Mexanizatsiyalash muhandislari instituti
Yüklə 5,01 Kb. Pdf görüntüsü
|
|
2=0,9 max
chegaradan tashqariga chiqib ketmasligi zarur. Umuman nasos stansiyalari belgilangan ish rejimlari asosida avtomatlashtiriladi. Ko‘p hollarda stansiyalarni ishini qisqa muddati kuchlanishi yo‘qotishlari natijasida qayta ishga tushirish tanlangan agregatlarni ishga tushirish rezervni qo‘shish va boshqa vazifalar uchun avtomatik ravishda amalga oshiriladi. Nasos stansiyalari tarkibiga bitta yoki bir nechta nasos uskunalari kiradi. Nasos stansiyalaridagi nasoslar agregatini soni bitta – ikkitadan 20 tagacha bo‘lishi mumkin. / 8, 9 / Agarda nasos uskunalarini tarkibida bir nechta nasos agregatlari bo‘lsa, unda nasoslarni so‘ruvchi va bosim tashkil qiluvchi liniyalari kollektorlar orqali bog‘lanadi. Agarda nasos stansiyalarda qabul etish rezervuarlari bo‘lsa, unda so‘ruvchi kollektorlar bo‘lmaydi, nasoslarni so‘ruvchi kollektorlari to‘g‘ridan to‘g‘ri rezervuarlarga ulanadi. Nasos agregatlarini asosiy jihozlariga, nasoslar, nasosni yuritmalari (elektrmotorlar, kuchli o‘zgartgichlar va h.k), ya’na rostlash va to‘sish armaturalariga ega bo‘lgan uzatish trubalari kiradi. Hozirgi kunda markazdan kochma va o‘qli nasos uskunalari . Markazdan kochma nasoslar . Spiral shaklidagi harakatsiz korpus 1 (rasm ) ichida ishchi g‘ildirak 2 joylashgan, u o‘q 3 ga o‘rnatilgan. G’ildirak 2 ikki diskdan hosil bo‘ladi ularni orasida lopasti 4 joylashgan. Nasosni korpusi so‘ruvchi va bosim trubalari bilan patrubka 5 va 6 lar orqali bog‘langan. Agarda korpus va uni so‘ruvchi truba vositalari suyuqlik bilan to‘ldirilsa, undan so‘ng ishchi g‘ildirak aylanish harakatiga keltirilsa, unda suyuqlik, ishchi g‘ildirakni lopastini ta’sirida aylanadi. Markazdan kochma kuchlar suyuqlikni periferiyaga siljitadi, u yerda yuqori bosim hosil bo‘ladi, g‘ildirakni markazida esa razrejeniye. Bu bosimlarni ayirmasi hisobiga suyuqlik bosim truboprovodiga keladi. Shunday qilib suyuqlik nasos yordamida uzluksiz berib turiladi. 56 2.4-rasm Bir supachali markazdan kochma nasosni sxemasi 2.4- rasmda bir taraflama kirishli nasosni sxemasi ko‘rsatilgan. Nasos uskunalarida ikki taraflama kiruvchi nasoslardan ham foydalanadi. Markazdan kochma nasoslar bir supachali (bitta ishchi g‘ildirakli), yana ko‘psupachalik (ko‘p g‘ildirakli) bo‘lishlari mumkin. O’qni konstruktiv joylashishi bo‘yicha nasoslar gorizontal va vertikalga bo‘linadi. Nasoslarni asosiy ishchi parametrlari uni xarakteristikasi bilan aniqlanadi. Nasosni xarakteristikasi deb asosiy parametrlar (bosim N, quvvat N, ish unum koeffitsiyenti η va cheklangan vakuummetr so‘ruvchi balandlik yoki kavitatsion zahira ∆h dan) larni nasosni suv uzatishi Q bilan bog‘liqligidir. Bu vaqtda ishchi g‘ildirak D ni aylanish chastotasi n bo‘ladi. 2.5-rasmda D1250 – 65 tipli mark.qochma nasosni, g‘ildirak diametri D=460, 430 va 400 mm bo‘lgan aylanish chastotasi 1450 ayl/min, ishchi xarakteristikasi ko‘rsatilgan. Xarakteristikalar Q – N yassi yoki ko‘taringan, uzluksiz pasaygan (stabil) yoki oldin ko‘tarilgan, keyinroq esa pasaygan bo‘lishi mumkin. Xarakteristikalar ko‘rilib chiqilganda shu ko‘rinadigan markazdan kochma yoki o‘qli nasoslarni ishchi parametrlari keng diapazonda o‘zgaradi. Shu bilan birga suv berish ko‘paysa bosim pasayadi, suv berishni kamayishi bosimni ko‘tarilishiga olib keladi. Napor xarakteristikasini Q – N ni ishchi zonasini chegarasi vertikal terichalar bilan ko‘rsatilgan yoki boshqa yo‘l bilan. Nasos agregetlari va uskunalari avtomatik ravishda ishga tushirilganda boshqaruv signali har bir agregat va uskunaga alohida mexanizmlarni ketma ket ishga tushiradi, to‘xtatadi va normal ish holatlarini ta’minlaydi. Agregatlarni avariya holatlarida ishdan to‘xtab kolishi, to‘liq ishdan chiqish holatlarini avtomatik himoyalash va signallash vositalari bilan ta’minlanadi. Bundan tashqari nasos stansiyalarida bir qator markazlashgan uskunalar va suv ta’minoti , vakuum tizim, ventilyatsiya, isitish tizimi ham avtomatlashtirilishi zarur. 57 2.5-rasm.Markazdan kochma nasosning ishchi tavsifnomasi 2.6-rasm. Markazdan qochma nasos ish tartibini rostlash: a- miqdor jihatdan; b- sifat jihatdan. Nasos stansiyasining belgilangan texnologik jarayeni sug‘orish tizimining avtomatlashtirilgan boshqaruv tizimi sifatida quriladi. Avtomatlashtirilgan nasos stansiyalarida nasos agregatlari va markazlashtirilgan uskunalar operativ xizmat xodimlari tomonidan beriluvchi birlamchi impulslar asosida boshqariladi. Bu holda aloxida uskunalar avtomatik rejimda ishlaydi. Bunday uskunalar soni ekspluatatsiya rejimlari asosida aniqlanadi. Programmali boshqaruvda maxsus programmali uskuna yordamida barcha agregat va mexanizmlarning ishchi rejimi moslanadi( masalan bir yoki bir nechta dastur avtomatik ravishda amalga oshiriladi). Programmali boshqaruvda avtomatlashtirilgan tizimdan farqli ravishda xizmatchi xodimlar aloxida agregatlarning ishini boshqarmaydilar. Programmali qurilma ishga tushgandan so‘ng stansiya avtomatik rejimda ishlay boshlaydi. Avtomatik stansiyalarda barcha operatsiyalar xizmatchi xodimlarsiz bajariladi. Ish jarayoni rejimlari maxsus datchiklar va avtomatik rostlash tizimlari asosida amalga oshiriladi ( masalan, metrologik parametrlar asosida ehtiyojga ko‘ra va boshqarishga ko‘ra sug‘orish). Nasos stansiyasining ish rejimi sugorish tizimining avtomatlashtirilish darajasiga bog‘liq. Gidromeliorativ tizimlarida qo‘llanuvchi nasos stansiyalarining bir necha asosiy turlari mavjud: asosiy nasos stansiyalari, suv tortish nasos stansiyalari, suv tortish nasos stansiyalari kaskadlari, quritish va quritish –sug‘orish nasos stansiyalari; Berilgan har bir nasos stansiyasi sug‘orish tizimining avtomatlashtirish darajasi va texnologik ish tartibiga ko‘ra yarim avtomatik, programmali va avtomatik ish rejimida ishlashi mumkin. 58 Agar tizimga beriluvchi sarf oldindan ma’lum bo‘lmasa, ulangan iste’molchilar soniga ko‘ra nasos stansiyalari avtomatik rejimda ehtiyojga ko‘ra ishlaydi. Quritish stansiyalari ham avtomatik rejimda quritilayetgan kollektor sifatida ishlaydi. Nasoslarning ishini rostlash usullari . Nasos uskunalarini ishlatish jarayonida ko‘p hollarda Q suv mikdori holatini o‘zgartirish yoki H 1 balandlik o‘zgartirilganda uning o‘rnatilgan qiymatini saqlab turish talab etiladi. Nasoslarning ishini rostlashning asosiy usullaridan biri qarshilikni oshirish, ya’ni bosim liniyasiga o‘rnatilgan maxkamlovchi yoki maxsus rostlovchi armaturaning ochilish darajvsini kamaytirish hisoblanadi ( surgichlar, diskli zatvorlar ). Nasosning ishini bunday rostlash usuli miqdor jihatdan o‘zgartirish deb yuritiladi. Yüklə 5,01 Kb. Dostları ilə paylaş:
|