‘zbekist0n respublikasi oliy уа ‘rta maxsus ta’lim vazirligi
Yüklə 7,36 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
to ‘lov balansini
tuzayotganda aniqlanadi. Savdo balansi to ‘lov balansining tarkibiy qismi hisoblanadi. To‘lov balansini umumlashtiruvchi ko‘rsatkich uning saldosi hisoblanadi. U import va eksport orasidagi farqqa teng. Balansda importning eksportdan oshib ketishi to‘lov balansini salbiy saldoga ega ekanligidan dalolat beradi. U tashqi savdo defitsitiga olib keladi. Tashqi savdoning mamlakat iqtisodiyotidagi o ‘rni va sama- radorligiga ta’sir ko‘rsatuvchi eng muhim omil eksport va import mahsulotlarining tarkibi, y a’ni m am lakat nim ani chetga chiqaradi-yu, nimani chetdan olib kelayotganidir. Chetdan sotib olinayotgan tovarlar ichida qayta ishlashga mo‘ljallangan xo- mashyoning ulushi qancha katta bo‘lsa, shu mamlakat importdan ko‘riladigan naf shuncha yuqori bo‘ladi. Chetga chiqarilayotgan tovarlar ichida xomashyoning ulushi qancha ko‘p bo'lsa, shu mamlakat eksporti shuncha samarasiz bo'ladi. Shu nuqtayi nazardan 0 ‘zbekiston Respublikasining eksportida paxta tolasi ulushining yildan-yilga kamayib borayotgani ijobiy tenden- siyadan dalolat beradi. Xorijiy mamlakatlar bilan savdo-sotiq ishlarini rivojlan tirish, eksport va importning tarkibini takomillashtirish soha sida respublika hukumatining olib borayotgan sa’y-harakatlari o‘zining ijobiy natijalarini bera boshladi. Bunda oziq-ovqat mahsulotlarining 0 ‘zbekiston importidagi ulushidan ko‘rsa bo‘ladi. Eng muhimi, 0 ‘zbekistonda xorijiy davlatlardan keltiri- layotgan tovarlar ichida texnologik asbob-uskuna va jihozlaming salmog‘i yildan-yilga ortib bormoqda va endilikda u jami importning yarmidan ko‘prog‘ini tashkil etmoqda. Gap shun- daki, milliy iqtisodiyotning taraqqiyoti va 0 ‘zbekistonning rivojlangan davlatlar qatoriga chiqishi uchun awalambor moddiy ishlab chiqarishni yangi texnika va texnologiyalar asosida qayta qurish talab qilinar ekan, import tarkibining bunday o'zgarishi o‘ta ijobiy holdir. Tashqi savdoning mamlakat iqtisodiy taraqqiyotiga ta’sirini kuchaytirishning muhim omili eksport bilan import orasidagi 248 ijobiy saldoga, ya’ni eksport hajmining import hajmidan ortiq- ligiga erishishdir. Shuning uchun 0 ‘zbekiston davlat mus- taqilligining ilk davridan boshlab respublika hukumati mam lakatning eksport salohiyatini oshirish, eksportni har tomonlama rag‘batlantirishga katta ahamiyat berib kelmoqda. Eksportbop, raqobatbardosh mahsulotlarni ishlab chiqaruvchilami rag‘bat- lantirishga qaratilgan bir qator chora-tadbirlar belgilangan va amalga oshirilayapti. Yüklə 7,36 Mb. Dostları ilə paylaş:
|