O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent viloyati chirchiq davlat pedagogika instituti

«Bobur va Humoyun»
hikoyasini o’rganishda o’quvchilarga 
«Boburning 
aytgan gaplari o’rinlimi?», «Hikoyadagiday holat sodir bo’lishi mumkinmi?» 
kabi 
muammoli savollar berish o’rinli bo’ladi. O’quvchilar asarni ichda o’qiydilar, jamoa 
bo’lib fikr almashadilar, bahslashadilar. Bahs davomida o’quvchilar ma’naviy 
olamida ham, aqliy dunyosida ham muayyan o’zgarishlar, rivojlanishlar sodir 
bo’ladi. Asar tahlilida qo’llanadigan tanlab o’qish, unga munosabat bildirish, 
munosabatlarning turli xilda bo’lishi ham munozarani keltirib chiqaradi. Munozarali 
o’rin muammoni yuzaga keltiradi. Endi o’quv jarayoni oldida muammoni to’g’ri hal 
etish vazifasi turadi. 
SHunday qilib, boshlang’ich sinflarda ham badiiy asar matnini tahlil qilishda, 
umuman, badiiy asarlarni o’rganishda o’quvchi shaxsiga kuchli ta’sir qiluvchi, 
ularning saviyasiga mos, bilimlarning o’zlashtirilishini ta’minlovchi metod va 
usullardan, tahlil turlaridan foydalanish mumkin. 
 
O’QISH DARSLARIDA MUSTAQIL ISHLAR 
Mustaqil ish mashqning faol turi bo’lib, uni bajarish jarayonida o’quvchilar 
fikrlashga va mustaqil faoliyat yuritishga o’rganadilar. Bir vaqtning o’zida ikki yoki 

---

258 
uch sinf bilan ishlanadigan oz komplektli maktablarda mustaqil ish, ayniqsa, juda 
zarur hamda katta ahamiyatga ega.
O’qish darslarida mustaqil ishni bajarishga bolalar taxminiy tayyorlanadi, 
albatta. O’quvchilarni mustaqil ishga tayyorlashda topshiriqning maqsadi ularga 
qisqa va aniq tushuntiriladi. Mustaqil ish uchun tanlangan matnning hajmi kichik va 
o’quvchilar saviyasiga mos bo’lishi lozim. Mustaqil ish turlari har xil bo’lib, uni 
tanlashda o’quvchilarning tayyorgarligi, o’qiladigan matnning xarakteri, asarni 
o’rganish bosqichi hisobga olinadi. 
Boshlang’ich sinflarning o’qish darslarida mustaqil ishning quyidagi turlaridan 
foydalaniladi: