O’zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta’lim vazirligi urganch davlat universiteti kimyo texnika fakulteti

3.4 Olingan natijalar xulosasi 
Yuqoridagilardan kelib chiqib, Navbahor ishqoriy va ishqoriy-yer bentonitlaridan 
adsorbent olish maqsadida ularga asosiy texnologik faktorlarni, yani termik ishlov berish 
temperaturasi va vaqti, disperlik darajasi, shuningdek, kislotali ishlov berishda esa kislota 
konstentrastiyasi va sarfi hamda ishlov berish davomiyligi dastlabki tekshirishlar 
natijasida o’rganildi. 
Bunga ko’ra kutilganidek Navbahor ishqoriy bentonitiga termik ishlov berish 
natijasida uni adsorbstion qobiliyati sezilarli darajada oshganligi, ishqoriy-yer bentonitini 
aktivligi esa termik ishlov berish natijasida juda kam darajada oshganligi kuzatildi. 
Disperslik darajasini oshishi esa ikkala tur bentonit uchun ham ijobiy tasir qilishi kuzatildi. 
Navbahor ishqoriy-yer bentonitini arzon va ishqoriy bentonitga nisbatan past 
sifatga ega ekanligi, ishlatilish sferasi kamligi hamda termik aktivlashtirish unga 
kuchsiz ta’sir ko’rsatganligini hamda unga kislotali ishlov berishda yuqori sifatli va 
nisbatan arzon sorbent olish mumkinligini inobatga olib, bu tur bentonit uchun kislotali 
aktivlashtirish usulini qo’llash kerakligini adabiyotlarni tahlil qilishda o`rganib chiqdik. 
Yuqoridagilardan qisqacha xulosa qilib shuni aytish mumkinki, o’tkazilgan ilmiy va 
amaliy tadqiqotlar natijasida har bir tur Navbahor bentoniti uchun iqtisodiy va 
texnologik jihatdan qulay dastlabki texnologik sxema belgilandi. 
Navbahor ishqoriy va 
ishqoriy-yer bentonit turlariga belgilangan texnologik sxema bo’yicha ishlov berishni 
maqbul parametrlarini aniqlash keyingi qismda batafsil ko’rib chiqilgan. 

---

 
 
V. 
Olingan natijalarni ishlab chiqarishga tadbiqi 
1. Ishlab chiqariladigan mahsulot nomenklaturasi 
Ushbu texnologik reglament Navbahor koni ishqoriy va ishqoriy-yer bentonitli giliga 
termik yoki kislotali ishlov berish yo’li bilan olingan “o’simlik moylarini oqlovchi 
adsorbent” olish uchun ishlab chiqilgan bo’lib, bentonitli gil turiga va ishlov berish usuliga 
bog’liq ravishda adsorbent quyidagi markalarda ishlab chiqariladi: