Dilmurod quronov a d a b iy o t s h u n o s L ik k a k ir ish ol
Y^iadim (6) (5) (3)
she’r butunligida namoyon bo‘ladi va band uning asosiy ritmik bo'lagi (birligi)ga aylanadi. She’riy nutqning tuzilishida ritmik bo‘laklardan tashqari ritm hosil qiluvchi, ritmni kuchaytiruvchi unsurlaming ham katta badiiy- estetik ahamiyati bor. Ulami ritmik bo'laklardan farqlagan holda ritmik vositalar deb yuritamiz. Ritmik vositalar she’r ritmining ta’kidlanishi, kuchaytirilishiga xizmat qilib, ulaming asosiylari sifatida ritmik pauza, qofiya va qofiyalanish sistemasini ko‘rsatish mumkin. She’rdagi har bir ritmik bo‘lak boshqalaridan ritmik pauza hisobiga ajratiladi va shu ajratilish hisobiga bu bo'laklar o ‘ziga xos o‘lchov birligi sifatida namoyon bo'ladi. Deylik, bo'g'in bir tovush zarbi bilan aytiladi va juda ham qisqa, sezilar-sezilmas pauza (aslida bu pauza emas, ikki tovush zarbining bir-biridan farqlanib turishi hisobiga «pauza»dek taassurot qoldiradi, xolos) bilan ajraladi. Turoqlardan keyingi pauza biroz sezilarliroq bo'lsa, misralar nihoyasidagi pauza yaqqol seziladi, band yakunidagi katta pauza unga ritmik-intonatsion tugallik baxsh etadi. Ritmik pauza bilan mantiqiy pauza doim ham bir-biriga mos kelavermasligi mumkin, ya’ni she’riy nutqda vergul qo'yilmagan o'rinlarda ham to'xtalib o'tish va aksincha, vergulli o'rinlarda to'xtalishni sezilmaslik darajasiga keltirish zarurati yuzaga kelishi odatiy holdir. Misra yakunida keluvchi qofiyalar — so'z, qo'shimcha, ba’zan so'z birikmalarining ohangdosh bo'lib kelishi — ritmik jihatdan misrani ta’kidlab ko'rsatishga, she’ming ohangdorligi, musiqiyligi, ta’sirdorligini oshirishga xizmat qiladi. She’rni o'qish davomida (bu