O‘zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi

 
Bitiruv malakaviy ishida qisqartmalar
Tadqiqotda juda ko‗p hollarda ayni bir manbani (ilmiy adabiyotni, 
tajriba-sinov ishlari natijalarini, ayrim tushuncha va atamalarni, hatto 
ta‘rif va qonuniyatlarni) juda ko‗p marotaba, tez-tez takrorlab turishga 
to‗g‗ri keladi. Chunonchi, "Abdulla Qodiriy asarlarida eskirgan 
so‗zlar" mavzusidagi ilmiy tadqiqotda tadqiqotchi bu adibning 
"O‗tgan kunlar", "Mehrobdan chayon", "Obid ketmon", "Juvonboz" 
kabi asarlarini o‗nlab marotaba tilga olishi, har bir fikrni asoslash 
uchun bu asarlardan yuzlab misollar keltirishi lozim. Bundan tashqari, 
tadqiqotchi eskirgan so‗zlar muammosini anchagina mufassal tahlil 
etgan, masalan, Ernest Begmatovning "O‗zbek tilida leksik qatla mlar", 
E.Qilichevning 
"Badiiy 
tasvirning 
leksik 
vositalari" 
asarlari, 
Sh.Rahmatullaevning "ToshDU Ilmiy asarlari. Yangi sira. 211 -
chiqishi. Filologiya. 24 -kitob. Toshkent, 1963" to‗plamida chiqqan 
"Arxaizm va istorizm" maqolasini, har xil lug‗atlarni - ikki jilddan 
iborat bo‗lgan "O‗zbek tilining izohli lug‗ati"ni, 4 jildli "Alisher 
Navoiy asarlarining izohli lug‗ati" va h.larni tez -tez takrorlab turishi 
lozim. Ilmiy ishda, ixchamlik va tejamkorlik nuqtayi nazaridan, unda 
tez-tez takrorlanib turuvchi manba va tushunchalarni tadqiqotchi, 
odatda, qisqartmalar (shartli qisqartmalar) bilan beradi.Bundan 

---

22 
tashqari, ilmiy tadqiqotlarda juda ko‗p hollarda chizmalar, 
diagrammalar, qonuniyatlarni ixcham va yorqin aks ettiruvchi 
formulalar, jadvallar keng qo‗llaniladi. Ularda ham, asosan, har xil 
shartli qisqartmalar qo‗llaniladi. 
Ilmiy ishda foydalanilgan, keltirilgan barcha manbalar, ilmiy 
adabiyotlar ishning "Foydalanilgan manbalar (adabiyotlar)" yoki 
―Bibliografiya‖ qismida to‗la keltiriladi. Bu qism ikki turda tuzi lishi 
mumkin: 
1. Faktik material manbalari va ilmiy adabiyotlar (manbalar) 
ro‗yxati alohida ajratib beriladi. 
2. Har ikkala manba birgalikda beriladi.
Har ikkala holatda ham manbalar alifbo tartibiga qat‘iy rioya 
qilingan holda ro‗yxatlashtiriladi. Manbaning ro‗yxatdagi o‗rni manba 
(asar) muallifining (mualliflar ko‗p bo‗lsa, birinchi muallifning) 
familiyasi, agar mabodo mualliflar ko‗satilmagan bo‗lsa, asar 
(to‗plam, kitob v.h.)nomining birinchi so‗zi harflari asosida 
joylashtiriladi. 
Bibliografik 
materialni 
(manbalar 
ro‗yxatini) 
berishning 
kutubxonachilik 
va 
OAK, 
matbuot 
va 
poligrafiya 
boshqarmalari tomonidan qat‘iy belgilangan O‗z bekiston Respublikasi 
Vazirlar Mahkamasi tomonidan tasdiqlangan qonun -qoidalari bor. Har 
bir tadqiqotchi ularga rioya qi lishi lozim.