2022-yilda O‘zbekiston Respublikasi hududlari bo‘yicha iqtisodiy faol aholi,
bandlar va ishsizlar soni, ming kishi
Hududlar
Mehnatga
layoqatli
yoshdagi
aholi soni,
ming
kishi
Iqtisodiy
faol aholi
soni jami,
ming kishi
ulardan:
Aholining
iqtisodiy
faollik
darajasi
2)
,
foizda
Aholining
bandlik
darajasi
3)
,
foizda
Ishsizlik
darajasi,
foizda
iqtiso-
diyotda
bandlar
ishsiz-
lar
1)
O‘zbekiston
Respublikasi
20402,4
15038,9
13706,2
1332,7
73,7
67,2
8,9
Qoraqalpog‘iston
Respublikasi
1158,8
786,1
714,2
71,9
67,8
61,6
9,1
Andijon
1865,8
1427,3
1296,8
130,5
76,5
69,5
9,1
Buxoro
1162,5
856,4
780,6
75,8
73,7
67,1
8,8
Jizzax
825,2
602,7
546,4
56,3
73,0
66,2
9,3
Qashqadaryo
1950,3
1331,5
1207,3
124,2
68,3
61,9
9,3
Navoiy
605,7
445,8
410,1
35,7
73,6
67,7
8,0
Namangan
1697,8
1208,5
1100,6
107,9
71,2
64,8
8,9
Samarqand
2285,7
1632,3
1479,8
152,5
71,4
64,7
9,3
Surxondaryo
1568,7
1109,9
1006,3
103,6
70,8
64,1
9,3
Sirdaryo
523,3
369,5
335,0
34,5
70,6
64,0
9,3
Toshkent
1696,5
1321,4
1204,5
116,9
77,9
71,0
8,8
Farg‘ona
2254,2
1665,6
1511,7
153,9
73,9
67,1
9,2
Xorazm
1146,6
815,5
741,8
73,7
71,1
64,7
9,0
Toshkent sh.
1661,3
1466,4
1371,1
95,3
88,3
82,5
6,5
1)
Ishsizlar sonining iqtisodiy faol aholi soniga nisbati
2)
Iqtisodiy faol aholi sonining mehnatga layoqatli yoshdagi aholi soniga nisbati
3)
Band aholi sonining mehnatga layoqatli yoshdagi aholi soniga nisbati
Manba: O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti huzuridagi Statistika agentligi ma’lumotlari asosida
muallif tomonidan hisoblandi.
Ushbu jadval ma’lumotlaridan ko‘rinib turibdiki, 2022-yilda iqtisodiyotda
band bo‘lganlar soni 13706,2
ming kishini tashkil etgan, mamlakatimizda
aholining iqtisodiy faollik darajasi 73,7 foizni, bandlik darajasi 67,2 foizni,
ishsizlik darajasi esa 8,9 foizni tashkil etgan.
Mamlakatimizda qishloq, o‘rmon va baliq xo‘jaligida bandlar soni
to‘g‘risidagi ma’lumotlar 4.4-jadvalda keltirilgan.
4.4-jadval
Qishloq, o‘rmon va baliq xo‘jaligida bandlar soni, ming kishi
2018
2019
2020
2021
O‘zbekiston Respublikasi
3537,2
3544,6
3499,2
3502,1
Qoraqalpog‘iston Respublikasi
192,5
195,0
193,5
190,0
Andijon
339,5
341,0
325,4
322,8
Buxoro
252,1
245,2
250,3
247,9
Jizzax
190,5
194,5
199,5
231,1
Qashqadaryo
300,9
302,0
307,6
325,8
Navoiy
91,9
85,0
84,7
82,3
Namangan
259,5
263,3
287,2
292,4
Samarqand
403,6
405,5
403,5
396,0
Surxondaryo
357,2
358,8
356,3
359,8
Sirdaryo
156,2
156,0
144,6
136,6
Toshkent
322,9
322,2
304,2
286,5
Farg‘ona
406,1
408,8
391,5
383,5
Xorazm
255,7
258,9
244,7
240,5
Toshkent shahri
8,6
8,4
6,2
6,9
Manba: O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti huzuridagi Statistika agentligi ma’lumotlari
Ushbu jadval ma’lumotlaridan ko‘rinib turibdiki, 2021-yilda qishloq, o‘rmon
va baliq xo‘jaligi tarmog‘ida band bo‘lganlar soni 3502,1 ming kishini tashkil
etgan bo‘lib, 2018-yilga nisbatan 35,1 ming kishiga kamaygan.
Qishloq xo‘jaligida band bo‘lganlar to‘g‘risidagi ma’lumotlar 4.5-jadvalda
keltirilgan.
4.5-jadval
Qishloq xo‘jaligida band bo‘lganlar to‘g‘risidagi ma’lumotlar
2018
2019
2020
2021
2022
Iqtisodiyotda band
bo‘lganlar soni, ming kishi
13273,1
13541,1
13236,4
13538,9
13706,2
Shu jumladan: qishloq,
o‘rmon va baliq
xo‘jaligida
3537,2
3544,6
3499,2
3414,7
3438,7
Qishloq, o‘rmon va baliq
xo‘jaligining ulushi,
foizda
26,6
26,2
26,4
25,2
25,1
Manba: O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti huzuridagi Statistika agentligi ma’lumotlari
Qishloq, o‘rmon va baliq xo‘jaligi tarmog‘ida band bo‘lganlarning
iqtisodiyotda band bo‘lganlar jami soni tarkibidagi ulushi keyingi yillarda
pasaymoqda. Ushbu ko‘rsatkich 1995-yilda 40,9 foizni tashkil etgan bo‘lsa, 2001-
yilda 36,1 foizni, 2010-yilda 26,8 foizni, 2015-yilda 27,6 foizni va 2022-yilga
kelib 25,1 foizni tashkil etgan. Tarmoqda band bo‘lgan mehnat resurslari miqdori
va salmog‘ining pasayishi respublikada amalga oshirilayotgan agrar-iqtisodiy
siyosatning ma’lum darajadagi ijobiy natijasidir. Qishloq joylardagi vujudga
kelgan ortiqcha mehnat resurslarini ish bilan ta’minlash maqsadida sanoat, xizmat
ko‘rsatish, savdo va boshqa shu kabi tarmoqlarni qishloq joylarda rivojlantirish
zarur. Shu maqsadda aholi zich joylashgan tumanlarda yirik sanoat korxonalari
qurilib, ishga tushirilmoqda va ular qishloq aholisining ish bilan ta’minlanishiga
katta hissa qo‘shib kelmoqda. Hozirgi vaqtda mamlakatimizdagi barcha
tumanlarda klasterlar tarkibida sanoat korxonalari faoliyatini yo‘lga qo‘yish va
rivojlantirishga e’tibor berilmoqda. Shu kabi sanoat korxonalarining ishga
tushirilishi natijasida qishloqlarda yashayotgan mehnat resurslarining sezilarli
qismi ish bilan ta’minlanmoqda. Bundan tashqari, qishloq hududlarida xizmat
ko‘rsatish sohalarini rivojlantirish ham qishloq aholisining bandligini ta’minlashda
muhim ahamiyat kasb etmoqda.
Yuqoridagi ijobiy natijalarga asoslangan holda mamlakatimizning qishloq
hududlarida sanoat korxonalari va boshqa turdagi tadbirkorlik shakllarini barpo
etish va rivojlantirish ishlari izchillik bilan amalga oshirilmoqda. Bu jarayon
qishloq hududlarida ishlab chiqarish kuchlari oqilona joylashishini ta’minlashga
ham ijobiy hissa qo‘shadi. Natijada mehnat resurslaridan foydalanish
koeffitsiyentining oshishi ham ta’minlanmoqda.
Mazkur ko‘rsatkich bo‘yicha qishloq xo‘jaligi intensiv rivojlangan
davlatlardan biri bo‘lgan Niderlandiyadagi holatni ko‘radigan bo‘lsak, aholisining
8,7 foizi qishloq joylarda istiqomat qiladi va iqtisodiyot tarmoqlarida band
bo‘lganlarning atigi 2,3 foizi qishloq xo‘jaligi tarmog‘i hissasiga to‘g‘ri keladi.
Mamlakatimiz hukumati tomonidan bandlik Dasturi qabul qilingan bo‘lib,
qishloq joylardagi mehnat resurslarini ish bilan ta’minlashga juda katta e’tibor
qaratilmoqda. Jumladan, O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2006-yil 23-
martdagi “Shaxsiy yordamchi, dehqon va fermer xo‘jaliklarida chorva mollarini
ko‘paytirishni rag‘batlantirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi PQ-308-sonli qarori
hamda O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2006-yil 21-apreldagi
“2006-2010-yillar davrida shaxsiy yordamchi, dehqon va fermer xo‘jaliklarida
chorva mollari, birinchi navbatda qoramollar sonini ko‘paytirishni rag‘batlantirish
dasturini amalga oshirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi 67-sonli qarori asosida
kam ta’minlangan oilalarga qoramol sotib olish uchun tijorat banklarining kredit
liniyalari orqali ish bilan ta’minlashga ko‘maklashish davlat jamg‘armasi
mablag‘laridan imtiyozli kreditlar berilmoqda va shu orqali ularning ish bilan
bandligiga erishilmoqda.
|