Ulu Öndər Heydər Əliyev siyasi fəaliyyətinin bütün mərhələlərində özü nün
Yüklə 61,71 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- “qarabağ XanƏndƏLƏrİ” aLbomunun tƏqdİmat mƏrasİmİ
|
mƏnƏVİ İrsİmİz Azərbaycan xalqının klassik mədəni irsi, cəmiyyətin mənəvi və sosial həyatına daxil olmuş dinifəlsəfi təlim – sufizm ilə qırılmaz tellərlə bağlı ol muşdur. Azərbaycanda islamaqədərki dövrün zəngin mədəni ənənələrinin saxlanılması və yenidən dərkində sufizm müstəsna rol oynamışdır. Sufizmlə bağlı yaranmış fəlsəfi, etik və estetik normalar müəyyən bir həyat tərzini şərtləndirərək, Azərbaycan xalqının mədəniyyət və incəsənətinə elə dərindən nüfuz etmişdir ki, onları öyrənmədən, o dövrün fəlsəfəsini, poeziyasını, musi qisini və incəsənətini daha dərindən dərk etmək çətindir. Sufilər habelə hesab edirdilər ki, insanın ən yüksək həyat amalı şəxsiyyətin mənəviləşməsi və ka milləşməsidir. Ancaq kamil bir şəxsiyyət Allaha olan mistik məhəbbət vasitəsi lə müəyyən bir əhvalruhiyyədə ona yaxınlaşmaq və onunla qovuşmaq iqtida rındadır. Bu vəziyyətə çatmaqda musiqi, poeziya və rəqs sufilərə yardımçı idi. Belə ki, sufi ordenlərində təşəkkül tapmış mərasimlər həyata keçirilir, Sufi xa nəgahlarında yaşayan sufidərvişlər hər bahar səyahətə çıxır və bu təlimi təbliğ edirdilər. Səyyah sufidərvişlər xalq arasında o qədər populyar idilər ki, xalq nağıl və dastanlarının qəhrəmanlarına çevrilir, onların təsviri miniatürlərdə, xalçalarda və s.də həkk olunurdu. Azərbaycan torpağında Şərqin məşhur sufi alimləri – ulu şeyxlər Səfiəddin İshak Ərdəbili, Əbuhəfs Ömər əsSührəvərdi və Sədrəd din əlXəlvəti yaşayıb yaratmışlar. Dünyada tanınmış Səfəviyyə, Sührəvərdiy yə, Xəlvətiyyə ordenlərini məhz onlar yaratmışdı. Azərbaycan, sufi aləmində böyük nüfuza malik Baba Kuhi Bakuvi, Əyn əlKuzat, Şeyx Zahid Lənkərani, Mahmud Şəbustəri, Əbu Nəcib əsSührəvərdi, Şihabəddin Əbülfatih Sührəvər di, Fəzlullah Təbrizi, Şibli və başqalarının vətənidir. Nizami, Məhsəti Gəncəvi, Həqiqi, Nəsimi, Xətai, Füzuli, Mirzə Şəfi Vazeh kimi dahi Azərbaycan şairləri nin yaradıcılığı da sufizm ideyaları ilə hopdurulmuşdur. Sufizmin təsirindən XIXXX əsrlərin əvvəllərində yaşayıbyaratmış Azərbaycan şair və yazıçıları da yan keçməmişlər. XX əsrin əvvəllərində yaranmış romantizm ədəbi məktə binin banisi Hüseyn Cavid, Məhəmməd Hadi və başqalarının əsərlərindəki güc lü və təsirli romantik obrazlar sufi ideallarını özlərində daşıyan qəhrəmanlardır. Musiqi sənətinin və musiqi ənənələrinin inkişafı və hifz olunmasında da sufilər böyük rol oynamışlar. Sufı məclislərində daim musiqi səslənir, mərasim rəqs ləri ifa olunurdu. Bu məclislərdə qadınlar da iştirak edir, şeirlər söyləyir, oxu yur və rəqs edirdilər. Jurnalın bu nömrəsi sufizmin Azərbaycan mədəniyyəti və incəsənətinə təsirindən bəhs edən materialları təqdim edir. İnanırıq ki, topla dığımız və təqdim etdiyimiz materiallar oxucu auditoriyası tərəfindən böyük maraqla qarşılanacaq. 