O'zbekiston respublikasi oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi

Tug'ilishning kumulyativ koeffitsientini hisoblash

Yoshga qadar yig'ilgan tug'ilishlar soni	Tug'ilishning yosh koeffitsientlar yig'indisi
20 yosh	/lS-M
25 yosh	,/l5-l9 ^+ /20-24
30 yosh	/15-I9 ^+ /20-24 + /?5-29
35 yosh	/l5-19 ^+ /?0-24 + /?5-29 ^+ fl()-U
40 yosh	/I5-I9 ^+ /20-24 + /25-29 + /.30-14 + /35-39
45 yosh	/|5-I9 + /20-24 + f7.5-29 + /30-M + /3S-39 + f40-44
50 yosh	/15-I9 ^+ /20-24 ^+ ft5-29 ^+ /30-34 ^+ /.15-39 ^+ /40-44 + /4.S-49

Akkumulyatsiya jarayoni — bu ketma-ketlikdagi amallarga bo'lingan tug'ilishning yig'indi koeffitsientining hisoblanishidir, shu sababli 50 yoshga qadar yig'ilgan tug'ilishlar soni berilgan shartli avlodning tug'ilishning yig'indi koeffitsientiga teng bo'ladi. Tug'ilishlar makonini tavsiflash nuqtai nazaridan kumulyativ koeffitsientlar tug'ilishning ikkita eng muhim ko'rsatkichlarini aniqlash imkonini beradi, bu tug'ilishning median yoshi va deyarli barcha farzandlilikka moyilliklar amalga oshgan yosh. Bu ko'rsatkichlardan birini hisoblash uchun har bir kumulyativ koeffitsientni tug'ilishning yig'indi koeffitsientiga bo'lish lozim. Median yosh - bu tug'ilishlar soni (yosh koeffitsientlari yig'indisi) tug'ilishning yig'indi koeffitsienti qiymatidan 50 foizga oshganidagi yoshdir. Mazkur shartlilikni hisobga olgan holda ushbu yoshni farzandlar tug'ishdagi o'rtacha yosh deb hisoblash mumkin. Ikkinchi ko'rsatkichga kelsak, bunda so'z yig'ilgan tug'ilishlar soni 85-90 foizga etadigan yosh guruhini topish haqida boradi. Mazkur davrni aksariyat ayollarning reproduktiv moyilliklarini amalga oshirish uchun chegara sifatida qabul qilish mumkin.
Shunday qilib, tug'ilish darajasini aniqlash va unga baho berishda tug'ilishning umumiy, maxsus, yosh guruhlari, yig'indi va kumulyativ koeffitsientlaridan foydalaniladi.
Nazorat va muhokama uchun savollar

1. 
   Tug'ilish deganda nimani tushunasiz?
   
2. 
   «Pushtlilik» tushunchasining mohiyatini ochib bering.
   

3. 
   «Tabiiy tug'ilish» tushunchasi fanga qachon va kim tomonidan kiritilgan?
   
4. 
   Reproduktiv maylning qanday turlarini bilasiz?
   
5. 
   Aholining reproduktiv mayliga ta'sir etuvchi omillami sanab bering.
   
6. 
   Progenetik va intergenetik inteval tushunchalarini farqini izohlang.
   
7. 
   Fanda «tug'ilishiqtisodiyoti»kontseptsiyasi qachon yaratilgan?
   
8. 
   Tug'ilishning tarixiy turlarini sanab bering.
   
9. 
   Tug'ilishga oid ma'lumotlarni tahlil qilishda qanday usullardan foydalaniladi?
   

10. Tug'ilishning umumiy koeffitsientini baholashning qanday
mezonlarini bilasiz?

11. 
    Farzandlilik koeffitsienti qanday aniqlanadi?
    
12. 
    Tug'ilish taqvimi deganda nimani tushunasiz?