Xo’jalikning ishlab chiqarish vositalari (mehnat predmetlari va mehnat qurollari),
texnologiyasi, ishchi-xizmatchilarning malakasi va nihoyat, yetishtiradigan mahsulotlar turi
jihatidan bir-biridan farqlanuvchi bo’g’inlari qishloq xo’jalik tarmoqlari deb ataladi. Har
bir tarmoq bir-biriga o’xshamagan turlicha mahsulotlarni yetishtiradi. Tarmoqlar xo’jalikda
tutgan o’rni, salmog’i va tovarlilik darajasiga qarab:
- asosiy (yetakchi) tarmoq;
- qo’shimcha tarmoq;
- yordamchi tarmoqlarga bo’linadi.
Xo’jaliklarda tarmoqlarni bir-biriga to’g’ri qo’shib olib borish g’oyatda katta
ahamiyatga ega.
Paxtachilik xo’jaliklarida chorvachilik, ayniqsa, qoramolchilikni rivojlantirish talab
qilinadi. Chorvachilik esa paxta hosildorligini oshirish uchun tuproqqa go’ng yetkazib
beradi. Tuproq unumdorligini oshirishda esa iqtisodiy samara beradigan paxta-beda
almashlab ekishni joriy qilish o’ziga xos o’rin tutadi. Bu esa ayni paytda chorva uchun
mustahkam yem-xashak bazasi yaratish imkonini beradi. Natijada paxtachilik va
chorvachilik serdaromad tarmoqlarga aylanadi. Umuman olganda, o’simlikchilik
(dehqonchilik)ni chorvachilik bilan chambarchas bog’liq holda rivojlantirish katta
ahamiyat kasb etib, har bir tarmoqning (paxtachilik, g’allachilik, chorvachilik, pillachilik
va h.k.) iqtisodiy samaradorligini oshiradi va h.k.
-jadval
1997-2000 yillarda respublikamizda o’simlikchilik mahsulotlarini yetishtirish hajmi
bo’yicha barcha toifadagi xo’jaliklarning salmog’i
Dostları ilə paylaş: