarlar tarqatiladi va sinf taxtasida daftarni to’g’ri qo’yganda 
egilish chizig’i to’g’ri burchak bilan partaning oldingi chetiga tushishini ko’rgazmali 
holda ko’rsatib o’tadi. 
Bundan keyin oqituvchi o’quvchilarga ruchkani to’g’ri ushlash tartibini 
ko’rsatib beradi. Ruchkani uchta barmoq bilan : bosh, o’rta va ko’rsatkich barmoqlar 
bilan ushlash lozim. Bu barmoqlar juda ham bukilgan va juda ham ochilgan 
bo’lmasligi kerak. Barmoqlarni qattiq siqmaslik kerak, bosh barmoq ko’rsatkich 
barmoqqa tegmasligi kerak. Qolgan ikki barmoqlarni shunday joylashtirish kerakki, 
bunda ular yozish jarayonida qo’l kaftining qator yo’nalishiga erkin holda 
yo’naltirib boradi, bu esa tez va bog’lanishli yozuvda muhim o’rin tutadi. Nomsiz 
barmoqni o’rta barmoqqa yoki kaftga tomon engashtirish mumkin. Jimjiloq kaft 
uchun tayanch nuqtasi hisoblanadi, u yozish jarayonida qog’oz yuzasiga tegib turish 
va unda yengil harakatlanishi kerak. Qo’l kafti shunday holatda joylashishi kerakki, 
yozayotgan odam kaftning ichki tarafmi ko’rmasligi lozim. Kaftning o’ng tomoni 
qog’ozga tayanishi mumkin emas, bunday holat o’ng qo’lning erkin 
harakatlanishiga halaqit beradi. 
Husnixat bilan yozilgan yozuvlar namoyish qilinadi. Bb harflarini va u ishtirok 
etgan so`z va gaplarni doskada yozib ko`rsatadi.
Husnixat bilan yoza olmaydigan, kamchiliklarga yo`l qo`yayotgan
o`quvchilarga yordam ko`rsatiladi. 
Shuningdek, o’quvchilarga uyga beriladigan topshiriqlarni ham oldindan 
rejalashtirib qo’yish kerak. Beriladigan topshiriq o’quvchilarni mustagil ravishda 
mashg bajarishga va o’tilgan dastur materialini mustahkamlab borishga xizmat 
qilishi lozim. 
Bu kabi suhbatdagi maslahatlar keyingi husnixat daqiqalarida eslatib turiladi.