O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi urganch davlat universiteti «turizm» kafedrasi bekjanov d

11.4.O„zbekiston Respublikasining turizm xavfsizligi sohasidagi qonun 
hujjatlari. 
«Turizm to‗g‗risida»gi O‗zbekiston Respublikasi qonunining 19-moddasi 
«Turistlarning xavfsizligini ta‘minlash chora-tadbirlari»da shunday deyiladi: «Turistik 
faoliyat sub‘ektlari turistlarning xavfsizligini ta‘minlash maqsadida: 
- turistlarning safarda xavf-xatardan xoli bo‗lishlari uchun shart-sharoitni, safar, 
sayr, ekskursiya yo‗llari, musobaqalar o‗tkaziladigan joylarning obodligini 
ta‘minlashlari; 
- turistlarga jarohatlanish va baxtsiz hodisalardan saqlanish hamda ularning oldini 
olish usullarini o‗rgatishlari, birlamchi tibbiy yordam ko‗rsatish yuzasidan yo‗l-yo‗riq 
berishlari, shuningdek belgilangan yo‗nalishning xususiyati va turistlarning xatti-
harakatiga bog‗liq holda yuzaga kelishi mumkin bo‗lgan xavf manbalari haqida ularning 
o‗zini xabardor qilishlari; 

---

91 
- turistlarning sayohatlar, safarlar, musobaqalar, boshqa turistik tadbirlarga 
tayyorgarligi ustidan nazoratni amalga oshirishlari; 
- falokatga uchragan turistlarga tezkor yordam ko‗rsatishlari; 
- avtomobil, tog‗, chang‗i, velosiped, suv, mototsikl, piyoda safar, g‗or turizmi va 
turizmning boshqa maxsus turlarini tashkil etish va o‗tkazishda xavfsizlikning alohida 
talablarini ishlab chiqishlari va amalga oshirishlari shart». 
Xuddi shu moddada belgilab qo‗yilganki, turistik sayohatlarni turistlar 
harakatlanishining faol shakllaridan foydalangan holda tashkil etishga ixtisoslashgan 
turistik faoliyat sub‘ektlari turistlarning xavfsizligini ta‘minlash, ekstremal vaziyatlarda 
ularga yordam ko‗rsatish va ularni himoya qilish maqsadida xizmat ko‗rsatishni ko‗zlab 
qidiruv-qutqaruv xizmatlari bilan shartnomalar tuzadilar.
Bundan tashqari, turistlar xavfsizligini saqlashning shartnoma bajarilmagan yoki 
lozim darajada bajarilmagan taqdirda moddiy zararning to‗lanishi, shuningdek ma‘naviy 
ziyonning o‗rni qoplanishi huquqi (14-modda) singari shakli ham mavjud.
Hozirda O‗zbekistonda turistik marshrutlar endigina sertifikatlashtirilmoqda. Shu 
bois turistlar taklif etilayotgan marshrut xavfsizlik nuqtai nazaridan qay ahvolda 
ekanligidan xabardor bo‗lishlari lozim. Xorijiy turfirmalar taklif etayotgan va 
O‗zbekistonda amalga oshirilayotgan turistik mahsulotlarni tekshirish ham muhim 
ahamiyatga ega. O‗zbekiston turistik firmalarining vakillari marshrutlarning xavfsizligini 
nafaqat narigi taraf qonun hujjatlari, balki o‗z milliy qonun hujjatlari normalari nuqtai 
nazaridan ham tekshirishlari lozim. Chunonchi, Gobi cho‗li bo‗ylab sayohat chog‗ida 
ichish uchun taklif etiluvchi suv Mo‗g‗uliston sanitariya talablariga javob bergani holda, 
O‗zbekiston standartlariga javob bermasligi, buning oqibatida o‗zbek turistlarining 
sog‗lig‗i xavf ostida qolishi mumkin.