173 musİqİ, musİqİ… Dünyanın ən dilbər guşələrindən biri olan Azərbaycan əsrlər boyu böyük mədəniyyətin beşiyi, musiqiçilərin vətəni olmuşdur. “Musiqi azərbaycanlıların qanına ana südü ilə hopur” kəlamı tarixi həqiqəti əks etdirən müdrik sözlərdir. Azərbaycanın simvolu kimi dünyanın hər yerində bəlli olan minilliklərin yaddaş kitabəsi – Qobustan qayaüstü rəsmlərindən ən məşhuru yallı gedən insanlardır. Bu rəqsi indi də toydadüyündə, el şənliklərində, bayramlarda ifa edirlər. Atropatenanın zərdüştlük ayinlərini müşayiət edən musiqinin izləri indi də musiqi folklorunda yaşayır. Böyük Nizaminin əsərlərində adları çəkilən çeşidçeşid orta əsr musiqi alətlərinin (saz, ud, bərbər, setar, çəng, qanun, müşkar, ərğanun, kamança, rübab, tənbur, ney, kəranay, şeypur, kus, davul, dəf, nağara, zəndan) mövcudluğu onu sübut edir ki, dahi şairin yaşadığı dövrdə Azərbaycanda nəinki solo, həmçinin ansambl ifacılığı da geniş yayılmışdı. Azərbaycanlı alimlər – Səfiəddin Urməvi (XIII) və Əbdülqadir Marağayi (XIV) orta əsr Şərq klassik musiqi elminin ən nüfuzlu simaları kimi tanınır. Tarix boyu Azərbaycan müxtəlif siyasiictimai şəraitdə varlığı və müstəqilliyi, mənliyi uğrunda mübarizə aparıb. Onun qəhrəmanlıq səhifələri musiqi salna məmizdə – aşıq dastanlarında, qəhrəmani cəngi havalarında təcəssüm olu nub. Azərbaycan muğamı dünya musiqi sənəti xəzinəsi incilərindən biri kimi təra vətini əsrlərdən bəri qoruyub saxlamışdır. Qafqazın konservatoriyası adlan dırılan Şuşa Azərbaycan musiqi sənəti tarixinə onlarla böyük muğam ustası – xanəndələr, tarzənlər bağışlamışdır. “Şuşa və Azərbaycan musiqisi” sözləri isə Azərbaycanla maraqlanan, onu sevən, tədqiq edən hər kəs üçün ayrılmaz vəhdətdir. Səttar, Sadıxcan, Cabbar Qaryağdıoğlu, Məşədi Əmil Əmirov, Xan Şuşinski, Seyid Şuşinski, Zülfü Adıgözəlov, Məcid Behbudov və neçəneçə muğam ustadının adı Azərbaycanın hüdudlarından çoxçox uzaqlarda məş hurdur. XX yüzillik Azərbaycan musiqisinin çoxəsrlik inkişafında yeni mərhələ açdı. Cəmi bir neçə onillik ərzində Azərbaycanda Avropa zəmininə dayaqlanan yeni musiqi ənənələri, ifaçılıq məktəbi yarandı. 1908ci ildə “Şərq musiqisinin patriarxı“ sayılan Üzeyir Hacıbəylinin “Leyli və Məcnun” operası ilə bəstə karlıq erasının təməli qoyulur. Təkcə Azərbaycanda deyil, bütün müsəlman Şərqində ilk opera olan “Leyli və Məcnun” musiqi aləminə muğam ilə operanın orijinal sintezini təqdim etdi. Üzeyir Hacıbəylinin “Arşın mal alan” operettası dünyanın bütün qitələrini fəth etdi. Şərqin ilk konservatoriyala rından biri də 1921ci ildə Bakıda açıldı. Halhazırda Azərbaycan dünya miq yasında yüksək ifaçılıq ənənələri, gözəl musiqi kollektivləri, bəstəkarlıq mək təbi ilə tanınır. Azərbaycan bəstəkarları – Qara Qarayev, Əfrasiyab Bədəlbəyli, Fikrət Əmirov, Niyazi, Arif Məlikov, Tofiq Quliyev, Vasif Adıgözəlov, Azər Rzayev, 174 Rauf Hacıyev, Firəngiz Əlizadə, Aqşin Əlizadə, Fərəc Qarayev, Rəhilə Həsəno va və başqalarının əsərləri XX əsr dünya musiqi sənətinin ayrılmaz tərkib hissəsidir. Beynəlxalq müsabiqələr laureatları Fərhad Bədəlbəyli, Sərvər Qəni yev, Xuraman və Fidan Qasımovalar, Adilə Əliyeva, Vasif Həsənov və başqala rı Azərbaycan ifaçılıq məktəbinin dünya miqyasında tanınmış nümayəndələri dir. Xanəndə Alim Qasımovun, caz müğənnisi Əzizə Mustafazadənin beynəl xalq aləmdə böyük uğurları da xüsusi qeyd olunmalıdır. 1991ci ildə Azərbay can dövlət müstəqilliyini bərpa etdikdən sonra musiqi sahəsində də beynəlxalq əlaqələr genişlənmişdir. Bakıda xarici musiqiçilərin iştirakı ilə beynəlxalq mu siqi festivalları təşkil edilir. Öz növbəsində bizim musiqi xadimlərimiz xarici ölkələrdə keçirilən musiqi tədbirlərində iştirak edirlər. Dünya miqyaslı musiqiçilər – Mstislav Rostrapoviç, Bella Davidoviç, Dmitri Sitkovetski böyük həvəslə Bakıya gəlir, konsertlərlə çıxış edir, açıq dərslər verirlər. Yeni mərhələdə Azərbaycan musiqi sənətinin inkişafında Azər baycan Mədəniyyətinin Dostları Fondu yaxından iştirak edir. Fondun son tədbirlərin dən biri “İpək yolu Birinci Simfonik və Kamera musiqisi festivalı” da böyük əkssəda oyatmışdır. Əminik ki, jurnalımızın bu sayı oxucularda Azərbaycan musiqisinin müxtəlif sahələri, dünəni, bugünü, sabahı haqqında müəyyən tə əssürat yaradacaq və mədəniyyətin, sənətin xalqın həyatında əvəz edilməz rolunu bir daha təsdiqləyəcək. 175 “qarabağ XanƏndƏLƏrİ” aLbomunun tƏqdİmat mƏrasİmİ 2005ci il aprelin 8də “Gülüstan” sarayında YUNESKOnun xoşməramlı səfiri, Azərbaycan Mədəniyyətinin Dostları Fondunun prezidenti Mehriban xanım Əliyevanın “Azərbaycan muğamları” layihəsi çərçivəsində “Qarabağ xanəndələri” albomunun təqdimatı keçirilmişdir. YUNESKOnun xoşməramlı səfiri Mehriban xanım Əliyeva mərasimi aça raq demişdir: “Hörmətli mərasim iştirakçıları! “Qarabağ xanəndələri” albomu nun təqdimat mərasiminə xoş gəlmisiniz. “Qarabağ xanəndələri” albomu “Muğamİrs” layihəsinin ilk albomudur. Siz hər biriniz bu albomu hədiyyə ola raq almısınız. Mən inanıram ki, bu albomla tanış olanda hiss etmisiniz ki, biz onu nə qədər məsuliyyətlə, digər tərəfdən də böyük məhəbbətlə hazırlamışıq. Heç də təsadüfi deyil ki, bizim ilk layihəmiz Qarabağ xanəndələrinə həsr olun muşdur. Biz Qarabağ torpağının acısını, Azərbaycanın haqq səsini muğam vasitəsilə bütün dünyaya çatdırırıq. Bu ilin mart ayında YUNESKOnun qərargahında xoşməramlı səfirlərin il lik toplantısında bu albom təqdim olunmuş və çox böyük diqqət və maraq cəlb etmişdi. Mənim muğam ustaları ilə ilk görüşümdən çox az vaxt keçib, amma bu müddətdə kifayət qədər iş görülübdür. Artıq muğam dəstgahlarının Filar moniyada səslənməsi bir ənənəyə çevrilibdir. Muğam mərkəzinin inşası barə sində qərar qəbul olunub, muğam ensiklopediyası hazırlanır. Muğam sənətinə həsr olunmuş traktatlar tərcümə edilir və çapa hazırlanır. Bütün bu addımlar bi zim birgə səylərimizin nəticəsidir. Mən bu gün Azərbaycanın bütün muğam ustalarına, sənətkarlarımıza, alimlərimizə, muğamı sevən hər bir insana çox dərin minnətdarlığımı və hörmətimi bildirmək istəyirəm. Muğam artıq təkcə bizim Azərbaycanın yox, bütün dünyanın sərvətidir. Bi zim məqsədimiz muğamı qorumaq, inkişaf etdirmək, muğamın gözəlliyini, onun dərin fəlsəfəsini gələcək nəsillərə çatdırmaqdır. Bu yolda hər birimizə uğurlar arzulayıram və mərasimi açıq elan edirəm”. Sonra “Qarabağ xanəndələri” albomunda səs yazısı olan 24 sənətçinin ifa sında muğam parçaları səsləndirildi. Xalqımızın bənzərsiz muğam sənəti nü munələri bütün Şərqin əvəzsiz ifaçılarından Cabbar Qaryağdıoğlunun, Keçə çioğlu Məhəmmədin, Məşədi Məhəmməd Fərzəliyevin, Məcid Behbudovun, Seyid Şuşinskinin, Xan Şuşinskinin, İslam Abdullayevin, Bülbülün, Zülfü Adı gözəlovun, Əbülfət Əliyevin və müasir muğam ustalarının ifasında böyük maraqla qarşılandı. Muğam ustalarının ürəkləri riqqətə gətirən ifası layihə çərçivəsində “Salnamə” studiyasında rejissor Xamis Muradovun rəhbərliyi ilə hazırlanmış sənədli filmin kadrlarının nümayişi ilə müşayiət olunur, belə nadir sənətkarlar yetirən Azərbaycan torpağının misilsiz gözəllikləri bir daha göz 176 önündə canla nır, sanki indi yağı tapdağında, işğal altında olan doğma torpaq ları mızın azad edilməsi uğrunda mübarizəyə səsləyirdi. Bəli, belə möcüzəli musiqinin beşiyi olan torpaq düşmən əlində qala bilməz! “Qarabağ bülbülləri”nin ecazkar səsi, gözəl ifası isə əmin etdi ki, xalqımı zın zəngin mədəniyyət xəzinəsi olan muğam sənətimizin gələcəyi etibarlı əllərdədir. Xalq artisti Habil Əliyev mərasimin sonunda sənət yoldaşları adından çıxış edərək dedi ki, bu gün xalq musiqisi ifaçılarının bayramıdır, amma bu təkcə musi qimizə, ifaçılara yox, xalqımızın millimədəni sərvətinə verilən qiymətdir. Mən muğamlarımızın qorunmasına, təbliğinə göstərdiyi qayğıya görə YUNESKOnun xoşməramlı səfiri Mehriban xanıma bütün sənət adamları adından təşəkkür edi rəm. Həqiqətən, çox böyük iş görülmüşdür və bu xeyirxahlığa görə hamımız ona minnətdarıq. 177 hEYdƏr ƏLİYEV fondunun hazırLadığı “azƏrbaYcan” İntErnEt portaLının tƏqdİmat mƏrasİmİ 2005ci il iyulun 22də Azərbaycan Dövlət Filarmoniyasında Heydər Əli yev Fondunun yeni layihəsi olan “Azərbaycan” internet portalının təqdimat mərasimi keçirilmişdir. Mərasimi Heydər Əliyev Fondunun prezidenti, YUNESKOnun xoşməram lı səfiri Mehriban Əliyeva açmışdır: “Hörmətli cənab Prezident! Xanımlar və cənablar! Əziz qonaqlar! Sizi Heydər Əliyev Fondu tərəfindən hazırlanmış “Azərbaycan” internet portalının təqdimat mərasimində salamlayıram və bu axşam bizimlə olduğunuz üçün sizə dərin minnətdarlığımı bildirirəm. Heydər Əliyev Fondu artıq bir ildən çoxdur ki, fəaliyyətə başlayıbdır. Biz qarşımıza çox böyük vəzifələr qoyaraq, onların həllinə nail olmağa, konkret layihələr işləyib həyata keçirməyə çalışırıq. Yardıma ehtiyacı olan hər bir insana qayğı və diqqət Heydər Əliyev Fondu nun əsas vəzifələrindən biridir. Ölkəmizdə sosial problemlərin həllində Fond çox fəal iştirak edir və bir sıra humanitar layihələr hazırlayıb həyata keçirir. İnternat məktəblərinin və uşaq evlərinin inkişafı layihəsi çərçivəsində indi Bakıda 12 məktəbdə əsaslı təmir aparılır. Demək olar ki, bu məktəblərin əksə riyyəti yenidən inşa edilir. “Diabetli uşaqlara ən yüksək qayğı” və “Talassemi yasız həyat naminə” layihələri ilə yanaşı, cəmiyyətimizin bu cür problemlərinə yeni bir nəzər nöqtəsindən baxmağa çağırırıq. Fondun təşəbbüsü ilə respublika mızın bütün guşələrində ən ağır vəziyyətdə olan 132 məktəb üçün bina tikilir. Məktəblər yerli şəraitə uyğun layihələrlə inşa edilir. Bu gün demək olar ki, məktəblərin əksəriyyətində tikintiyə başlanılıb. Ölkəmizin tarixi abidələrinin qorunmasında da Fond fəal iştirak edir. Gəncə şəhərində Cavadxan türbəsi, Bakının Mərdəkan qəsəbəsində yerləşən Pir Həsən ziyarətgahının bərpa edil məsi, Abdulla Şaiqin evmuzeyinin təmir edilməsi Fondun bu istiqamətdə gör düyü tədbirlərin yalnız bir neçəsidir. Amma Fondumuzun ən məsul və ən şərəfli vəzifəsi Heydər Əliyev tərəfin dən yaradılan azərbaycançılıq ideyasını, azərbaycançılıq fəlsəfəsini təbliğ et məkdir. Biz çalışırıq ki, bu ideyanı davam etdirək. Bu gün diqqətinizə çatdırı lan layihə də bu məqsədə xidmət edir. Portalın üzərində işə başlamazdan əvvəl, biz “Azərbaycan və internet” adla nan maraqlı bir araşdırma aparmışıq. Azərbaycanın dünya informasiya məkanı na inteqrasiya olunması, Azərbaycan dilində internet resursları bizi maraqlandı rıbdır. Bu araşdırmaların bəzi nəticələrini sizin diqqətinizə çatdırmaq istərdim. Bəzi mənbələrə görə, Azərbaycanda internetdən istifadə edənlərin sayı 300 min, 178 digərlərinə görə isə 400450 min nəfərə çatır. Yer kürəsində internet istifadəçi lərinin sayı 1 milyarda çatır ki, bu da dünya əhalisinin 14 faizini təşkil edir. Məlumdur ki, Azərbaycanda internet poçt sistemi 1991ci ildən fəaliyyət göstə rir. İndi artıq Azərbaycanda internet resurslarının mövcudluğundan danışmaq mümkündür. Hazırda ölkəmizdə 3145 azərbaycandilli, 830 türkdilli, 1300 in gilisdilli, 1600 rusdilli sayt mövcuddur. Saytların məzmununu təhlil etsək, on ların 150si dövlət qurumlarına, nazirliklərə, siyasi partiyalara, ictimai təşki latlara məxsusdur. Azərbaycanın rayonları barədə ümumi məlumatları əks etdirən cəmi 15 sayt mövcuddur. Qarabağ müharibəsinə, Xocalı soyqırımına, erməni vəhşiliklərinə həsr olunmuş 17 sayt mövcuddur. 26 sayt diasporla bağlı məsələləri əhatə edir. Çox yaxşı haldır ki, dünyada gedən qloballaşmanın aparıcı qüvvələrindən biri olan informasiya və kommunikasiya texnologiyaları da Azərbaycanda öz yerini tutur. İnternet ölkəmizdə dinamik inkişaf edir. Yeni texnologiyalarla məşğul olan təşkilatların sayı günbəgün artır. Bizdə indi kifayət qədər internet resursu var. Amma məsələni daha dərindən öyrənəndə bir sıra daha ciddi nöqsanlar üzə çıxır. Şəbəkənin abbreviaturası ilə bağlı problemlər, yüksək səviyyəli axtarış sistemlərinin olmaması, saytların yeni informasiyalarla təmin edilməməsi, konkret bir problemə həsr olunmuş saytlarla yanaşı çox formal, müasir tələblərə cavab verməyən saytlar da vardır. Ölkəmizin beynəlxalq imicinə zərbə vuran, böhtan, yalan yayan, yanlış mövqeli, o cümlədən xalqımı zın ən böyük problemi olan Dağlıq Qarabağ münaqişəsi barədə Ermənistanın mövqeyini əks etdirən külli miqdarda müxtəlifdilli saytlar da mövcuddur. Məhz bütün bunlara görə biz “Azərbaycan” portalının yaradılmasını çox zəruri hesab etdik. Bunu vaxtında atılmış bir addım kimi qiymətləndiririk. Əminəm ki, ölkə mizin ən qədim tarixindən tutmuş, bugünkü reallığına qədər dövrü özündə əks etdirən bu portal çox problemlərin həllində mühüm rol oynayacaqdır. Portal 3 dildə – Azərbaycan, ingilis və rus dillərində tərtib olunmuşdur. Yaxın gələcəkdə portalın alman, fransız, ərəb versiyalarının da hazırlanması nəzərdə tutulur. Mən portalın hazırlanmasında fəal iştirak edən bütün təşkilatla ra, hər bir insana Heydər Əliyev Fondu adından dərin minnətdarlığımı bildir mək istəyirəm. İnanıram ki, “Azərbaycan” internet portalı çox qısa bir zamanda qiymətli və dəqiq informasiya mənbəyinə çevriləcəkdir. Əziz qonaqlar, çıxışımın sonunda sizə işlərinizdə böyük uğurlar, həyatınız da çoxlu işıqlı və xoşbəxt günlər arzulayıram. İndi isə sizi Azərbaycan portalı haqqında filmə baxmağa dəvət edirəm. Çox sağ olun”. 2005ci il avqustun 24də “Gülüstan” sarayında “YUNESKOAzərbaycan: gələcəyə körpü” mövzusunda konfrans keçirilmişdir. 179 Konfransı Heydər Əliyev Fondunun prezidenti, YUNESKOnun xoşmə ramlı səfiri Mehriban xanım Əliyeva açmışdır: “Cənab baş direktor! Hörmətli xanım Matsuura! Əziz xoşməramlı səfirlər! Xanımlar və cənablar! Bugünkü konfransın iştirakçılarının hamısını salamlayır, Sizin hər birinizə “Xoş gəlmisiniz!” deyirəm. İnanıram ki, bugünkü konfransımız çox səmərəli keçəcək və Azərbaycan təhsilinin inkişafına öz müsbət təsirini göstərəcəkdir. İlk növbədə icazə verin, ölkəmizdə rəsmi səfərdə olan YUNESKOnun baş direktoru Koişiro Matsuuranı sizin hamınızın adından salamlayım. Cənab baş direktorla birlikdə Azərbaycana gəlmək üçün vaxt və imkan tapdığına görə xanım Takaka Matsuuraya öz minnətdarlığımı bildirirəm. Nəzərinizə çatdırmaq istərdim ki, bu gün bizim qonaqlarımız arasında mənim həmkarlarım, YUNESKOnun xoşməramlı səfirləri də iştirak edirlər. İcazə verin, onları Sizə təqdim edim. Məşhur fransız astronavtı cənab Patrik Bodrini və onun ailə üzvlərini sizə təqdim edirəm. Xüsusi vurğulamaq istərdim ki, cənab Patrik Bodri gənclər üçün Avropa kosmik düşərgəsi layihəsinin müəllifidir. Onun təhsillə bağlı çoxsaylı layihələri böyük uğur qazanmışdır. Bizim hörmətli qonaqlarımızın arasında xoşməramlı səfir cənab Ömər Zülfi Livanelli də var. Onun zəngin yaradıcılığı xalqlar və mədəniyyətlər arasında di aloqun qurulmasına xidmət edir. Xoşməramlı səfir cənab Kitin Minyoz məşhur səyyah və alimdir. O, sülh ideyalarının təbliği və ətraf mühitin qorunması sahəsində çox mühüm işlər görmüşdür. Mən onu və onunla birlikdə ölkəmizə gələn xanımını salamlayır və sizə təqdim edirəm. Mahir musiqiçi İvri Gitlis artıq 20 ildir ki, xoşməramlı səfir kimi təhsilin və mədəniyyətin inkişafına xidmət edir. O, sülhə və birliyə çağıran mahnıları ilə bir çox ölkələrdə yaxşı tanınır. Xoşməramlı səfir xanım Ki Fuk Fan Ti bütün həyatını sülh və barış ideyalarına həsr etmişdir. Onun yaratdığı Beynəlxalq Ki Fondu hərbi münaqi şələr zamanı zərər çəkən uşaqlara yardım göstərir. Mən onu və həyat yoldaşını sizə təqdim edirəm. Hörmətli cənab baş direktorla birlikdə Azərbaycana YUNESKOnun məsul işçiləri və ekspertləri də gəliblər. Ekspertlərin bir çoxu ölkəmizdə olub, məcbu ri köçkün və qaçqın ailələrində yaşayan uşaqların təhsil problemləri ilə bağlı müxtəlif layihələri işləyib hazırlayıblar və bu gün də bizimlə əlaqələrini uğurla davam etdirirlər. 180 Bu gün bizim konfransda Azərbaycan təhsilinin çox nüfuzlu nümayəndələri iştirak edirlər. Mən inanıram ki, siz bugünkü konfransın ideyalarını öz konkret fəaliyyətinizdə həyata keçirməyə çalışacaqsınız. Sizə bu işdə uğurlar arzulayıram. Bugünkü tədbirimizdə səfirlər və beynəlxalq qurumların nümayəndələri də iştirak edirlər. Ümidvaram ki, Azərbaycan təhsilinin dünya təhsil məkanı na daxil olması prosesində onlar da öz köməyini göstərəcəklər. Bizim konfransın çox simvolik və böyük mənaya malik adı var: “Gələcəyə körpü”. Mən inanıram ki, biz birlikdə bu körpünü yaratmağa nail olacağıq. Əziz dostlar! YUNESKOnun dəstəyi ilə 2000ci ildə Dakarda keçirilən ümumdünya təhsil forumunun sənədləri sizə yaxşı məlumdur. Əslində bu hamı mız üçün təhsil sahəsində müəyyən edilmiş ümumi bir strategiyadır. Sözsüz ki, hər bir ölkə bu strategiyanı həyata keçirəndə öz milli xüsusiyyətləri ni və təhsil sahəsində toplanmış təcrübəni nəzərə almalıdır. Məlumdur ki, Azərbaycanın təhsil sistemində həyata keçirilən islahatlar xü susi dövlət proqramı şəklində təsdiq olunmuşdur. Bu qlobal proqramla yanaşı, Təhsil Nazirliyi və təhsillə bağlı olan digər qurumlar da çox mühüm layihələr üzərində işləyirlər. Bu layihələrin bir qismində mötəbər beynəlxalq təşkilatlar da iştirak edir. Mən təhsillə bağlı bir layihəni xüsusi vurğulamaq, “Yeniləşən Azərbaycana yeni məktəb” barəsində ayrıca danışmaq istərdim. Bu layihədə dövlət qurumla rı ilə yanaşı, vətəndaş cəmiyyətinin bir çox strukturları da iştirak edir. Bildi yiniz kimi, Heydər Əliyev Fondunun təşəbbüsü ilə həyata keçirilən bu layihə çərçivəsində təkcə bu il ərzində ölkəmizin müxtəlif regionlarında 132 məktəbin inşası və lazımi avadanlıqla təchiz olunması nəzərdə tutulmuşdur. Bu gün mən böyük fərəh hissi ilə demək istəyirəm ki, bu il ərzində Azərbaycanda irimiqyaslı bir layihə həyata keçirilmişdir. Ölkə Prezidentinin sərəncamına müvafiq olaraq, klassik, müasir Azərbaycan və dünya ədəbiyyatı nın ən dəyərli əsərləri latın qrafikası ilə çap olunur. Bu layihə üzrə indiyədək 250dən çox kitab hərəsi 25 min tirajla çap edilərək Azərbaycan oxucularına çatdırılmışdır. Azərbaycanın hər bir məktəbi, kitabxanası bu kitablarla təmin olunmuşdur. Həmin kitablar bu gün bu sarayda nümayiş etdirilir. Bir sözlə, bütün bunlar deməyə imkan verir ki, bizim təhsilimizin inkişaf istiqaməti düzgündür və böyük uğurlarımız da vardır. Amma uğurlarla yanaşı, təhsil sistemində bu günə qədər həllini tapmayan problemlər də var. Bu prob lemlərin bir çoxu keçmiş sovetlər məkanına xas olan problemlərdir. Mənə elə gəlir ki, bu problemlərin aradan qaldırılması üçün pilot layihələr həyata keçir səydik pis olmazdı. Digər keçmiş sovet respublikalarında da bu təcrübədən istifadə oluna bilərdi. Bizim ən ağır problemimiz ErmənistanAzərbaycan, Dağlıq Qarabağ müna qişəsidir. Azərbaycan 1 milyondan artıq qaçqın və məcburi köçkünü olan ölkə 181 dir. Ərazimizin 20 faizi işğal altındadır. Məcburi köçkünlərin təhsilinin təşkili ilə bağlı ölkəmizdə nadir təcrübə qazanılmışdır. Biz işğala məruz qalan əra zilərdə əvvəllər mövcud olan təhsil infrastrukturunu qoruyub saxlaya bilmi şik. Bu məktəblər qaçqınköçkünlər yaşayan düşərgələrdə yerləşir. Biz həm də müəllim kollektivlərini saxlaya bilmişik və onlar düşərgələrdə uşaqların təlim tərbiyəsi ilə məşğul olurlar. Bu, doğrudan da nadir bir təcrübədir. Mən inanıram ki, bu təcrübədən bütün münaqişə zonalarında istifadə oluna bilər. Hamımızın ən böyük arzusu odur ki, torpaqlarımız azad olunandan sonra bu məktəblər öz doğma yerlərinə qayıtsın və fəaliyyətini artıq normal şəraitdə davam etdirə bilsin. Ümidvaram ki, YUNESKO ilə birlikdə hazırlanan yeni proqramlar məcburi köçkün və qaçqın uşaqlarının təhsilinə öz müsbət təsirini göstərəcəkdir. Hörmətli baş direktor! Çıxışımın sonunda Sizə bir kitab təqdim etmək is tərdim. Sizin nitqlərinizdən ibarət olan bu kitab xüsusi nəşrdir. Bu kitab Azər baycan oxucularına ünvanlanmış sözlərinizlə açılır. Kitaba Azərbaycan xalqı nın qəhrəmanlıq dastanı olan “Dədə Qorqud”un təntənəli yubileyində çıxışınız da daxildir. Bu kitabın nəşri ilə bağlı Sizi ürəkdən təbrik edirəm. İcazə verin, kitabı Sizə təqdim edim və Sizi çıxışa dəvət edim”. 182 183 184 185 186 |