Zaruratining tahlili

---

ELEKTR ENERGIYASINING TEXNIK YO'QOTISHLARINI HISOBLASH 
ZARURATINING TAHLILI 
Rahimova Marjona Faxritdin qizi
Navoiy davlat konchilik va texnalogiyalari
unversiteti 
“Energetika” kafedrasi 3-20 E guruh
lmiy rahbar: A.N. Tovboyev
 
Annotatsiya: 
Elektr tarmoqlarining funktsional effektivligi va iqtisodiyligining 
asosiy koʼrsatgicharidan biri elektr jihozlarining va qurilmalarining texnik tarkibi va 
ishlatilishida elektr energiyasi yuqotuvidan iboratdir. Operatsion jarayonlarga va elektr 
tarmoqlariga doimiy ravishda aktiv elektr energiyasini yetkazib bermaslik ortiqcha elektr 
energiyasini yuqotishga olib keladi.Bunday isroflar asosan aktiv quvvat isrofi, reaktiv 
quvvat isrofi, energiya isrofi kabi koʼrinishlari mavjud. Reaktiv quvvat isrofi aktiv quvvat 
is
rofi va energiya isroflari liniya parametrlariga yetarli darajada salbiy va sezilarli ta‟sir 
etadi. Isteьmolchilarga elektr energiyasini yetkazib berishda elektr energiyasini uzluksiz 
ishonchli va sifatli boʼlishi shart.Аmmo keyingi vaqtlarda bu jarayon yetarli emas. 
Kalit so‘zlar: 
Aktiv quvvat, quvvat isrofi, reaktiv quvvat, elektr yuritma, quvvat 
koeffisienti, optimal ish rejimi. 
Kirish.
Elektr energiyasi ishlab chiqarish joylaridan iste'mol joylariga boshqa 
resurslar ishlatilmaydigan yagona mahsulot turi. Buning uchun uzatilgan elektr 
energiyasining bir qismi iste'mol qilinadi, shuning uchun uning yo'qotishlari muqarrar, 
ularning vazifasi iqtisodiy jihatdan barqarorligini aniqlashdir. Elektr tarmoqlarida 
energiya yo'qotishlarini ushbu darajaga kamaytirish energiya tejashning muhim 
yo'nalishlaridan biridir. 
Elektr tarmoqlarida energiya yo'qotishlarining ko'payishi umuman energetika 
sohasini rivojlantirishdagi juda ob'ektiv qonunlarning ta'siri bilan belgilanadi. Ularning 
asosiylari quyidagilar: yirik elektr stantsiyalarida elektr energiyasini ishlab chiqarishning 
kontsentratsiyasi tendentsiyasi; Elektr tarmoqlari yukining doimiy ravishda ko'payishi, 
iste'molchi yukining tabiiy o'sishi va elektr energiyasini iste'mol qilish va ishlab chiqarish 
quvvatining o'sish sur'atlaridan tarmoq sig'imi o'sish sur'atlarining ortishi bilan bog'liq..