O 'z b e k is to n m u staqil davlat b o 'lg an d a n boshlab biror-bir
m a m la k a tg a hududiy e ’tiro z la r q ilm ag an lig i, o‘z navbatida, o‘zi-
n in g m av ju d hududi dax lsizlig in i saq lash u ch u n ,
xalqaro huquq
doirasid a h a ra k a t q ilay o tgan lig i m a m la k a tim iz n in g K o nstitu tsi
y a g a am al qilib ish k o 'ray o tg a n lig in i ko'rsatadi.
0 ‘zbekiston Konstitutsiyasida d avlatning faqat ichki tartibi,
vazifasini belgilash bilan ch eklanilm aganligi, d av latn ing tashqi
faoliyati ham konstitutsiyaviy darajada o'rnatilganligi konstitutsi
yaviy tu z u m n in g barqarorligini t a ’minlash ichki va tashqi faktor-
larga b o g ‘liqligidan kelib chiqadi.
O 'z b ek isto n n in g tashqi siyosat prinsiplarini quyidagicha tasav-
v u r qilish m um kin:
a) d avlatning suveren tengligi deganda,
har qanday davlat
u qayerda joylashganligidan, aholisining sonidan, davlat tuzilishi
va bo sh q aru v shaklidan, d av latn in g iqtisodiy qudrati darajasidan
q a t’i nazar, xalqaro m u n o sab atlard a ular bilan bir xil m unosabatda
bo'lish, u ia rn in g suveren davlatligini e ’tirof etish,
h u rm a t qilish,
z a r u r bo'lsa, te n g ham korlik qilish hisoblanadi;
b) kuch ishlatmaslik yoki kuch bilan tahdid qilmaslik prin
sipi turli qirg'inbarot u ru s h la r bo'lishining oldini oladi, ko'plab qon
to'kilishi, vayronagarchilikka uchrash holatlari xavfini bekor qiladi;
d) c h e g a ralarn in g daxlsizligi prinsipi. O 'z bekiston o'z Konsti
tutsiyasida o'zining chegaralari, daxlsizligi, ajralmasligini belgilab,
buni davlat suverenitetin in g ajralm as xususiyatlaridan
biri sifatida
o 'rnatgan. Xuddi shunday boshqa d avlatlarning chegaralari daxl
sizligini ham h urm at qiladi. O 'z hududini boshqa davlatlar chega-
rasi hisobiga kengaytirishni m aqsad qilib qo'ymaydi. Sobiq Ittifoq
davrida milliy chegaralanishi natijasida vujudga kelgan qo'shni
m a m la k a tla r va o'z chegaralarini tan oladi.
e) m am lakatim iz tashqi siyosatining m uhim prinsiplari qato-
riga yana nizolarni tinch yo'l bilan hal qilish va davlatlarning ichki
ishlariga aralashm aslikni kiritish m um kin.
H a r qanday m asalada kelib chiqqan yoki kelib chiqishi m u m
kin bo'lgan nizolarni tinch yo'l bilan hal etish yo'li tanlangan. Bu
faoliyat m u z o k aralar olib borish, sabr-toqat bilan ishlashni taqozo
etadi. Hozirgi kunda 0 ‘zbekistonda
diplomatik sohada ham ma-
124
www.ziyouz.com kutubxonasi
horatli, yuqori m alakali kadrlar tayyorlanmoqda, ular tajribalarga
ega bo'lmoqda va natijada h ar qanday nizolarni tinch yo‘1 bilan hal
etish im koniyatlari kengaym oqda.
0 ‘zbekiston boshqa m am lak atlarn ing ichki ishlariga aralash-
maslik prinsipini dastu rilam al qilib olgan va uni amaliyotda to'liq
qoilamoqda.
Yuqoridagi prinsiplar 0 ‘zbekistonning tashqi siyosat prinsip-
larining konstitutsiyaviy asoslari bo'lib, ularning xalqaro huquq
ning u m u m e ’tirof etilgan qoidalariga mos tushishi bu prinsiplarga
yanada hayotiylik bag'ishlaydi.
Bulardan
tashqari, 0 ‘zbekiston tashqi siyosatda xalqaro
huquqning boshqa u m u m e ’tirof etilgan qoidalari va normalariga
asoslanishi ham Konstitutsiyada yozib qo'yilgan (17-modda).
Dostları ilə paylaş: