Issn: 2181-1601 Scientific Journal Impact Factor
Yüklə 70,48 Kb. Pdf görüntüsü
|
|
ǀ
ISSUE 2 ǀ 2023 ISSN: 2181-1601 Scientific Journal Impact Factor (SJIF 2022=5.016) Passport: http://sjifactor.com/passport.php?id=22257 Uzbekistan www.scientificprogress.uz Page 14 o’smirlar o’rtasida har xil kasallanishlarning kelib chiqishiga ma’lum darajada ta’sir ko’rsatishi nafaqat Bolalar va o’smirlar gigiyenasi oldidagi balki, butun jahon sog’liqni saqlash tizimidagi dolzarb muammolardan biri bo’lib kelmoqda. 6 - 8 yoshlar oralig’idagi bolalarda tayanch - harakatlanish tizimi va qad - qomatning shakllanishida buzilishlar ko’rsatkichi birinchi o’rinda turibdi. Ayrim umumta’lim maktablarida va Maktabgacha ta’lim muassasalarilarda bolalarning yoshi va bo’yiga mos kelmaydigan parta, stol - stullardan foydalanishi, darsliklar, ko’rgazmali amaliy o’quv qo’llanmalarning massasi, hajmi gigiyenik qoida va me’yorlarga mos kelmasligi nuqtai nazardan o’quvchilarning eng ko’p harakatchan paytida harakatchanlikning pasayishi, umurtqa pog’onasidagi og’ishlar, ko’krak qafasidagi o’zgarishlarni keltirib chiqarishi mumkin. [2] Aniqlangan kamchiliklarga yo’l qo’ymaslik uchun maktabgacha ta’lim va umumta’lim muassasalariga mebellar tanlashda (2 - jadval), o’quv nashrlarining og’irligini to’g’ri taqsimlashda(3-jadval), o’quv jarayonlarini va dars soatlarini to’g’ri tashkillashirishda malakali bolalar va o’smirlar gigiyenasi mutaxassislari bilan hamkorlikda ish olib borish bu kamchiliklarni sezilarli darajada kamaytirishga erishish mumkin [3]. Shu bilan birga O’zbekiston Respublikasi Sanitariya epidemiologiya qo’mitasining bir qancha San Q va Mlarida ham keltirilgan. (0341-16, 0145-03, 0355- 18, 0348-17, 0218-07). Dars soatlarini to’g’ri taqsimlanishi va o’quv yuklamalarining kamaytirilishi bo’yicha O’zbekiston respublikasida umumta’lim maktablarida ta’lim sharoitlari va sanitariya-epidemiologiya talablarga muvofiq haftalik o‘quv yuklamalar maksimal darajada kamaytiriladi. Ma’lum qilinishicha umumtaʼlim maktablarida taʼlim sharoitlari va tashkil etilishiga qoʼyiladigan sanitariya-epidemiologik talablari (0341-16-son San Q va N) ning ilovasiga oʼzgartirishlar va qoʼshimchalar kiritildi. Bunga ko’ra 1-sinflar uchun - darslar kuniga 4 soatdan va haftada 2 kun 5 soatdan ko‘p bo‘lmasligi kerak (5 soatlik o‘quv kunida jismoniy tarbiya yoki yengil fanlar - texnologiya, tasviriy san’at, musiqa madaniyati, tarbiya fanlari o‘qitiladi). 1-sinflar uchun dars soatlari 1 haftasiga 22 soatdan oshmasligi kerak. 2 - 4-sinflar uchun - darslar kuniga 4 soatdan va haftada 4 kun 5 soatdan ko‘p bo‘lmasligi kerak (5 soatlik o‘quv kunida jismoniy tarbiya yoki yengil fanlar - texnologiya, tasviriy san’at, musiqa madaniyati, tarbiya fanlari o‘qitiladi); 5 — 9-sinflar uchun - darslar kuniga 6 soatdan ko‘p bo‘lmasligi kerak; 10 — 11-sinflar uchun - darslar kuniga 6 soatdan ko‘p bo‘lmasligi kerak; Bir yil davomida o‘quv haftaligi 1-sinflar uchun - 33 hafta, 2 - 11-sinflar uchun 34 haftadan oshmasligi borasida O’zbekiston Respublikasi Xalq ta’lim vazirligi va Sanitariya epidemiologiya qo’mitasi mutaxassislari tomonidan kerakli ishlar olib borilmoqda [4]. |