O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta

Savol va topshiriqlar:

1. 
   Terminologiyaning til lug‘at boyligidagi o‘rni qanday?
   
2. 
   Terminga berilgan ta’riflarning mohiyati nimadan iborat? 3.Terminning nomenklaturadan qanday farqi bor?
   

4. 
   Tamg‘alangan va tamg‘alanmagan til birliklari nazariyasi qaysi maktab vakillariga tegishli?
   
5. 
   Terminologik leksika deganda nima nazarda tutiladi?
   
6. 
   Ilmiy adabiyotda terminga berilgan ta’riflarni o‘rganing.
   
7. 
   Termin so‘ziga oid talqinlarga diqqat qarating.
   
8. 
   O‘zbek tilshunosligi terminlari tarkibidagi o‘zlashmalarni aniqlang.
   
9. 
   Quyida “Qutadg‘u bilig”dan keltirilgan matn asosida davlat boshqaruviga doir istilohlarni belgilashda aqliy hujum usulidan istifoda eting:
   

Esizkä siyasat yorïtğu keräk
Bodun bulğanuqïn siyasat sürär Bu el tutruqï ham tübi bekliki
Eki neŋ turur aslï yïldiz köki Birisi bodunqa törü-ol ülüš Birisi erätqa üläsä kümüš
Törü birlä bodunï sevinsä turub Kümüš bulsa erät yarunsa körüb.

Test

1. 
   Terminologiya nima asosida shakllanadi?
   
   1. 
      milliy til
      
   2. 
      umumadabiy til
      

S) elat tili
D) fan tili

2. 
   Fan va texnikada termin qanday so‘z sanaladi?
   
   1. 
      sun’iy yoki tabiiy tildan olingan maxsus so‘z
      
   2. 
      boshqa tillardan olingan maxsus so‘z
      

S) so‘z yasash orqali yuzaga kelgan maxsus so‘z
D) shevalardan olingan maxsus so‘z

3. 
   Terminlar qay holatda terminlik tabiatidan ajralib qoladi?
   
   1. 
      umummiliy til doirasiga o‘tganda
      
   2. 
      arxaiklashganda
      

S) umumadabiy til doirasiga o‘tganda
D) umumadabiy til doirasidan chiqqanda

4. 
   “Terminda muayyan tushuncha aniq ilmiy ifoda kasb etgandan so‘nggina tan olinadi” jumlasi kimga tegishli?
   
   1. 
      A.Gerd
      
   2. 
      V.Gak
      

S) O.Vinokur
D) O.Axmanova

5. 
   Termin so‘zi talqinining nechta prinsiplari e’tirof etilgan?
   
   1. 
      besh
      
   2. 
      olti
      

S) to‘rt
D) uch

6. 
   Nomenklatura nimani o‘zida mujassam etadi?
   
   1. 
      sohaga oid jins nomlarini
      
   2. 
      sohaga oid tur nomlarini
      

S) sohaga oid tushunchalarni
D) sohaga oid belgilarni

7. 
   Qaysi nomenlar tabiatda mavjud emas?
   
   1. 
      ilmiy -adabiy
      
   2. 
      ilmiy -falsafiy
      

S) ilmiy-texnikaviy
D) ilmiy-didaktik

8. 
   Kim termin so‘zini atama so‘zi bilan almashtirishning xato ekanligini ta’kidlagan?
   
   1. 
      G‘.Abdurahmonov
      
   2. 
      O.Usmonov
      

S) Sh.Rahmatullayev
D) A.Hojiyev

9. 
   Istilohot so‘zi Alisher Navoiyning qaysi asarida qo‘llangan?
   
   1. 
      “Holoti Sayyid Hasan Ardasher”
      
   2. 
      “Tarixi muluki ajam”
      

S) “Majolis un-nafois”

4. 
   “Tarixi anbiyo va hukamo”