O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta'lim vazirligi

II. Denitrifikatsiyalovchi bakteriyalarning toza kulturalari: 
a) Pseudomonas stutzeri - to`g`ri, yakka 0,5 - 1 x 1,5 - 4 mkm li, qutbli xivchinlar yordamida haraktlanuvchi, 

sporasiz grammanfiy, aerob, xemoorganotrof, birorta eruvchan pigment hosil qilmaydigan hujayralar.

b) Pseudomonas fluorescens - oziqa muhitiga ko`k, havorang fluorestsirlovchi pigment ajratadi. Bular ingichka 

0,6 x 1 - 2 mkmli to`g`ri, harakatchan (monotrixlar), sporasiz, xemoorganotrof tayoqchalar.

Adabiyotlar 
1.
Bab’eva I.P., Zenova G.M. biologiya pochv. I.: Izd-vo MGU, 1983. C. 139-143. 

2.
Koleshko O.I. Ekologiya mikroorganizmov pochvi. Laboratorniy praktikum. Minsk.: “Visheyshaya Shkola”, 1981. C. 

97-103.
3.

Tepper E.Z. Shil”nikova V.K., Pereverzeva G.i. Praktikum po mikrobiologii. M.: agropromizgrad, 1987. C. 118-125.

4.

Xoult J. Kratkiy opredelitelniy bakteriy Bergi. М.: “Mir” 1980.

9.3. Azotfiksatsiya jarayoni va azotfiksatorlar 
Atmosferadagi gazsimon azot zahirasi bitmas-tuganmasdir. Lekin bu katta zahiradan mineral azot birikmalari 

kerak bo`lgan o`simliklar va azotni organik birikmalari shaklida o`zlashtiruvchi xayvonlar foydalana olmaydi.

Bu xususiyatga faqat prokariotlar ega. Ularning ko`pchilik vakillari havodagi azotni bog`langan holatga 

o`tkazadi. Molekulyar azotni mikroorganizmlar tomonidan o`zlashtirish jarayoni azotfiksatsiya va bu jarayonni olib

boruvchi mikroorganizmlar azotfiksatorlar deyiladi. Hamma e'tirof qilgan azotfiksatorlarga azotobakter, tuganak 
bakteriyalar va anaerob klostridiylar kiradi. Boshqa guruh mikroorganizmlar ichida Bacillus, Azotobacter,
Azospirillum va hokazo avlodlarga kiruvchi azotfiksatorlar topilgan. 
Azotfiksirlovchi mikroorganizmlar tuproqda erkin holda yoki yuqori o`simliklar bilan simbioz holatda yashaydi. 

Shuning uchun erkin yashovchi va simbioz holatda yashovchi azotfiksatorlar farqlanadi.