Bilimlendiriw ministrligi

Ósiw yaki kemeyiw koefficienti yamasa páti.
Hár bir keyingi dáwir 
dárejesi baslanǵısh yaki ózinen aldınǵı dáwir dárejesine salıstırǵanda neshe márte 
úlken yamasa kishi ekenligin kórsetedi. Bul kórsetkishti esaplaw ushın hár bir 
keyingi dáwir dárjesin baslanǵısh yaki ózinen aldınǵı dáwir dárejesine bóliw kerek. 
Bul kórsetkish koefficiente hám procente ańlatıladı hám tómendegi formulalar 
menen anıqlanadı: 
𝐾
𝑏
=
𝑌
𝑖
𝑌
0
∙ 100
bazisli usıl 
𝐾
𝑠ℎ
=
𝑌
𝑖
𝑌
𝑖−1
∙ 100 
shınjırlı usıl 
Bazisli usılda: 
SHınjırlı usılda: 
𝐾
𝑏
=
𝑌
𝑖
𝑌
0
∙ 100
𝐾
𝑠ℎ
=
𝑌
𝑖
𝑌
𝑖−1
∙ 100
𝐾
𝑏
=
7614,18
6715,35
∙ 100 = 113,38%
𝐾
𝑠ℎ
=
7614,18
6715,35
∙ 100 = 113,38%
𝐾
𝑏
=
9340,84
6715,35
∙ 100 =
139,10%
𝐾
𝑠ℎ
=
9340,84
7614,18
∙
100 = 122,68% 
𝐾
𝑏
=
12339,10
6715,35
∙ 100 =
183,74
𝐾
𝑠ℎ
=
7614,18
9340,84
∙ 100 = 132,10%
𝐾
𝑏
=
15242,08
6715,35
∙ 100 =
226,97
𝐾
𝑠ℎ
=
15242,08
12339,10
∙ 100 = 123,53%

---

171 
Aǵımdaǵı dáwir dárejesin bazis dáwir dárejesine salıstırıw nátiyjesinde 
alınǵan nátiyje birden úlken shıqsa, onda aǵımdaǵı dáwir dárjesiniń bazis dáwir 
dárejesine salıstırǵanda neshe márte (eger procentte bolsa, neshe procent) kóp 
ekenligin kórsetedi. Eger kishi bolsa, onda aǵımdaǵı dáwir dárejesi bazis dáwir 
dárejesiniń neshe birligin quraytuǵınlıǵın kórsetedi. 
Absolyut kórsetkishler sıyaqlı ósiw yaki kemeyiw koefficientleri de óz-ara 
baylanıslı kórsetkishler, yaǵnıy shınjırlı ózgeris pátleriniń kóbeymesi bazisli 
ózgeris pátine teń, bazisli ózgeris pátiniń óz-ara bólinbesi tiyisli dáwirdegi shınjırlı 
ózgeris pátine teń boladı: 
𝑌
1
𝑌
0
×
𝑌
2
𝑌
1
×
𝑌
3
𝑌
2
×
𝑌
4
𝑌
3
=
𝑌
4
𝑌
0
yaki 1,13·1,22·1,32·1,23=2,26