F u q a ro la r o ‘z so g iiq la rin i t a ’m inlash b o ‘y icha daxlsiz h u q u q q a
eg ad irlar. D av lat to m o n id a n yosh, jin s , irq ,
m illati, tili, diniga
m u n o sa b a ti, ijtim oiy kelib c h iq ish i, e ’tiq o d i, shaxsiy va ijtim oiy
m avqeyidan q a t’iy n azar, fuqarolar sog‘lig‘ini saqlash t a ’m inlanadi.
A h o lin in g b a rc h a q atlam larig a z a ru r tibbiy xizm at k o ‘rsatilishi
lozim . Bu b o ra d a davlat sogMiqni saqlash tiz im i, ijtim oiy t a ’m in o t,
ja m iy a t b irla sh m a la rin in g m uassasalari k o ‘rsa ta d ig a n b irla m c h i
tib b iy -sa n ita riy a y o rd a m i, tibbiy xizm at k o ‘rsa tish n in g asosiy q u -
lay, b ep u l tu ri b o ‘lib q u y id ag ilarn i o ‘z ichiga oladi:
— E ng k o ‘p
tarq a lg a n kasalliklar, sh ik a stla n ish , z a h a rla n ish
va sh o sh ilin c h y o rd am k o ‘rsatish tala b e tila d ig a n h a m d a b o sh q a
h olatlard a yo rd am k o ‘rsatish.
— S a n itariy a-g ig iy en ag a d o ir va ep id e m iy a g a q a rsh i c h o ra -
tad b irla rn i, eng m u h im kasalliklar profilaktikasini am alga oshirish.
— O ila n i,o n a lik va bolalikni m u h o faza qilish tad b irla rin i, tu ra r
jo y la rd a fuqaro larg a tib b iy -sa n ita riy a y o rd am i k o ‘rsatishga b o g iiq
c h o ra -ta d b irla rn i bajarish.
T ib b iy o tn in g asosiy yo ‘nalishi profilaktik y o ‘nalish hisoblanadi.
T ibbiyot x o d im lari b e m o rla rn i dav o lash b ila n b ir q a to rd a aholi
o ‘rta sid a y u q u m li k a sallik larn i y o ‘q o tis h , b o s h q a k asallik larn i
k a m a y tirish , k ish ilar sogMigMni va jism o n iy riv o jlan ish in i yax
shilash,
u m rin i uzaytirish, kasallik tufayli boM adigan oMimni keskin
k a m a y tirish , k a sallik lar ta rq a lm a y d ig a n s h a ro it y a ra tis h n i o ‘z
oldilariga m aq sad qilib q o ‘yadilar. In so n sogMigMga bev o sita t a ’sir
q ilad ig an tash q i m u h it bilan bogMiq sogM om lashtirish san itariy a
tad b irla ri h a m (h av o , tu p ro q , suv m a n b a la ri, o z iq -o v q a t m a h su -
lo tlarin in g sifati, k o m m u n a l uy -jo y q u rilish i, s a n o a t k o rx o n a -
larining sanitariya holati ustidan nazorat qilish va hokazo) profilaktik
faoliyat h iso b la n a d i. T ib b iy o td a p ro filak tik y o ‘n alish d isp a n se r
usulida am alga oshiriladi.
Profilaktik y o ‘nalishning у an a b ir vazifasi o m m a o ‘rtasida kasal-
likning
old in i o lish, kam aytirish, sogMom tu rm u sh tarz in i targMb
qilish kabi m avzularda san itariy a-o q artu v ishlari am alga oshiriladi.
F u q a ro la r kasallik tufayli m eh n a tg a layoqatsiz boMsalar, tibbiy-
ijtim o iy h im o y a q ilin a d i. U la rg a tib b iy m u a ssa sa la rd a tash x is
q o ‘y ish , p ro fila k tik va d av o lash x izm a ti k o ‘rsa tila d i, s a n a to riy va
k u ro rtla rd a sogMiqni m u sta h k a m lash u c h u n im k o n iy at yaratilad i,
m e h n a t lay o q atin i y o ‘q o tg an d a nafaq a toM anadi.
K asallik tufayli
ay rim to ifad ag i fu q aro lar p ro te z la r, o rto p e d ik va m o sla m a b u -
y u m la r, e s h itis h a p p a ra tla ri va b o sh q a v o s ita la rd a n im tiy o z li
foydlanishlari m um kin. F u q aro lar o ‘zlarini ixtiyoriy ravishda tibbiy
su g ‘u rta q ild irish la ri, sh u n in g d e k , k o rx o n a,
ta sh k ilo t, m u assa-
sa la rn in g mablagM, o ‘z shaxsiy mablagM ari, q o n u n ta q iq la m a g an
b o s h q a m ablagM ar h is o b id a n q o ‘s h im c h a tib b iy x iz m a td a n
foydalanishga haqlidirlar.
T ibbiyotga nazariya bilan a m a liy o t d o im o bogM angan boMadi.
T ib b iy o t fa n la ri riv o jlan ish i sogM iqni sa q la sh ish la rin in g m u -
vaffaqiyatini belgilaydi. T ib b iy o t fan la ri y u tu q la ri tib b iy o t xo-
d im larig a tu rli yoMlar bilan yetkaziladi. S hu m aq sad d a m utax as-
sisliklar b o ‘yicha maMum vaqt oraligMda oM kaziladigan anjum anlar,
tib b iy o t
n a sh rla ri, ilm iy -am aliy k o n feren siy alar oMkazish m u h im
aham iyatga ega.
Bu yigM lishlarda k o lplab o lim la r va tibbiyot x o d im lari q a tn a -
shib, nazariy va klin ik tib b iy o td a qoMga kiritilgan y u tu q la r haq id a
m a ’ru za lar q ila d ila r, tajriba a lm ash ad ilar. Bu a n ju m a n la rn i o ‘tk a-
z is h d a v a z irlik va sogM iqni s a q la sh b o s h q a rm a la rid a fao liy at
k o ‘rsatay o tg an bosh m u taxassislarning xizm ati k a tta boMadi.
H ozirgi davrda b a rc h a tibbiyot x o d im larin i d avolash, tashxis
q o ‘yish, p ro filak tik an in g yangi usullari bilan tan ish tirish va ularga
a m a liy y o rd am respublika, viloyat va tu m a n m arkaziy shifoxo-
nalarida h am am alga oshiriladi.
Dostları ilə paylaş: