Mahalla va oila

Barqaror bo‘lmagan, janjalli usul
noto‘liq oilalarga tarbiyaviy ta’sir 
etuvchi, er-xotin ajralishi, ota-ona va bolalar uzoq muddat alohida yashashlari 
sababli yuzaga keladi. 
2. 
Munosabatlarning assotsial usuli
yomon tashkil etilgan oilalarda, 
doimiy spirtli ichimliklar ichish, giyohvandlikka berilish, axloqsizlik, ota-
onaning jinoyatchilik xulq-atvori, “oilaviy qahri qattiqlik” va zo‘ravonlik kabi 
illatlarda yuzaga keladi. 
3. 
Ijtimoiy-iqtisodiy omillar
ijtimoiy tengsizlikka sabab bo‘ladi. 
Jamiyatni boy va kambag‘allar, jamiyat uchun eng ahamiyatli aholining 
kambag‘allashuvi, ishsizlik kabi qatlamlarga ajratadi. Ijtimoiy qabul qilingan 
halol ish haqqini (qonuniy) olish usullarining cheklanishi, inflyatsiya va ijtimoiy 
tartibbuzarlikka olib keladi. 
4. 
Axloqiy-ma’naviy omillar.
Hozirgi davrning jamiyatda bir 
tomondan ma’naviy axloqiy darajaning pasayishi bo‘lsa, qadriyatli, birinch 
navbatda axloqiy xulqning buzilishi, boshqa tomondan, jamiyatning neytral 

---

156
munosabatlarida deviant xulq-atvor munosabatlarida yuzaga kelishiga olib 
keladi. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Suitsid prevensiyasi. 
O‘z joniga qasd qilish rasmiy tilda 
suitsid (lotincha. sui caedere — 
o‘zini o‘ldirmoq) 
deb ataladi. Mazkur muammo jahon sog‘liqni saqlash 
tarmog‘i uchun asosiy global fojia ekani ta’kidlanadi. 
Tahlilchilarning so‘zlariga qaraganda, asosan 15 yoshdan 29 
yoshgacha bo‘lgan shaxslar o‘z joniga qasd qilar ekan. Shuningdek, 70 dan 
oshgan qariyalar ham bu dunyodan o‘z jonlariga qasd qilgan holda ketishga 
moyil bo‘lishar ekan. Erkaklar ayollarga nisbatan uch barobar ko‘p o‘z joniga 
qasd qilishadi. Har to‘rtdan bitta o‘z joniga qasd qilish holati qashshoq va 
rivojlanish yo‘liga o‘tgan mamlakatlar hissasiga to‘g‘ri keladi. So‘nggi 45 yilda 
o‘z joniga qasd qiluvchilar soni jahonda 60%ga oshgani aytiladi.