AR-aniqlanmaslik riski.
Olingan natija xalqaro amaliyotda qabul qilingan -5%lik ko’rsatkich bilan taqqoslanadi.
Masalan, auditor ichki xo’jalik riskini - 60%, nazorat riskini-50% va aniqlanmaslik riski-20% qilib
belgilasa, unda umumiy auditorlik riski 6% (0,6*0,5*0,2)ni tashkil etadi. Olingan natijani ijobiy deb
baholab bo’lmaydi, chunki 5%lik chegaradan yuqori. Demak, auditor
auditorlik riskini maqbul
chegaragacha kamaytirish chora-tadbirlarini ko’rmog’i lozim.
Egri model umumiy auditorlik riskining komponentlaridan biri aniqlanmaslik riskini
baholashni ko’zda
tutadi.
Bunda auditor ichki xo’jalik riskini, nazorat risikni baholab, multiplikativ
model asosida aniqlanmaslik riski hisoblab topiladi.
AR = UAR/(IXR*NR)
Aniqlanmaslik riskini
mohiyati shundan iboratki, auditor tomonidan auditorlik
tekshiruvini o’tkazish jarayonda muhim xato va kamchiliklarni aniqlay olmaslik ehtimolidir.
Aniqlanmaslik riski auditorlik tekshiruvida bajaradigan ishlar ko’lami, tanlash ko’lamiga,
sarflanadigan mehnat sarfi umuman auditorlik xizmati xaqi miqdoriga to’g’ridan-to’g’ri bog’liqdir.
Risklarni baholashda ikki xil yondashuv mavjud: moddalar bo’yicha
baholash va
jarayonlar bo’yicha baholash.
Moddalar bo’yicha auditorlik riskini moliyaviy hisobot uchun umumiy yoki uning
alohida moddalari bo’yicha aniqlanadi va baholanadi.
Auditorlik riskini baholashning jarayonli yondashuvi auditorlik tekshiruvidan o’tayotgan
sub’ektning biznes-jarayonlarini o’rganish asosida amalga oshiriladi (tahlil yo’nalishi
jarayonlardan-hisobotga qarab).
Yuqoridagi yondashuvlardan qay birini tanlash auditorni o’zi mustaqil belgilaydi. Lekin
bu ikkita yondashuv turli mehnat sarfini talab etadi, ya’ni jarayonli yondashuv ko’p mehnat sarfini
talab etganligi bois moddalar bo’yicha yondashuvdan keng foydalaniladi.
Xulosa o’rnida shuni ta’kidlashimiz
mumkinki, auditor butun faoliyatini moliyaviy
hisobotning etarli ishonchliligini ta’minlash bilan bir qatorda auditorlik riskini maqbul
chegaragacha pasaytirishga qaratadi.
Dostları ilə paylaş: 
