Elektron darsliklarning kategoriyalari Elektron darslikni kategoriya(toifa)sini aniqlash ham zarur. Elektron darsliklar quyidagi
to‘rtta kategoriyalarga bo‘linadi:
I
kategoriya. O‘quv materiallari asosan verbal matn sifatida keltirilib, ular
giperilova va glossariylarga, shuningdek, 2-o‘lchovli(2D) grafiklar-diagrammalar, rasmlarga
(o‘quv materialining 25% gacha) ega.
II
kategoriya. O‘quv materiallari qisman giperilovali va 2D grafikali matn shaklida
va 3o‘lchovli(3D) grafikdan iborat (o‘quv materialining 25% gacha).
III
kategoriya. O‘quv materiallari matn, 2D grafiklar, video va audio animatsiyalar va
3D effektlarga ega (o‘quv materialining 50% gacha).
IV
kategoriya. Elektron darslik virtual muxitda, zamonaviy tarmoq texnologiyalarini
qo‘llab, o‘qituvchi bilan kompyuter tarmog‘i (Internet) orqali bog‘langan holda masofaviy
mashg‘ulotlar olib borilishi darajasida yaratilgan.
Elektron darsliklarning har bir kategoriyasiga alohida o‘z talablar mavjud. Lekin, bir qator
talablar borki, ular barcha kategoriyalarga tegishlidir. Ular quyidagilardan iborat:
•
modullarning (paragraf va temalarning) matni 4-5 monitor ekranidan oshmasligi
kerak (2 ta bet, ma’qulroq);
•
giperilovalar 3 bosqichdan oshmasligi ma’qul, chunki asosiy temadan chiqib ketish
mumkin emas;
•
maxsulot sistemasi kompyuter texnologiyasi talablariga mos kelishi kerak;
•
turli rangdagi sahifalarni yaratishda psixolog va ergonomika mutaxassislari
tavsiyalariga rioya qilish.
Hozirgi kunda elektron darsliklar yartishning 4 bosqichli kategoriyasi mavjud:
1
- bosqich elektron darsliklar bu gipermatn shaklida bo‘lib, bunda o‘quv materiallar
birbiri bilan gipermurojaatlar orqali bog‘lanadi. Unda ikki o‘lchovli ko‘rsatish qurollaridan,
masalan suratlar, jadvallardan foydalanish mumkin.
2
- bosqichli elektron darsliklar o‘zida qisman gipermatn va ikki o‘lchovli
animatsiyani jamlashtiradi. Bu turdagi elektron darsliklarni ko‘pincha virtual stendlar deb atash
mumkin.
3
- bosqichli elektron darsliklar o‘zida bir vaqtda ham animatsiya, ham gipermatnni
jamlashtirib, bu turdagi elektron darsliklar ovozlashtiriladi. Ulardan multimedia vositalari orqali
foydalanganligi uchun multimediyali elektron darslik deb atash mumkin.
4
- bosqich elektron darsliklar zamonaviy tarmoq texnologiyalari asosida yaratilib,
masofaviy o‘qitish mezonlariga mos bo‘lishi shart.