Јурилиш материаллари ва конструкциялрини тадіиі этиш ва

Tenzometrik apparaturaning tavsifi
Apparatura 
turi
Nisbiy 
deformatsiy
alarda 
bo‘lim 
qiymati 
Nisbiy 
deformatsiyalard
a o‘lchash 
chegaralari
Tenzorezistor-
larning 
qarshilishi Om
Tenzorezistor-
larning 
ta’minlash 
chastotasi, Gs.
Asbobni 
ta’minlash 
zo‘riqishi,
Vazifasi 
ISD-2-IMASH
1x10
-6
va 
1x10
-5
1x10
-6
-14x10
-3
50-500 
50 
127 va 220 
Ko‘prigi dastaki balansirovkali va vizual 
sanovchi statik deformatsiyalar o‘lchagichi 
ISD-3 
1x10
-5
1x10
-5
-1x10
-2 
50-500 
300 
KBSL-05 
batariyasi 
Ko‘prigi dastaki balansirovkali va ko‘rib 
sanaluvchi yarimo‘tkazgichli elementlarda 
statik deformatsiyalar o‘lchagichi 
ID-62 
2x10
-5
2x10
-5
-1x10
-2 
50-500 
300 
KBSL-05 
batariyasi 
O‘shaning o‘zi 
AID-2M 
1x10
-5
1x10
-5
-1x10
-2
50-400 
50 
127 va 220 
O‘shaning o‘zi 
50 
1x10
-5
1x10
-5
-1x10
-2
50-500 
50 
127 va 220 
Yorug‘lik tablosi bo‘yicha vizual sanoqli 
va keyinchalik hisob yechuvchi 
qurilmalarda qayd qiluvchi 
deformatsiyalarni avtomatik o‘lchagich
UTS-1-VT-12 
— 
— 
100-400 
3500 
220 
7000 Gs chastotalarda statik va dinamik 
o‘lchashlar uchun 12 kanalli universal 
tenzometrik qurilma
AT-5 
— 
— 
100-400 
7000 
110 va 220, 
400 Gs 
chastotada 
115
Ossillograf yoki o‘lchov asbobiga chiqish 
bilan 1000 Gs gacha dipazonda 
deformatsiyalarni dinamik o‘lchash uchun 
4 kanalli qurilma. 

---

129 
Yoriqlarni o‘lchash.
Temirbeton konstruksiyalarni sinashda yoriqlar paydo 
bo‘lishini diqqat bilan kuzatish zarur. Konstruksiyani ko‘zdan kechirish va paydo 
bo‘layotgan yoriqlarni o‘lchash 2,5 marta kattalashtiruvchi lupa yordamida yoki 
ob’yektivli silindrik trubkadan iborat MPB-2 sanoq mikroskopi yordamida amalga 
oshiriladi. Trubka ichida, ob’yektiv va okulyar orasida bo‘lim qiymati 0,1 mm 
bo‘lgan shkala joylashgan, mikroskopning 24-karra kattalashtirishi esa yoriqlarning 
chetlarini osongina aniqlashga va ularni o‘lchashga imkon beradi (3.23-rasm). 
Yoriqlarni shup yordamida ham o‘lchash mumkin. Shup bir o‘qqa 
mahkamlangan turli xil qalinlikdagi yupqa po‘lat plastinkalar to‘plamidan iborat. Har 
bir plastinkada raqam yozilgan bo‘lib, u uning qalinligiga mos keladi. To‘plamga 
qalinligi 0,05 dan 1 mm gacha bo‘lgan 8 tadan 16 gacha plastinalar kiradi.