D xolboyev, U. N. Ibragimov moliyaviy hisob
Mehnat ta’tili rezervi va to‘lovlari hisobi
Yüklə 5,65 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
3.6. Mehnat ta’tili rezervi va to‘lovlari hisobi.
Ish haqi fondi va uni nazorat qilish Qishloq xo‘jaligida ishlab chiqarishning yil davomida bir maromda davom etmasligi hamda boshqa holatlar munosabati bilan xodimlarga mehnat ta’tili bir maromda berilmaydi. Ishlab chiqariladigan mahsulot tannarxiga xarajatlaming bir maromda kiritilishini ta ’minlash yuzasidan mehnat ta ’tiliga tegishli summaning yil davomida xarajatga kiritib borilishi bo‘yicha zaxira tashkil qilib borishni taqozo etadi. Zaxira summasini tashkil etish buxgalteriya hisobida 8910 — «Kelgusi davr xarajatlari va to ‘lovlari rezervi» hisobvarag‘ida olib boriladi. Hisobvaraq passiv b oiib, kredit qoldig‘i mavjud zaxirani 50 va uning tashkil etilishini, debetdagi yozuvlar ushbu rezervdan Ibydalanilganligini bildiradi. Ta’til uchun rezerv tashkil etilganda DT xarajat hisobvaraqlari KT 8910, ta ’til haqi hisoblanganda — DT 8910 KT 6710, ta’til uchun rezerv tashkil etilmaganda hisoblangan ta ’til puli bir yo‘la xarajat hisobvaraqlarida olib boriladi. Xo‘jaliklarda xodimlarning asosiy va qo‘shimcha mehnat haqlari va boshqa haqlar (ro‘yxatda bo‘lmaganlar, tarif uchun qo‘shimcha va boshqa) mehnat haqi fondini tashkil etadi. Mehnat haqi fondining tarkibiga quyidagilar kiritiladi: — mehnatga haq to ‘lash shakllari va tizimlariga muvofiq hisoblangan mehnat haqi; — mehnat haqi hisobiga berilgan mahsulot qiymati; — tarif stavkalari va maoshlariga qo‘shimchalar; — mukofotlar; — xo‘jalikiar shtatida bo‘lmagan xodimlar mehnat haqi; — ta’til bo‘yicha mehnat haqi va boshqalar. Ishlab chiqarish rejasining bajarilishiga muvofiq mehnat haqi fondi ustidan doimiy nazorat bevosita korxona xodimlari tom o nidan amalga oshiriladi. Bu ish va xizmat normalari, maosh va rassenkalar, ustamalar, mukofotlardan to ‘g‘ri va asosli foyda lanish quyidagi nazoratlarda ko‘rinadi. Ish haqi fondi nazoratini yuqori tashkilotlar ularga topshiri- ladigan hisobot va boshqa ma’lumotlar orqali nazorat qiladi. Korxona rahbari va bosh buxgalteri mehnat haqi fondidan ishlab chiqarish hajmiga mutanosib foydalanishni ta ’minlashga mas’ul hisoblanadi. Shuning bilan birga ular xodimlarga mehnat haqining o ‘z vaqtida to ‘lanishini ham ta ’minlashi lozim. Bu borada Vazirlar Mahkamasining 2002-yil 19-martidagi «Ish haqi o ‘z vaqtida to ‘la- nishiga doir qo‘shimcha chora-tadbirlar to ‘g‘risida»gi qarori ham katta ahamiyatga ega. Shu kabi 0 ‘zbekiston Respublikasi xo‘jalik protsessual Kodek- sining 2417-, 24111-m oddalariga k o ‘ra xo‘jalik yurituvchi subyektlaiga ish haqi va unga tenglashtirilgan boshqa to ‘lovlami to ‘lash uchun pul mablag‘lari berishni banklaming mansabdor 51 shaxslari, boshqa xizm atchilari tom onidan asossiz ravishda kechiktirganlik uchun EKIXning 7 barobaridan 10 barobarigacha jarima solish belgilangan (Soliq solish va buxgalteriya hisobi jumali 2015-y. 12-son. 12-bet). 3 .7 . Yüklə 5,65 Mb. Dostları ilə paylaş:
|