Јурилиш материаллари ва конструкциялрини тадіиі этиш ва


 Qurilish konstruksiyalarini sinash turlari va vazifalari



Yüklə 24,39 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə71/174
tarix05.12.2023
ölçüsü24,39 Mb.
#173338
1   ...   67   68   69   70   71   72   73   74   ...   174
Qurilish materiallari konstruksiyalarini

 
3.2. Qurilish konstruksiyalarini sinash turlari va vazifalari 
Qurilish konstruksiyalarini sinash katta hajmlarda va turli xil maqsad va 
vazifalar bilan amalga oshiriladi. O‘z vazifasiga ko‘ra sinovlar bir necha guruhga 
ajratiladi. Ulardan asosiylarini keltiramiz. 
Konstuksiyalarni nazorat sinovlari 
temirbton konstruksiyalari zavodlarida va 
ommaviy qurilish poligonlarida Yig‘ma elementlar va konstruksiyalarni seriyalab 
tayyorlashda o‘tkaziladi. Bunday sinovlardan maqsad zavod ishlab chiqargn 
mahsulotni nazort qilishdan iborat. Bunday sinovlar GOST 8829-94 «Zavodda 
tayyorlangan temirbeton va betonli qurilish buyumlari.


113 
Yuklanish bilan sinash usullari. Mustahkamlik, bikrlik va yorilishga 
chidamlilikni baholash qoidalari». Bu standart barcha turdagi betondan tayyorlangan 
barcha turdagi temirbeton buyumlarga taalluqli va joriy nazorat statik sinashlarning 
talablari, tartibi, hajmi va usullarini hamda, bu sinovlar natijalari bo‘yicha 
buyumlarning mustahkamligini, bikrligini va yorilishiga chidamliligini baholashlarni 
belgilab beradi. 
Yangidan loyihalangan konstruksiyalarni sinash ishlari 
bu konstruksiyalarning 
yuk ko‘trauvchi qobiliyati, bikrligi va yorilishga chidamliligi bo‘yicha loyihaviy va 
me’yoriy talablarga muvofiqligini tekshirish maqsadida amalga oshiriladi. GOST 
8829-94 yangidan loyihalangan buyumlarning to‘g‘riligini tekshirish maqsadida 
o‘tkaziladigan sinashlar usullarini belgilamaydi, shuning uchun bu sinovlar 
konstruksiyalarni tayanish va yuklantirishning qabul qilinayotgan ishchi sxemalarini 
asoslash bilan dastur ishlab chiqishni talab etadi. 
Sinovlarning bu guruhiga sinovdagi konstruksiyalarning ularni ommaviy ishlab 
chiqarishga joriy qilishdan oldin sinovdan o‘tkazish kiradi. Sinovdagi konstruksiyalar 
buzilguncha sinovdan o‘tkaziladi, bu esa ulardagi eng bo‘sh joylarni yoki haqiqiy 
mustahkamlik zaxirasi koeffitsiyentini aniqlashga hamda loyihaga tegishli tuzatishlar 
kiritishga imkon beradi. 
Ilmiy tadqiqotlar jarayonida o‘tkaziladigan konstruksiyalarni sinashlar
, ayrim 
konstruksiyalar namunalarida yangidan ishlab tayyorlanayotgan qurilish 
konstruksiyalarini hisoblash nazariyasi va uslubini takomillashtirshga yordam 
beruvchi masalalarni tajribada o‘rganish uchun zarur. Bunday sinovlar tajriba-nazariy 
yoki loyiha-konstruktorlik ishlanmalarining tarkibiy qismi hisoblanadi. Tajriba 
o‘tkazish jarayonida beton va armaturaning o‘zro ta’siri, armaturaning miqdori, sifati 
va joylashuvining konstruksiyalarning yuk ko‘trauvchi qobiliyatiga, deformativligiga 
va yorilishga chidamliligiga ta’siri, elementlar kesimlaridagi zo‘riqish holati, Yig‘ma 
elementlar chok birikmalarining hisob sxemasini tanlashga ta’siri, konstruksiyaning 
real ish sharoitlarining hisobdagi taxminlardan og‘ishi aniqlanadi va shu kabi Bu 
sinovlar qo‘yilgan vazifalarning o‘ziga xos xususiyatlariga mos keluvchi 
tadqiqotning maxsus ishchi dasturini ishlab tayyorlashni talab etadi, ba’zida esa yangi 
o‘lchash apparaturasini va zarur qurilmani tayyorlashni tlab etadi. 
Yangi qurilgan inshootlar yoki konstruksiyalarni 
ularning loyiha va me’yoriy 
talablarga muvofiqligini tekshirish maqsadida sinashlar kamdan kam hollarda, asosan 


114 
juda mas’uliyatli konstruksiyalarni (ko‘priklarning oraliq qurilmalarini, fazoviy 
yopmalar va b.q.) foydalanishga topshirish oldingan amalga oshiriladi. 
Foydalanilayotgan konstruksiyalar va inshootlarni sinash 
odatda bu 
inshootlarning yuk ko‘trauvchi konstruksiyalariga ta’sir qiluvchi yuklanishlarni 
orttirish zarur bo‘lganda yoki ular ishdan chiqqanda yoki shikastlanganda ularning 
haqiqiy yuk ko‘trauvchi qobiliyatini, bikrligini va yorilishga chidamliligini aniqlash 
uchun o‘tkaziladi. 

Yüklə 24,39 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   67   68   69   70   71   72   73   74   ...   174




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin