qiziqish, insonga intilish, faollik, ichki turtki ehtiyojni ro‘yobga chiqarish manbai, rolini bajaradi. Qiziqishning klassifikasiyasi.
Barqarorliga ko‘ra: -Barqaror
-Beqaror
Maqsadiga ko‘ra: - Bevosita
- Bavosita
Kengligiga kora: -Tor
-Keng
Mazmuniga ko‘ra: - Ijtimoiy-siyosiy
-Intellektual
-Estetik
-Sport
Shaxsning o‗zi uchun qimmatli va yoqimli bo‗lgan muayyan narsa va
hodisaarga munosabatini aks ettiradi.
Qiziqish muammosi psixologik nuqtai nazardan L.A.Dobrinin, N.D.Levitov,
M.F.Belyaev,
L.A.Gordon,
L.I.Bojovich,
N.G.Mordova,
M.G.Davletshin,
M.V.Voqidov, E.G.Goziev va boshqalarning nazariy metodo-logik xususiyatga ega
bo‗lgan asarlarida hamda maxsus eksperimental tadqiqotlarida rivojlantirildi.
Qiziqishni psixologik mohiyatining dastlabki ko‘rinishi - bu odamlar tomonidan anglab etish yoki tushunish imkoniyatidir. Shaxs qiziqish mahsulini,
uning oqibatini anglash, tasavvur etish orqaligina ob'ektiv borliqdagi narsa va
hodisalarga ongli, tanlab munosabatda bo‗ladi. Lekin bu voqelik (anglash,
tushunish) insonda birdaniga sodir bo‗lmaydi, balki muayyan vaqt davomida unda
bilish jarayonlari, shaxsiy fazilatlari, individual-tipologik xususiyatlari rivojlanishi
tufayli yuzaga keladi.
Inson o‘z shaxsiy qiziqishini qondirgandan keyin unda yoqimli his-tuyg‗ular
uyg‗onadi, ruhiy qoniqish esa o‗z navbatida lazzatlanish ( praksik) hissini vujudga
keltiradi, buning natijasida frustrasiya (ruhiy tushkunlikka tushish) uning
shaxsiyatini egallaydi.
Qiziqishni psixologik mohiyatining uchinchi ko‘rinishi-uning irodaviy sifatlar bilan umumlashgan tarzda vujudga kelishidir. Irodaviy zo‗r berish,
muayyan qaror bo‗yicha intilish, ba'zi qiyinchiliklarni yengish, mustaqillikni
namoyon qilish xususiyatini qaror toptiradi, shaxsni maqsad sari etaklaydi.
