Dərs vəsaiti kim I q r if verilm işdir nurlar bak i-2014 e lm I red a k to rla r: akademikVasım


Özünüzlə necə rəftar arzulayırsınızsa, başqaları ilə elə



Yüklə 9,66 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə144/160
tarix12.10.2023
ölçüsü9,66 Mb.
#154763
növüDərs
1   ...   140   141   142   143   144   145   146   147   ...   160
Azərbaycan dilinin nitq mədəniyyəti və ritorika (Ali məktəblər üçün dərs vəsaiti) - Fikrət Şiriyev

4. Özünüzlə necə rəftar arzulayırsınızsa, başqaları ilə elə
rəftar edin
Təsəvvür eləyin, zalda oturub çıxışlara qulaq asırsınız. Kim 
Sizi daha çox cəlb edir? Ağıllı, səliqəli, xeyirxah, səmimi, nəcib, 
emosional, savadlı, yaxşı diksiyalı, dəqiq jestli, camaata diqqətli... 
Ona görə Siz ona bənzəməyə çalışırsınız. Siz istəyərdinizmi, kimsə
356


Sizin çıxışınızı yanda kəssin? Əlbəttə, yox! Siz pinti geyinmiş, 
camaata laqeyd olan məmzəçi ilə ünsiyyət qurmaq istərdinizmi? 
Yenə də, yox! Nataraz məruzəçi Sizdə hansı təəssüratı oyadır? 
Daha sualım yoxdur...
5. Tək olanda da, elə hesab edin ki, kimsə Sizə nəzarət edir.
Evə gələndə qazanlan bir-birinə vurmaq, soyuducudan ban­
kanı götürüb başına çəkmək, şalvan düymələmədən gəzmək kimi 
hallan elə bilməyin ki heç kəs görmür və ya görməyəcək. Bir gün 
camaatın yanında bu vərdişlərdən biri qəfildən ortaya çıxacaq və 
biabır olacaqsınız. Ona görə tək olanda da özünüzü cəmiyyətdəki 
kimi, səliqəli, mədəni, əxlaqlı apann, hərəkətlərinizə fikir verin. 
İnsan ilk növbədə özü özünə hörmət etməlidir.
6. Təmkin ağlın meyarıdır...
Mədəni səviyyə nə qədər yüksəkdirsə, insan o qədər tədbirli və 
təmkinli olur. Əgər bir məclisdə üstünüzə nə isə dağıdıblarsa, bunu 
“eybi yox” deyərək hiss etdirməmək də olar, qara-qışqırıq salıb 
bütün zalın diqqətini cəlb etmək də olar. Nəticə isə eynidir-artıq 
sevimli geyiminiz bulaşıb. Xörəkpaylayan Sizə təzə kostyum alan 
deyil, kimyəvi təmizləmənin pulunu da ondan tələb etmək olmaz. 
Ümumiyyətlə, iki nəfərdən çox adam varsa, irad tutmaq, danlamaq 
ədəbsizlik sayılır.
Adamlara “yox” deməyi də bacarmaq lazımdır: elə imtina 
etmək olar ki, qarşıdakı külqabını götürüb başına vursun, elə də 
olar ki, təşəkkür edərək gülümsəyib getsin.
7. Ziyalı təəssüratı yaratmaq istəyirsinizsə...
Öz səs tembrinizi formalaşdırın. Aşağı tonda danışmağa vərdiş 
edin. Geniş istifadə edilməyən söz və terminlərdən yararlanın. 
Jarqon sözlərdən və ədəbsiz ifadələrdən(lap başqasının dediyini 
təkrar etməli olsanız da) qaçın, başqalarının söhbətinin sizə ma­
raqlı olduğunu hiss etdirin, diqqətlə qulaq asmağı bacarın, düzgün 
danışmağa və yazmağa adət edin, xüsusi isimləri, ələlxüsus şəxs 
adlarını dəqiq ifadə edin. Xidməti sirləri - işlə və yaxud kiminləsə 
bağlı olmasından asılı olmayaraq, gizli saxlayın. Suallara qısa və 
aydın cavab verməyə vərdiş edin. 4 mövzu barədə camaat arasın­
da, xüsusən də az tanıdığınız adamlann içində danışmayın: siyasət,
357


din, sağlamlıq, pul. Siyasət və din haqqında mübahisə etmək, otu­
ranlara öz sağlamlığından şikayətlənmək, başqalarının əşyalarının 
qiyməti və qazancı haqda soruşmaq ədəbsizlik sayılır.

Yüklə 9,66 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   140   141   142   143   144   145   146   147   ...   160




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin