1. Marketingda tovar siyosati deb nimaga aytiladi?
2. Marketing operatsiyalarining predmeti deganda nimalarni tushunasiz?
3. Tovarga qanday asosiy talablar qo’yiladi?
4. Yangi tovar kontseptsiyasi qanday ishlab chiqiladi va amalga oshiriladi?
5. Ekspertlarning tuzilgan guruhlarida ish qanday tashkillashtiriladi?
6. Istiqbolli g’oya deb nimaga aytiladi?
7. Tovarning raqobatbardoshligi deganda nimani tushunasiz?
8. Tovarning hayotiylik davrida qanday bosqichlar mavjud?
9. Maxsulot assortimenti deganda nimani tushunasiz?
10. Innovatsion siyosat qanday bo’ladi?
11. Strategiyani baholashda qanday savollarga javob berish kerak?
10-MAVZU. KORXONA STRATEGIYASINING SAMARADORLIGI
Reja:
1. Boshqaruv samaradorligi to’g’risida tushuncha va uning mezonlari.
2. Boshqaruv samaradorligi ko’rsatkichlari.
3. Boshqaruv tizimi samaradorligini hisoblash usullari.
1. Boshqaruv samaradorligi to’g’risida
tushuncha va uning mezonlari
Dastlab “samara” va “samaradorlik” tushunchalari to’g’risida ikki og’iz
so’z. O’zbek tilining izohli lug’atida bu iboralar quyidagicha talqin etilgan.
“
Samara-bu natija, oqibat, meva. Masalan, ijodiy mehnat samarasi”.
“
Samaradorlik-bu kutilganicha yoki undan ham ortiq samara beradigan.
Samarali, sermahsul. Masalan, samarali mehnat”
Iqtisodiyotda “samara”-bu yaratilgan:
* yalpi ichki mahsulot (YaIM)
* yalpi milliy daromad (YaMD)
* yalpi sof daromad (YaSM)
* yalpi sof daromad (YaSD) kabilarda o’z aksini topadi. Ammo
birgina samaraning o’zi kishi faoliyatini to’liq ifodalay olmaydi. Eng muhimi shu
samaraga qanday xarajatlar evaziga erishilganini aniqlashdir. Zzero bir xil xarajat
qilib turli samara olinishi mumkin bo’lganidek, bir xil samaraga turli xil mehnat
sarfi tufayli erishish ham mumkin.
Ijtimoiy ishlab chiqarishning
maqsadi ham oz mehnat, moddiy va pul
mablag’lari sarflab ko’proq samaraga erishishdir. Bu degan so’z
erishilgan
samarani (S) sarflangan xarajatga (X) bo’lish kerak. Bunday taqqoslash
samaradorlik (SD) nisbiy ko’rsatkichini beradi.
С
СД=------
Х
Kasrning maxraji-bu absolyut miqdorlar bo’lib, ular ishlab chiqarish va
xizmat ko’rsatish jarayonida sarflangan:
* yalpi mehnat (YaM)
* yalpi xomashyo (YaX)
* yalpi fondlar (YaF)
* yalpi investitsiya (YaI)lardir.
Samara va samaradorlik tushunchalariga nisbatan bunday yondoshish
boshqarish ob’ektiga, ya’ni yaxlit ishlab chiqarishga xosdir.
Boshqarish
samaradorligini aniqlashda bu tariqa yondoshish, albatta no to’g’ri bo’lardi.
Chunki bu erda asosiy urg’u boshqariluvchi ob’ekt (korxona, firma va h.k.)
samaradorligiga emas, balki ko’proq
boshqaruv mehnati samaradorligiga,
xususan, boshqaruv funktsiyalarining samaradorligiga beriladi.
Dostları ilə paylaş: