ILMIY TADQIQOTLAR JURNALI 20.02.2023
pedagogik jarayonlarda o'rganiladigan tushunchalaming o'zaro bog'Uqligi va
aloqadorligini hamda axborotlaming yangiligi va ishonchliligini ta'minlash zaruriyatini
belgilaydi.
Pedagogik jarayonlaming samaradorligini ta'minlash uchun o'qituvchilar
belgilangan asosiy maqsad yo'nalishida pedagogik jarayonlarni strategik rejalashtirish,
loyihalashtirish, modellashtirish, ta'lim oluvchilar faoliyatini muvofiqlashtirish va
ulaming faolligini ta'minlash, vaziyatlarga ko'ra pedagogik jarayonni boshqarish
usullari, metodlari hamda tamoyillari, innovatsion texnologiyalami bilishi va ular
asosida pedagogik jarayon subyektlarining innovatsion faoliyatini tashkil etishi zarur
hisoblanadi. Pedagogik jarayonlar samaradorligi mazkur jarayonning asosini tashkil
etuvchi ta'lim-tarbiya jarayonining natijaviyligi hisoblanadi, chunki samaradorligi
tekshirilayotgan yangiliklar va tatbiq etilayotgan innovatsiyalar hamda tashkil
etilayotgan innovatsion jarayon aniq bir maqsadga, ya'ni ta'lim-tarbiya jarayoni
subyektlarining bilim, ko'nikma va malakalarini rivojlantirish, ulaming faoliyatini
takomillashtirishga qaratilgan bo'ladi Uzluksiz ta'lim tizimida tashkil etiladigan
pedagogik jarayonlar samaradorligi ta'lim-tarbiya jarayoni subyektlarining bilim,
ko'nikma va malakalarining rivojlanishi, o'zlashtirish ko'rsatkichlari darajasining
o'sishi bilan belgilanadi. Shunday ekan, uzluksiz ta'lim tizimi muassasalarida tashkil
etiladigan pedagogik jarayonlar samaradorligi tatbiq etilayotgan yangiliklar asosida
ta'lim oluvchilaming olgan bilimlari, zamonaviy texnika o'rganishi, intellektual
qobiliyatlarining shakllanish darajasi hamda o'qituvchilaming bilim, ko'nikma va
malakalari, shuningdek, pedagogik mahorati va kasbiy qobiliyatlarining rivojlanish
darajalari o'sishini belgilaydi. Uzluksiz ta'lim tizimida tashkil etiladigan va
boshqariladigan pedagogik jarayonlar samaradorligiga ta'sir etuvchi omillar,
vaziyatlarga ko'ra mazkur jarayonni ichki va tashqi o'zgarishlarga moslashtirish,
innovatsion metodlardan to'g'ri foydalanish, mazkur jarayon komponentlarining
o'zaro bog'liqhgi va aloqadorlik xususiyatlarini, innovatsiyalaming o'ziga xos
xususiyatlarini inobatga olish, ilmiy-metodik ta'minotini yaxshilash, ta'lim menejmenti
tamoyillarini o'zlashtirish va qo'llash, boshqamv subyektlari faoliyatini rivojlantirish
va takomillashtirishga yo'naltirish asosida belgilashni ko'rsatadi.
Uzluksiz ta'lim tizimida pedagogik jarayonlami tashkil etish va boshqarish
samaradorligiga ta'sir etuvchi omillar vaziyatlarga ko'ra pedagogik jarayonlaming
samaradorligini ta'minlash va rivojlantirish uchun quyidagi shartlaming bajarilishi
zamrligini belgilaydi:
- uzluksiz ta'lim tizimidagi pedagogik jarayonlami tashkil etish va boshqarish jarayoniga innovatsion tuzilishga ega bo'lgan murakkab pedagogik tizim sifatida yondashish; - mazkur tizimdagi pedagogik jarayonlarni tashkil etish va boshqarishda tizimning o'ziga xos xususiyatlaridan kelib chiqib, murakkab pedagogik tizimga xos xususiyatlami inobatga olish;