www.ziyouz.com kutubxonasi
66
U pastki qavatga tushib, kassa oldida turnaqator tizilishib navbatda turgan odamlarni ko‘rdi, kassir
ayoldan, yaqin bir soat ichida bittayam bilet qolmas-ligini, chunki qo‘shimcha afishani o‘qigan
odamlar gala-gala bo‘lib kslayotganini eshitdida, kassir ayolga loja va parterdan o‘ttizta eng yaxshi
joyni sotmay, chegirib olib qo‘yishni buyurdi, so‘ng g‘izillab chiqib, kontramarka so‘rab xiralik
qiluvchilarning ko‘zini shamg‘alat qilib, shu zahoti kepkasini olgani o‘z kabi-netiga sho‘ng‘idi. Lekin
u kabinetga kirishi bilan telefon jiringlab qoldi.
— Eshitaman! — dedi baqirib Varenuxa.
— Ivan Savelevichmi? — deb so‘radi telefonda nihoyatda yoqimsiz ping‘illagan ovoz.
— Hozir u teatrda yo‘q! — deb Varenuxa chinqirgan ediyamki, telefondagi ovoz uning so‘zini
bo‘ldi:
— Maynavozchilikni qo‘ying, Ivan Savelevich, gapimni eshiting. Qo‘lingizdagi telegrammalarni
hech qayoqqa olib ham bormang, hech kimga ko‘rsatmang ham.
— Kim o‘zi bu gapiryapkan? — deb baqirdi Varenuxa. — Hazilni bas qiling, grajdanin! Hozirning
o‘zida kimligingizni aniqlaymiz! Nomeringiz?
— Varenuxa, — dedi yana o‘sha xunuk ovoz, — sen o‘zi rus tilini tushunasanmi? Telegrammalarni
hech qayoqqa olib borma.
— Ie, hali shunaqa shilqimmisiz? — baqirdi administrator g‘azablanib. — Shoshmay turing hali!
Bu qilmishingiz uchun adabingizni berishadi, — u yana bir nimalar deb dag‘dag‘a qildi-da, birdan jim
bo‘lib qoldi, chunki trubkada uni endi hech kim eshitmayotgan edi.
Shu choq, mo‘‘jaz kabinetga birdan qorong‘i tusha boshladi. Varenuxa kabinetdan o‘kday otilib
chiqib, eshikni «qars» etib yopdi-da, yon tomondagi yo‘lakdan yozlik bog‘ tomon yugurdi.
Administrator asabiylashgan va qattiq hayajonda edi. Chunki u, boyagi sullohona qo‘ng‘iroq qilgan
bezorilar albatta biron nojo‘ya nayrang ko‘rsatishadi-yu, o‘sha nayranglari Lixodeevning g‘oyib
bo‘lishiga aloqador bo‘ladi, deb o‘ylagan edi. Shu bois, o‘sha yovuz piyatli odamlarni fosh qilish istagi
administratorni tinch qo‘ymas, eng qiziq tomoni shundaki, qandaydir ko‘ngilli bir voqea sodir
bo‘lishini oldindan his qila boshlagan edi u. Odatda, biron yerga juda muhim xabar yetkazib, butun
jamiyatning diqqat-e’tiboriga musharraf bo‘lishga intilgan odamda tug‘iladi bunday hissiyot.
Bog‘da birdan qattiq shamol turib, administratorning yo‘lini to‘smoqchi, uni ogohlantirmoqchi
bo‘lganday, ko‘zlariga qum purkadi. Ikkinchi qavatda bir deraza oynasi singudek bo‘lib qarsillab
yopildi, jo‘ka daraxtlarining qir uchlari bezovta pguvilladi. Qosh qorayib, sal salqin tushdi.
Administrator ko‘zlarini ishqalab momaqaldiroqdan da-rak beruvchi osti zarrang bulut Moskva uzra
pastlab suzayotganini ko‘rdi. Olisdan dag‘al qaldiragan ovoz eshitildi.
Varenuxa qanchalik shoshayotgan bo‘lmasin, yozlik hojatxonaga birrov kirib, montyorning elektr
lampasiga sim to‘r kiydirgan yo kiydirmaganini tekshirish istagidan voz kecha olmadi.
U tir yonidan yugurib o‘tib, quyuq o‘sgan siren butalari orasiga kirdi, havorang bo‘yoq bilan
bo‘yalgan hojatxona shu yerda joylashgan edi. Montyor sarishta odam ekan, erkaklar bo‘limida, shiftga
o‘rnatilgan lampa sim to‘r bilan to‘silgan edi, lekin administratorni bu yerda boshqa narsa ranjitgan
edi: momaqal-diroq oldidan kun xiyla qorong‘ilashgan bo‘lishiga qaramay, hojatxona devorlariga
ko‘mir va qalam bilan yozib tashlangan har xil bema’ni gaplarni bemalol o‘qisa bo‘lardi.
— Obbo, axir bu qanaqa... — deb administrator endi gap boshlagan edi hamki, birdan orqasidan
kimningdir xurillagan ovozi eshitildi:
— Sizmisiz bu, Ivan Savelevich?
Varenuxa seskanib ketdi, orqasiga o‘girilib, afti mushuknikiga o‘xshab ketuvchi bir baqaloq
odamni ko‘rdi.
— Ha, men, nimaydi? — g‘ijinib javob qildi Varenuxa.
— G‘oyat, bag‘oyat xursandman, — dedi mushuksimon baqaloq odam miyovlaganday bo‘lib,
so‘ng birdan qulochkashlab turib uning quloq-chakkasiga shunday tarsaki tushirdiki, administratorning
boshidan kepkasi uchib ketib, o‘tirg‘ich kavagiga tushib g‘oyib bo‘ldi.