Samarqand davlat tibbiyot universiteti buxoro davlat tibbiyot instituti
Yüklə 3,83 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
Gospital xirurgiyasi
29 Sahifa Qizilo’ngachning mushak devori ichki doira mushaklar va tashqi bo’ylama tolalardan iborat. Ular o’rtasida g’ovak biriktiruvchi to’qima qatlami bo’ladi, unda yirik tomirlar va nervlar joylashgan. Bo’ylama mushak qavati odatda tsirkulyar qavatdan ikki baravar yupqa, qizilo’ngachning yuqori uchdan bir qismida mushaklar ko’ndalang-targ’il, mushak pardasining uchdan bir pastki qismi silliq mushaklardan tashkil topgan. Sfinkter ahamiyati bo’lgan mushak qavatining qalin qismi qizilo’ngachga kirish qismida va diafragmal torayma sathida bo’ladi. F.F. Saks (1964) fikricha, katta odamda qizilo’ngach mushak qavati tsirkulyar qatlamining qalinligi kardiya sohasida 2,2 mm, bu uning birmuncha proksimal qismlaridagi qalinligidan 1,5-2 marta ortiqdir. Qizilo’ngach tashqi tomondan g’ovak biriktiruvchi to’qima bilan o’ralgan, undan limfatik va qon tomirlar, biriktiruvchi to’qimadan iborat tortmalar o’tadi. Chunonchi, qizilo’ngachning oldingi chap devorini chap bronx asosi bilan bog’lab turadigan chap qizilo’ngach – bronxial boylami, qizilo’ngachning orqachap devorini aorta ravog’ining botiq yuzasiga taqab turadigan qizilo’ngachaortal boylami va qizilo’ngachning distal bo’limini diafragmaga taqab turadigan Morozov-Savvin boylami kabilar farq qilinadi. Qizilo’ngachning abdominal kesigi seroz parda bilan qoplangan bo’ladi. Qizilo’ngachning qon bilan ta’minlanishi. Qizilo’ngach arterial qon bilan o’mrov osti arteriyasi tarmoqlarining yuqori qismida, yuqori qovurg’alararo va qalqonsimon bez arteriyasidan, ko’krak qismida pastki diafragmal va chap me’da arteriyalari tarmoqlaridan ta’minlanadi. Qizilo’ngach arteriyalari o’zaro keng anastomoz hosil qiladi. Bu hol shu a’zoda operatsiya o’tkazishda juda qo’l keladi. Venoz oqim pastki qalqonsimon, perikardial, orqa ko’ks oralig’i va diafragmal venalar orqali amalga oshiriladi. Qon vv. azygos va hemiazygosga quyiladi. Qizilo’ngach venalari asosan uzunasiga joylashgan bo’lib, uning pastki uchdan bir qismida shilliq parda osti va mushak pardalarida me’daning kardial qismi shilliq pardasi ostidagi chigalning davomi hisoblangan murakkab venoz chigal bo’ladi. Qon venoz chigaldan qizilo’ngach venalari bo’ylab, vv. azygos va hemiazygos ga va yuqori kovak venaga yo’naladi, bu venalarning klapanlari bo’lmaydi. Qizilo’ngachning qorin qismi venalari me’da venalari va qopqa vena bilan bevosita bog’langan. Qizilo’ngach |