7.2.2. Sovuq sterillash usullari 1) Filtrli sterillash.
Filtrli sterillash mikrobiologiya amaliyotida keng qo`llaniladi. Asosan, substratlar qizdirishga chiday olmaganda:
termolabil oqsillar, vitamin, shakar va ayrim antibiotiklarni tutuvchi oziqli muhitlar, uchuvchi moddalar, masalan:
uglevodorodlar va boshqalarga ishlatiladi. Filtrlashda kultural suyuqliklar mikrooganizmlarning hujayralaridan
tozalanadi, bunda modda almashinuv mahsulotlari o`zgarmagan holda saqlanadi. Suyuqliklarni filtrlashda ular maxsus
mayda teshikli filtrlardan o`tkaziladi. Mikrob hujayralari mexanik ravishda filtrda tutib qolinadi, yana
mikroorganizmlar adsorbtsiya bo`ladi, chunki ko`pchilik suvli suspenziyali mikroorganizmlarda elektr zaryadi bo`ladi.
Filtr va idishlar oldindan sterillanadi. Filtrlash bakterial filtr orqali bo`ladi va nasos yordamida o`tkaziladi. Bakterial
filtrlar har xil materiallardan tayyorlanadi. Ular teshiklarning shakli va diametri bilan farqlanadi. Ayrim paytlarda
filtrlarni har xil nomerlar bilan belgilab ishlab chiqiladi.
Zeytts filtrlari - ular qalin disklar bo`lib, asbest va selluloza aralashmasidan ishlab chiqiladi. Filtr
zanglamaydigan maxsus tutqichga solinadi, u Bunzen kolbasi bilan bog`lanadi.
Shamberlan shamlari - ma'lum teshikli farfor filtrlar, sham shaklida bo`lib, bir uchida teshik bor. Filtrlash
paytida suyuqlik Bunzen kolbasida yig`iladi. Bunzen kolbasiga shamlar rezina tiqin yordamida o`rnatiladi. Dag`al
chinni filtrlar ishlatishdan oldin tekshiriladi, hamma mikroorganizmlar yoki ma'lum o`lchamdagi mikroorganizmlarni
ushlab qoladigan ma'lum teshiklilari olinadi.
Shishadan qilingan filtrlar. Sterillashda foydalaniladigan shishali filtrlar qo`sh qavat disklar ko`rinishida bo`lib,
"Pireks" shisha parchalaridan eritib yasaladi. Pastki qismi teshikli bo`lib, teshiklar 15-40 mkmdir. Uning tepasida
bakteriya o`tkazmaydigan yuqori qavat joylashgan. U kichik teshikli plastinkadan iborat bo`lib, teshiklarga ko`ra 3
turga bo`linadi.
