‘zbekiston respublikasi oliv va o rta maxsus ta’lim vazirligi

Axloqiy suhbatlar.
0 ‘quvchiIami ma’naviy-axloqiy ruhda 
tarbiyalashda suhbatlar, ma’ruza va munozaralar o‘tkazish keng 
qo‘llanib kelmoqda. Ishontirish va tushuntirishning eng yaxshi 
vositalaridan biri bo‘lgan axloqiy suhbat yoIg‘iz maktabdagina 
emas, balki oilada ham, maktabda ham olib boriladi.
Suhbatni etik, estetik, siyosiy ta’lim va bilishga oid mavzu- 
larda, ijtimoiy-foydali mehnatni tashkil etish, huquqiy, ekologik, 
iqtisodiy shuningdek, gigiyenik mavzularda tashkil etish mumkin.
Ibn Sino suhbat uslubini qoilaganda bolaning shaxsini hur­
mat qilish lozimligi xususida shunday yozadi: 
“bolaga zug'um
255

---

qilib, un?a hurmatwXarcha munosabatda bojmasltk, aksmcha,
Ingdosh o'rtoqhrday gaplashish lozim
". Suhbat mobaymdatar 
qator talablarga rioya etish har ikki tomon uchun ham foydahdnr.
Bu qoidalar quyidagilardir: 
_ . 
.
1. Suhbat chog‘ida o ‘quvchilaramg o ‘z fikrlarim erkrn ifoda
etishlariga sharoit yaratish; 
^
2. O-quvchUaming mustaqil ftaiashlanga unkon beravcta
savollar bUan murojaat qilish; 
. .
3. Suhbatdoshning shaxs sifatidagi huquq va erkinliklanm tan
olish. 
, 4t, , .
4.Suhbat mavzusi o ‘quvchinmg yoshiga mos bo lishi;
5. Suhbat adabiy «Ida o'tkaalishi maqsadga muvoflqdtr.
II Ibrat-na’m una m etodlari. N a’muna yoki ibrat bolalatda- 
gi taql'idchanlikka asoslanadi. Taqlid boshqalaming ^q-atvorini, 
yurish-ttmshini ongli yoki ixtiyorsiz ravtshda tataorlash demakdm 
0 ‘qituvchilar, tarbiyachilar va ota-onaiaming o zlan , hammadan 
burun, bolaga na’muna bo"lmoqlari, o'zlarida eng yaxsta ftztlat- 
lami aks ettirmoqlari kerak, o'quvchilar o ‘z atrofldagt kistaiarda 
hamma yaxshi axloqiy sifatlami ко‘ш Ы ап va u l a r t o .jobiy 
na’munaolishlari nihoyatdamuhimdir. Shubilantarga о q u v c b ta
ibrat uchun na’munalami ilg’or Mshilammg hayot, va faohyatria^ 
fan, adabiyot va san’at arboblari hayot. va faohyahdan, xalq 
og‘zaki ijodi, bolalar adabiyoti, maktab, sinf hayoti, ota-onalar
faoliyatidan olmoqlari kerak.
0 ‘quvchilar quyidagilardan na’muna oladilar: